Het is duidelijk, dat hetgeen in het voorgaande is vermeld, zijn ge
volgen heeft voer de bestuurbaarheid en de te ontwikkelen bestuurskracht
van de gemeente. Burgemeester en wethouders achten het dan ook gewenst, dat
in samenwerking met de besturen van de omliggende gemeenten wordt onder
zocht, in hoeverre door herziening van de gemeentegrenzen of door samen
voeging van gemeenten aan bovenvermelde bezwaren, welke ook voor andere
kleine gemeenten in dit gebied zullen gelden, tegemoet kan worden gekomen
en daardoor de bestuurskracht vergroot. Hierbij zal niet, zoals in het
rapport van de studiecommissie bestuurlijke herindeling, het aantal in
woners tot uitgangspunt moeten dienen, doch zal moeten worden gezocht naar
een aanvaardbare geografische indeling, mede afgestemd op de geaardheid
en de sociaal-economische behoeften van de bevolking en zal een bestuur
lijke taakstelling moeten worden vastgesteld.
d. Gemeente Rauwerderhem.
Het is de kleinste gemeente in dit gebied. De bevolking van c.a.
2500 inwoners is over 6 dorpen verdeeld, door de nieuwe ruilverkavelings
wegen op korte afstand van elkaar gelegen. Wel zijn de dorpen klein al
leen Irnsum is boven de 1000 inwoners toch zijn de voorzieningen be
hoorlijk te achten.
De bevolking vindt zijn bestaan in de veehouderij, er is een zui
velfabriek te Sijbrandaburen, terwijl voorts te Irnsum het bedrijf van de
Zuivel Handel Mij. is gevestigd, een schilders- en autospuitbedrijf, een
fabriek voor verwerking van roestvrij staal, een scheepswerf en enkele
jachtwerven. De gemeente heeft slechts enkele werkzoekenden.
De gemeente wordt belemmerd in het treffen van meerdere voorzieningen
door gebrek aan financieringsmiddelen; dekkingsmiddelen zijn er wel, de
opbrengst der belastingen kan zelfs nog enigszins opgevoerd worden. Het
ambtelijk apparaat is behoorlijk bemand, zodat de diverse taken tijdig
kunnen worden uitgevoerd.
Voor een zelfstandige dienst van gemeentewerken is de gemeente te
klein; dit geeft wel eens problemen voor het gereedkomen van de plannen,
omdat de dienst van de 5 samenwerkende gemeenten ook rekening moet houden
met de andere gemeenten. In totaal is de gemeente betrokken bij 14 ge
meenschappelijke regelingen. Met toeneming van de taken voor de gemeente
besturen kan inderdaad de situatie wel gaan ontstaan, dat de uitvoering
op moeilijkheden gaat stuiten, omdat de gemeente te klein is, om tot spe
cialisering van het ambtelijk apparaat over te kunnen gaan.
Rap-oort Studiecommissie herziening gemeentegrenzen in Friesland.
Hoewel met betrekking tot de gemeentelijke indeling Friesland met
zijn relatief redelijk grote gemeenten in vergelijking met andere pro
vincies een gunstige positie inneemt, hebben gedeputeerde staten het in
1967 nodig geoordeeld, een Studiecommissie herziening gemeentegrenzen in
Friesland in te stellen, die onlangs met haar arbeid is gereed gekomen.
Gedeputeerde staten hebben het rapport van de werkzaamheid der
commissie enige tijd geleden aan de gemeentebesturen toegezonden, met het
verzoek, om voor 1 juli 1971 te mogen vernemen, tot welke beschouwingen
dit stuk u aanleiding geeft.
Het rapport van de provinciale commissie, dat naar de mening van
gedeputeerde staten als een "praatstuk" moet worden beschouwd en niet
als een definitief voorstel omtrent de gemeentelijke herindeling, geeft
naar onze mening te weinig informatie over de achtergronden en uitgangs
punten. Een onderzoek daarnaar lijkt ons noodzakelijk. Wij wijzen hierbij
op het inmiddels genomen initiatief van de afdeling Friesland van de
Vereniging van Nederlandse Gemeenten, dat er toe strekt, om de afdeling
sociaal-geografisch en bestuurskundig onderzoek van die vereniging een
wetenschappelijk gefundeerd rapport te laten uitbrengen.