- 6 -
Het zijn hoofdzakelijk deze vijf oorzaken, die onze gemeente op een hoog kosten
niveau jagen.
Het verstoken hlijven van subsidies voor openbare werken, tengevolge van ons geringe
aantal werklozen, wreekt zich in het bijzonder bij de aanleg van rioleringen en het ver
beteren van de wegen.
Uit de thans voor u liggende voorstellen blijkt u, dat wijindien u althans de voor
stellen goed-keurt, in 1969 voor rond 880.000,willen investeren in rioleringswerken
en wegverbeteringsplannen.
Om deze investeringen in 30 jaar te kunnen afschrijven, moet voor rente en afschrij
ving een post van 91=000,-vrij komen. Om die vaste last te kunnen opbrengen is het
nodig de rioolbelasting te verhogen van 13,nu tot 60,— in 1970.
U hebt reeds besloten de belasting te verhogen van 13,tot 32,teneinde de
rioleringsplannen voor Grouw, Warga en Wartena te kunnen uitvoeren, waarvoor 221+.000,
moet worden geïnvesteerd.
Voor de sanering van Roordahuizum, die rond 655=000,moet kosten, zal het nodig
zijn de rioolbelasting te verhogen van 32,tot 60,En tot het heffen van deze
belasting zijn wij genoodzaakt, omdat Idaarderadeel, wegens het ontbreken van werklozen,
geen subsidie zal krijgen in het kader van de aanvullende cultuurtechnische werken.
Een belasting van 32,kan niet hoog worden genoemd; bij een belasting van 60,—
is dat wel het geval.
Daar staat echter tegenoverdat met die hoge belasting een werk kan worden uitge
voerd, waardoor een einde komt aan een toestand, die sociaal-hygiënisch onhoudbaar is
geworden. Na de uitvoering van dit werk, zal Roordahuizum een geheel ander aanzien heb
ben gekregen.
Nu ben ik van mening - en ik haak nu even op de heer De Boer in -, dat een aanzien
lijke verbetering van de leefbaarheid van een dorp, zeer wel geboekt kan worden in de
rubriek van "de sier en de slinger", waarover de heer De Boer sprak.
En op die rubriek kan men ook - ik blijf nu even bij Roordahuizum - bepaald de nieuwe
kleuterschool brengen en het nieuwe gymnastieklokaal dat gebouwd zal worden.
Wanneer in een klein dorp van 800 inwoners, in weinige jaren tijd van gemeentewege
een bedrag wordt geïnvesteerd van rond 1.200.000,- (dat is 5.200,per Roordahui
zum's gezin), ter verbetering van zijn openbare voorzieningen en leefbaarheid, dan kan
zelfs de grootste zwartkijker niet staande houden, dat "de sier en de slinger" niet aan
haar trekken zijn gekomen. In weinige jaren wordt de leefbaarheid van dit dorp zodanig
verbeterd, dat jong en oud er op veelzijdige wijze van profiteren.
Het investeringsprogramma voor de gehele gemeente beloopt voor de eerstkomende jaren
een bedrag van minimaal 3u miljoen. Minimaal, want verbetering van de J.W. de Visser
wei en grondaankopen te Warga voor woningbouw, zijn daarin niet begrepen.
Op pagina van de begeleidingsbrief vindt u een overzicht van dit ambitieuze pro
gramma.
Voor deze voor de vuist weg gegeven opsomming van geweldige uitgaven is geen priori
teitenschema opgesteld. De J.W, de Visserwei staat hier onderaan. Wanneer het benodigde
subsidie af komt, wordt het werk vanzelfsprekend uitgevoerd, dan spring je er zo in.
Dit geldt tevens voor de brug te Wartena.
Bij de rioolwaterzuivering - Gedeputeerde Staten achten 120,per perceel rede
lijk - heeft de heer Moedt gewezen op het instellen van een onderzoek op provinciaal
niveau. Het is ook al te gek, dat de ene gemeente 120,per perceel moet vragen en
een andere met 2 of 3 zuiveringsinstallaties 60,De secretarie is thans bezig ge
gevens te verzamelen waarvan de uitslag in de komende maanden aan de raad zal worden
meegedeeld. Met het idee van de heer Moedt zijn burgemeester en wethouders erg ingeno
men.
Wat het punt samenvoeging van gemeenten betreft, moet men oppassen wanneer men van
de veronderstelling uit gaat, dat een grote gemeente goedkoper kan werken. De statistie
ken hebben eerder het tegendeel uitgewezen. Wel kan een grotere bestuurskracht worden
bereikt. Idaarderadeel is echter een levenskrachtige gemeente waarvan de raad nooit
blijk heeft gegegeven dat hij in het maken van programma's te kort is geschoten.
De kwestie van de grondkosten is een moeilijke zaak. Wanneer het rijk de grondkos-
ten van de bejaardenwoningen in deze gemeente niet accepteert, betekent dit, dat de ge
meente gedwongen kan worden 500,per woning te subsidiëren. Dit is een hachelijke
zaak. Grote gemeenten als Helmond en Rotterdam hebben in dit verband zelfs gedreigd de
bouw van woningwetwoningen stop te zetten.
- 7 -
