BELEIDSNOTA OPENBARE VERLICHTING
3D-inspectie van lichtmasten
De gemiddelde technische levensduur van lichtmasten bedraagt circa veertig
jaar, maar de werkelijke levensduur kan daar sterk vanaf wijken. Naast het
materiaal waarvan de mast gemaakt is, zijn ook diverse externe factoren van
invloed op de levensduur, zoals de mate van milieuvervuiling ter plaatse van
de mast, de verkeersintensiteit, de bodemgesteldheid, het gebruik van
strooizout en het uitlaten van honden. Het is belangrijk technisch versleten
masten tijdig te vervangen, omdat anders de onderhoudskosten toenemen en
onveilige situaties kunnen ontstaan. Aan de buitenkant van een lichtmast is echter niet altijd te zien of deze
technisch versleten is.
Tegenwoordig is het echter mogelijk om door middel van statische en dynamische 3D-metingen een goed
beeld te krijgen van de technische staat van een lichtmast. In de praktijk blijkt dat slechts circa 5% van de
geteste masten daadwerkelijk dringend aan vervanging toe is, en dat de overige masten nog minimaal vijf
jaar kunnen blijven staan. Omdat de besparing op de investeringskosten ruimschoots opweegt tegen de
kosten van de inspectie, gaan steeds meer gemeenten en provincies over op het laten inspecteren van hun
oudere lichtmasten.
Energiezuinige lampen en armaturen
Twee onderdelen van de verlichtingsinstallatie hebben een belangrijke invloed
op het energieverbruik, namelijk de lamp en het armatuur. Door technische
ontwikkelingen komen er steeds efficiëntere armaturen en energiezuinigere
lamptypen beschikbaar. Lampen met een hoog energieverbruik - onder andere
hogedrukkwikdamplampen - worden daarom in nieuwe verlichtingsinstallaties
vrijwel niet meer toegepast. Wel komen deze lampen (en armaturen) nog
veelvuldig voor in oudere installaties. Door deze te vervangen door moderne,
energiezuinige lampen en efficiënte armaturen kan veel energie bespaard worden.
Opkomst led-verlichting
In de afgelopen jaren heeft led-verlichting een forse opmars doorgemaakt. Door
de kleine afmetingen, het lage energieverbruik en de lange levensduur kunnen
led's gebruikt worden voor diverse toepassingen waarvoor traditionele jfltl-
verlichting niet geschikt is. Led's werden daarom aanvankelijk veel toegepast
voor zogeheten 'actieve markering': kleine lichtjes in de witte markeringsstreep
op het asfalt. Door technische ontwikkelingen, zoals een hogere lichtopbrengst en betere kleurweergave,
worden led's ook steeds vaker toegepast als lichtbron, bijvoorbeeld als autoverlichting.
Sinds enkele jaren is de lichtopbrengst van led's zodanig dat ze ook toegepast worden in openbare
verlichting. Aanvankelijk was de lichtopbrengst van dergelijke armaturen zo laag dat ze alleen geschikt
waren voor bijvoorbeeld parken en voetgangersgebieden, maar inmiddels heeft led-verlichting zich
ontwikkeld tot een volwaardig alternatief voor traditionele verlichting. Door de technische ontwikkelingen
en de grootschaligere productie zijn de prijzen bovendien aanzienlijk gedaald. De investeringskosten bij
vervanging en of nieuw plaatsen van openbare verlichting zijn de komende jaren nog steeds hoger t.o.v. de
conventionele verlichting.
Met energiezuinige LED's is een lichtbron ontwikkeld die licht uitstraalt waarmee het menselijke oog in het
donker, door de groene kleur, gemakkelijker kan zien (mesopisch licht) dan bij klassieke straatverlichting.
Op die manier is er meer zicht en betere kleurherkenning in het donker. Dat laatste is met name belangrijk
voor het gevoel van veiligheid.
Pagina 11
