-2-
Yn it Foarskoals Underwiis wurdt der nei stribbe, dat Frysktalige
bern opheind wurde yn it Frysk en dat yn it boartersplan oanjûn
wurdt, hoe't it Frysk funksjonearret yn taalaktiviteiten en sosjale
aktiviteiten.
Yn it Basisûnderwiis hawwe alle learkrêften it foech Frysk en binne
ek bekwaam om Frysk te brûken en te ûnderwizen. De skoallen hawwe yn
har skoalwurkplan oanjûn hoe't Frysk en Nederlansk as fak en as
fiertaai funksjonearje. De skoallen hawwe genôch learmiddels en
goede kritearia om út te meitsjen hokker learmiddels yn de eigen
taalsitewaasje gaadlik binne.
Yn it Fuortset Underwiis wurdt yn de net-eksamenklassen Frysk in
gewoan fak. Dêrfoar moatte genôch en gaadlike learmiddels beskikber
wêze. It brûken fan Frysk as fiertaai wurdt fuortsterke.
Wat it Folwoeksene-ûnderwiis oangiet, wurdt der nei stribbe, dat
Frysk opnommen wurdt yn de basisedukaasje; it brûken fan Frysk yn de
foarmingsaspekten wurdt gewoaner. Fierders jildt as dieldoel, dat
Frysk in gewoan fak wurdt yn it dei-jûn-ûnderwiis
Utgongspunten.
De Permaninte Kommisje Frysk yn it underwiis giet der mei it each op
it boppesteande fan út, dat alle ynwenners funksjonearje kinne en
wolle yn de twatalige mienskip sûnder dat der ferlet is fan
dûbeltaligens
Sa hat eltse ynwenner fan de gemeente it rjocht neffens kar
Nederlansk of Frysk te brûken yn alle maatskiplike omstannichheden,
dus ek yn kontakt mei de gemeentlike oerheid. De gemeentlike oerheid
seis hat it rjocht neffens kar Nederlansk of Frysk te brûken yn
kontakt mei de boargers sa merkt de kommisje op.
Yn ferbân dermei is de Permaninte Kommisje Frysk yn it underwiis fan
betinken, dat it de taak fan it ûnderwiis is de ûntwikkeling fan de
indifiduele learling te begelieden en dy learling op te lieden ta in
folwaerdich funksjonearjen yn de mienskip en yn de twatalige
maatskippij
Yn de maatskippij hat de boarger formeel in frije taalkar; it
underwiis moat der ta bydrage, dat dy frije taalkar ek yn de praktyk
fan it deistich en maatskiplik libben funksjonearret. Dêrfoar is it
nedich, dat alle learlingen oan de ein fan de learplicht Nederlansk
en Frysk sa goed behearskje, dat sysels, mar ek oaren fan dy frije
taalkar gebrûk meitsje kinne en wolle.
It underwiis kin yn Fryslân dus net foarbygean oan de twa- en
meartalige sitewaasje, mar moat dêrop oanslute en stribje nei
bliuwende en folsleine twataligens; en nei in net-ûnderbrutsen
ûntwikkeling fan de learlingen fan 4-16 jier. Oant safier de
utgongspunten fan de P.K.F.
Gemeentlike doelstellings en maatregels.
Omdat de provinsjale oerheid seis mar in beheid foech hat om it
Frysk yn it ûnderwiis te befoarderjen, en omdat de gemeentlike
oerheid èn as oerheid èn as befoege gesach folie direkter ynfloed
hat op de praktyk fan it underwiis, hat de P.K.F. in oersjoch makke
fan mooglike gemeentlike doelstellings én beliedsmaatregels, dy't ek
oanrikkenmandearre wurde kinne by befoege gesagen yn'e gemeente.
0023V 30
