EST FRYSK ORKEST IK TE TOEKOMST
KtTLTtTORS EREI Dl I' G
Na de tweede wereldoorlog heeft het Prysk Orkest zich in een periode van 25
jaar ontwikkeld tot een vrij hecht ensemble van nu 72 musici, vier hoofdtaak
statutair de volgende is:
1, Het verzorgen van koncerten in de provincie Friesland;
2, Het verzorgen van koorbegeleidingen in Friesland, voorzover taak 1 daar
door niet in gevaar komt.
In de praktijk zijn de werkzaamheden van het P.O. niet afgeweken van de statu
taire doelstelling. Het P.O. verzorgt, in één seizoen 80 koncerten, terwyi
de rest van de aktiviteiten van verschillende aard is: koorbegeleidingen,
representatieve medewerkingen enz.
De opzet van het stichten van verschillende provinciale symfonieorkesten is
geweest de kultuurspreiding, d.w.z. het bezoeken van de musiekbeiangs^ellen
den in hun eigen omgeving met de vervrachting, dat dit zou leiden tot een
grotere belangstelling voor symfonische muziek. Deze verwachting xs slechts
voor eon deel bewaarheid geworden.
Immers na 25 jaar kuituurspreiding kan men in grote lijnen slechts inciden
teel plaatsen aanwijzen, waar de belangstelling voor muziek is toegenomenre
oorzaak hiervan lijkt ons voor een deel toegeschreven te kunnen woraen aa.u de
W omstandigheid, dat de kul tuur sprei ding te veel horizontaal (geografisch,/ ge
richt is geweest en te weinig vertikaal (sociaal). Niet, dat. de geografische
kultuurspreiding op zichzelf fout is geweest, iaaar de omstandigheden om deze
optimaal te benutten hebben op de meeste plaatsen lange tyd ontbroken en
ontbreken op veel plaatsen nog,
Od een bepaald moment hebben wij in Friesland 60 kippen gekocht, maar er ni«
aan gedacht, dat wy om een optimale eierproduktie te bereiken moesten zorgen
voor voldoende veer en passende huisvesting. Dit laatste is een schrij
nende tekortkoming. Tientallen jaren heeft het F.0» onder dikwijls belabberde
zaalomstandigheden moeten trachten muziek te verkopen aan mensen, die zich in
dezo zalen niet thuis voelden. Daarby werd het orkest in zyn artistieke pro-
duktie gerend door slechte akoestische voorwaarden en gebrek aan sxtruian-e.
Programmas moesten worden gebracht, die terwilie van de beschikbare plaats
ruimte werden aangepast en daardoor dikwijls door hun gebrek aan variatiemoge
lijkheden voor een met de muziek onbekend publiek weinig aantrekkelijkheid boden.
In de laatste vijf jaren is hier en daar iets ten goede veranderd, in het bij
zonder o'o het platteland, en dit heeft in de meeste gevallen bevruchtend ge
werkt ophet koncertbezoek» Niettemin is het totaalbeeld in onze provincie
nop niet rooskleurig voor symfonische muziek te noemen.
Est zou echter onjuist zijn hst falen van de kuituurspreiding alleen aan di«.
gebrek te wijten. Er is' nog een belangrijke omstandigheid, die de mensen weei-
houdt koncerten te bezoeken on dat is het gebrek aan muzikaxe opvoeding. Dj. v
is een manco Van ons onderwij.".systeem, dat door de verschillende muziekins ..ex-
lingen ia hot gehele land schrijnend wordt gevoeld. Het beperkt zich overigens
niet tob de muziek, maar all* vormen van uitvoerende en scheppende kunst lij
den gelijkelijk onder dit gebr ;k. Het is de grote onderwaardering van de mu
sische vorming, waaraan ens zeer materialistisch ingestelde onderwijssysteem
mank gaat, Een betreurenswaardig feit in een tydperk, waarin juist de zinvol
le besteding van de vrije tyd zoveel aandacht vraagt.
Is de aanwezigheid van het Fvysk Orkest in zijn huidige funk tie dan geheel
zonder zin geweest? Zo zouden wij het niet willen stellen.
Het is onomstotelijk waar, de.t: v
1. veel liefhebbers van. symfonische muziek aan hun trekken zyn gekomen door
het regelmatig optreden van. het F.O. Zonder het P.O. zouden ry van levers-
do muziek verstoken zijn gebleven;
2. da muzikrle propaganda, uitgaande van het P.O., mede van invloed is ge
weest op do grote vlucht, dis het muziekschoolwezen in onze provincie
heeft genomen.
