plan in de Wieringermeer waar ECN vanuit de opbrengsten van het testpark een
bijdrage levert aan het dorpshuis van Kreileroord.
Binnen onze eigen gemeente is de dorpsmolen van Reduzum een goed voorbeeld
van de inzet van windenergie voor de gemeenschap. De turbine levert een derde
deel van de totale energievoorziening van Reduzum, Uit de opbrengsten hiervan
worden maatschappelijke voorzieningen, activiteiten e.d. financieel ondersteund,
zoals het dorpshuis. Daardoor heeft het hele dorp profijt van de windturbine. Een
andere optie om maatschappelijke winst uit windenergie te realiseren en waaraan
de gemeente zelf sturing kan geven, is door de OZB-opbrengsten direct te
koppelen aan zichtbare investeringen in het gebied. Dit idee wordt door VROM
aangereikt. Hierbij dient wel de kantekening geplaatst te worden. Ten eerste is
het moeilijk te achterhalen hoeveel OZB-opbrengst per individuele windturbine
we genereren, omdat de opbrengsten vaak uit gecombineerde bebouwing komen
(samen met andere gebouwen op het perceel); de bijdrage van de turbine is
daarom niet meteen helder. Nog belangrijker is dat de OZB-opbrengsten in feite
al voor maatschappelijke doelen worden aangewend. Ze komen in de algemene
middelen terecht en hieruit betaalt de gemeente immers al de wegen, het
onderhoud openbare ruimte en gebouwen, subsidies, etc. De OZB-opbrengsten
vloeien dus sowieso al terug naar de maatschappij. Als de OZB-opbrengsten van
windturbines gebruikt worden voor expliciet benoemde maatschappelijke doelen,
komt dit alleen maar neer op het specificeren van iets dat toch al wordt gedaan.
Het wordt zichtbaar gemaakt, maar voegt niks extra's toe zodat het in feite
alleen maar iets voor de show is.
Daarnaast is het vanwege de artikel 12 status van onze gemeente, niet haalbaar
constructies op te zetten voor een bepaalde, specifieke inzet van de ozb-
opbrengsten. Deze dienen in de algemene middelen te komen en mogen niet
vooraf gelabeld worden.
Nog een andere manier om de gemeenschap te laten profiteren van windenergie
of duurzame energie in het algemeen, is het initiatief LEF (Lokale Enerzjy
Ferwerderadiel) in de gemeente in de gemeente Ferwerderadeel. LEF is een
organisatiemodel waar particuliere initiatiefnemers met projecten voor het
opwekken duurzame energie zich kunnen melden. Het gaat dan niet alleen om
het oprichten van windturbines, maar ook om het plaatsen van zonnepanelen,
bio-vergisters en allerlei andere vormen van duurzame energie. Een deel van de
opbrengsten worden in LEF ondergebracht en besteed aan functies die de
leefbaarheid in de dorpen vergroten, zoals sportverenigingen, dorpshuizen,
maatschappelijke en culturele activiteiten. Zo wordt het draagvlak voor duurzame
energie vergroot en komt een deel van subsidie weer terug bij de gemeenschap.
LEF beheert het geld, de gemeente is daar verder geen partij in en de
initiatiefnemer produceert de duurzame energie.
LEF is opgericht door de gemeente Ferwerderadeel, maar is nu een zelfstandige
organisatie. Ook is er inspraak door allerlei maatschappelijke organisaties en
vertegenwoordigers, zoals dorpsbelang, die een klankbordgroep vormen. Zo is de
continuïteit van LEF gegarandeerd en niet afhankelijk van de politiek.
Binnen de kaders van dit windbeleid voor de gemeente Boarnsterhim is
oprichting van een dergelijk model een stap te ver, maar naar de toekomst toe
wellicht wel een goed instrument om het opwekken van duurzame energie in het
algemeen te stimuleren.
13
