9. Adres van de "Ried fan de Fryske Biweging" inzake het
gebruik van de Friese taal in het officiële verkeer,
GEMEENTE iDAARDERADcEL
GROUW
Aan de gemeenteraad.
No, 586.
Grouw,1 maart 1966,
In een tot u gerichte circulaire stelt de "Ried fan de Fryske Biweging"
zich op het standpunt, dat het noodzakelijk is, dat de Friese overheid een
actieve taalpolitiek voert ter bevordering van het Friese taalgebruik in het
officiële verkeer, zowel mondeling als schriftelijk.
De "Ried" doet de suggestie, om de door het gemeentebestuur ontvangen
brieven, welke in het Fries gesteld zijn, ook in het Fries te beantwoorden.
Verder dringt adressant er op aan, om voorstellen van ons college aan de raad,
alsmede circulaires en andere publicaties, van de gemeente uitgaande, zoveel
mogelijk in de Friese taal te redigeren. Tenslotte zou naar de mening van de
"Ried" het personeel in de gelegenheid moeten worden gesteld, een Friese cursus
te volgen en bij het behalen van een Friese akte daarvoor een toelage moeten
ontvangen
Naar aanleiding van deze circulaire mogen wij opmerken, dat prae-adviezen
onzerzijds, welke belastingverordeningen en andere aan de goedkeuring van de
Kroon te onderwerpen regelingen begeleiden, bezwaarlijk in het Fries kunnen
worden gesteld, omdat het hogere ambtelijke apparaat het Fries niet beheerst.
Ditzelfde geldt voor de briefwisseling, welke met de diverse ministerie en andere
rijksdiensten rechtstreeks ploegt te worden gevoerd.
Maar ook al zou deze moeilijkheid op enigerlei wijze kunnen worden onder
vangen, dan nog zien wij in het streven van adressant, voor wat deze gemeente
betreft, practische bezwaren. Het gemeentelijke ambtenarencorps bestaat voor
verreweg het grootste deel uit geboren en getogen Friezen, die zich dagelijks in
het onderlinge mondelinge contact en ook tegenover het publiek van de Friese taal
bedienen. Practisch geen van hen kan zich echter zonder fouten schriftelijk in
het Fries uitdrukken. Gelet cp her specifieke van de ambtelijke vaktaal zal
een Friese cursus dit euvel niet geheel kunnen verhelpen.
Hij zijn er verder van overtuigd, dat het tegemoet komen aan de ver
langens van adressant zal leiden tot moeilijkheden tij de personeelsvoorziening.
Immers wanneer het Friese taalgebruik wordt doorgevoerd, zullen uitsluitend
Friese ambtenaren zich aan een sollicitatie wagen, waardoor de keuze wordt be
perkt
Aangezien gebleken is, dat de bezetting van de lagere en middelbare
rangen thans reeds moeilijkheden oplevert, behoeft het geen betoog, dat het
stellen van taaleisen deze moeilijkheden onvermijdelijk nog zal vergroten.
Op grond van de hiervoor gesignaleerde practische bezwaren stellen wij u
voor, afwijzend op het onderhavige verzoek te beschikken.
Burgemeester en wethouders van Idaarderadeel,
K.J.Vrijling burgemeester.
D.Smits
secretaris.
