1.Overbodig
De afgelopen jaren zijn er manieren gevonden om minder afVal te laten ontstaan en om afval
niet langer als eindfase te zien maar als grondstof. Denk bijvoorbeeld aan de landelijke
campagne met het oranje plastic mannetje en de bijbehorende inzamelingsstations. Daardoor
is fiks minder afval ontstaan voor verbranding. Tegelijkertijd zijn er veel ovens bijgebouwd,
niet alleen in Nederland, maar ook in Duitsland en België. Beide ontwikkelingen hebben
geleid tot een dramatisch andere situatie op de Nederlandse afvalmarkt in vergelijking met het
jaar 2006 waarin Omrin besloot een afvaloven in Harlingen te bouwen. Toen was een
belangrijk motief voor Omrin om een afvaloven te bouwen de anticipering op een tekort aan
verbrandingscapaciteit. Sinds september 2008 is er feitelijk in Nederland geen tekort aan
verbrandingscapaciteit meer. Dat blijkt uit de cijfers van het overheidsagentschap Senter
Novem. Sinds september 2008 wordt geen verklaring van vollast meer afgegeven door Senter
Novem. Zo'n verklaring van vollast is nodig om het afval te kunnen storten. Een verklaring
wordt alleen afgegeven als er geen andere verwerkingsmogelijkheden zijn. Overigens wordt
het bestaan van teveel afvalverbrandingscapaciteit ook niet meer ontkend door Omrin.
Als oplossing voor de overcapaciteit geeft Omrin aan dat de pas in gebruik genomen
afvaloven in Delfzijl gesloten zou moeten worden.
Inmiddels wordt er in Nederland en andere Europese landen, gevochten om elke zak vuilnis.
De eerste afvaloven in Nederland die vanwege een tekort aan afval binnenkort dicht gaat is
die van AVR in Rotterdam. Plannen voor het bijbouwen van verbrandingscapaciteit worden
geschrapt, zoals bijvoorbeeld in Wijster en Alkmaar. In Duitsland is momenteel bijna net
zoveel overcapaciteit aan ovens als de gehele Nederlandse bestaande capaciteit. Onze
Oosterburen zullen dan ook steeds meer naar afval in Nederland gaan lonken. De strijd om
afval zal nog heftiger worden is de algemene Nederlandse en Duitse conclusie, waardoor nog
meer druk op de verbrandingsprijzen zal ontstaan. Omdat de recyclingbedrijven hier niet
tegen kunnen concurreren wordt er steeds meer recyclebaar afval verbrand. De
branchevereniging heeft in een brief van 11 september j.1. aan de minister hier opnieuw voor
gewaarschuwd. Zij wijst er bovendien op dat door het verbranden er kostbare grondstoffen
verloren gaan terwijl er bij recycling tot drie keer meer C02 gereduceerd wordt als bij
verbranding. In de arbeidsintensieve recyclingindustrie werken nu nog 80.000 mensen.
2. Slechte oven, te lage schoorsteen, experiment en de minimale filtering
De afvaloven bij Harlingen is van een bedenkelijke kwaliteit en in menig opzicht helaas uniek
in Nederland en ver daarbuiten. Nergens in Europa, ook in Duitsland niet, is een vergelijkbare
installatie gebouwd. OMRIN heeft in volle overtuiging voor deze installatie gekozen terwijl er
duidelijk een fiks aantal tekortkomingen aan zitten. Die tekortkomingen zullen voor
aanzienlijke risico's betreffende de veiligheid en gezondheid van omwonenden zorgen. Omrin
heeft bewust deze keuze gemaakt, vooral om de kosten te drukken.
Op een cynische manier is de keuze van een bedrijf om zo goedkoop mogelijk te werken nog
te begrijpen. Maar moreel gezien is het zeer verwerpelijk.
Kwalijker is nog dat de toezichthouder op de milieuvergunning (de provincie Fryslân) Omrin
in haar handelswijze steunt en verzuimt om eigen onderzoek te doen of de minimaal
uitgevoerde installatie daadwerkelijk kan voldoen aan de eisen die in de milieu-vergunning
gesteld worden.
2