4.3 Bovenwijkse voorzieningen
De nieuwe Wet ruimtelijke ordening stelt nadrukkelijk dat het mogelijk is om kosten in verband
met werken, werkzaamheden en maatregelen waarvan een bepaald exploitatiegebied profijt heeft
(de bovenwijkse voorzieningen) toe te rekenen aan dat exploitatiegebied. Daarvoor is noodzake
lijk dat wordt aangetoond dat het exploitatiegebied profijt heeft van die voorzieningen. Tevens
moet worden voldaan aan de drie criteria: profijt, toerekenbaarheid en evenredigheid. Hoewel de
wet op dit punt geen verdere eisen stelt, moet worden aangenomen dat een transparante en
deugdelijke onderbouwing van de doorbelasting van kosten van bovenwijkse voorzieningen in de
praktijk noodzakelijk zal blijken te zijn om dit kostenverhaal in exploitatieplannen gestalte te ge
ven. Hiertoe is de vaststelling van een nota bovenwijkse voorzieningen het aangewezen instru
ment. Denkbaar is om zowel de voeding van een fonds als de bestedingen in een meerjarenper
spectief inzichtelijk te maken.
Actie: de gemeente stelt nota bovenwijkse voorzieningen op.
4.4 Planschade
Een gemeente mag in een overeenkomst over grondexploitatie ook afspraken maken over plan-
schadekosten. Uitgangspunt is dat de planschade wordt vergoed door de partij die de planschade
veroorzaakt.
De regeling van verhaal van planschadekosten in een anterieure overeenkomst (zie paragraaf 4.1)
over grondexploitatie kan op verschillende wijzen plaatsvinden:
een bijdrage op basis van een raming van de planschadekosten;
een bijdrage op basis van een raming, met een verrekening op basis van nacalculatie;
een bijdrage op basis van nacalculatie.
Als de gemeente de planschadekosten via een overeenkomst wil verhalen,
moet zij van te voren bepalen op welke wijze zij de kosten wil en kan verhalen. Zij kan de plan
schade per eigendom (lees: deelproject) bepalen, waarbij iedere particuliere eigenaar de planscha
dekosten draagt die hij zelf met zijn bouwproject veroorzaakt. De gemeente kan ook de plan
schade voor de totale locatie bepalen, waarbij de totale planschadekosten worden omgeslagen
over alle eigendommen met grondopbrengsten. De gemeente maakt gebruik van de standaard
VNG planschadeovereenkomst.
In een exploitatieplan kunnen de planschadekosten meegenomen worden (onderdeel van de kos-
tensoortenlijst) in de totaal te verhalen kosten.
Pagina 17
Nota grondbeleid Boarnsterhim 09-04 2009/bpav/17
