Bijlage 3. Memo grondexploitatiewet
Per 1 juli 2008 is de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening (Wro) in werking getreden. Deze wet
zorgt voor veranderingen in de wijze waarmee met ruimtelijke ontwikkelingen wordt omgegaan.
Ging de oude wet nog uit van 'toelatingsplanologie', de nieuwe wet gaat uit van 'ontwikkelings
planologie'. Dat betekent dat de gemeente haar beleid actief moet uitdragen. Onderdeel van de
nieuwe Wro is de Grondexploitatiewet (opgenomen als afdeling 6. van de nieuwe Wro.).
Deze memo heeft tot doel inzicht te bieden in de maatregelen die gemeente Boarnsterhim dient
door te voeren zodat wordt voldaan aan de uitgangspunten van de grondexploitatiewet.
Hoofdlijnen kostenverhaal op basis van de grondexploitatiewet
Kern van de nieuwe grondexploitatiewet is dat kostenverhaal verzekerd dient te zijn. Dit betekent
dat in alle geval de kosten die de gemeente maakt om een ruimtelijke ontwikkeling mogelijk te
maken moeten zijn gedekt vanuit die ontwikkeling.
Gemeente Boarnsterhim heeft zich uitgesproken voor faciliterend grondbeleid. De gemeente kan
dus te maken krijgen met zelfrealisatoren en het is dan van groot belang dat de kosten die de
gemeente maakt (zowel organisatorische kosten als kosten voor bovenwijkse voorzieningen) op
de betreffende ontwikkelaar worden verhaald. De nieuwe Wro gaat er van uit dat in eerste
instantie minnelijk overleg volgt tussen de gemeente en de grondeigena(a)r(en). De zogenaamde
anterieure fase. Doelstelling is het sluiten van een exploitatieovereenkomst.
Lukt het echter niet om een anterieure overeenkomst af te sluiten (voor alle grondeigenaren) dan
is de gemeente verplicht om in het kader van kostenverhaal een exploitatieplan op te stellen en in
procedure te brengen.
Het exploitatieplan
Indien van toepassing moet het exploitatieplan tegelijk met het bestemmingsplan of projectbesluit
worden vastgesteld (het is dus een openbaar stuk). De wet gaat ervan uit dat kosten verhaald
dienen te worden. Het niet verhalen van kosten is dus géén optie. Dat betekent dat wanneer er
niet op minnelijke wijze tot overeenstemming is gekomen het exploitatieplan opgesteld en vast
gesteld moet worden. Overigens is het verstandig om ook bij minnelijk overleg een exploitatieplan
op te stellen om zodoende grip te krijgen op de onderhandelruimte (het exploitatieplan geeft im
mers de ondergrens aan). Uiteraard hoeft bij een succesvolle onderhandeling het exploitatieplan
niet te worden vastgesteld. De dreiging van een exploitatie kan ook worden gebruikt als stok
achter de deur om de onderhandelingen niet eeuwig te laten duren.
Onderstaande figuur geeft een beslisboom weer welke aangeeft wanneer een exploitatieplan
moet worden opgesteld en vastgesteld.
Pagina 25
Nota grondbeleid Boarnsterhim 09-04 20Q9/bpav/25