- 5 -
Eveneens ten koste van het platteland gaan de voorgenomen bezuinigingen
op de ruilverkavelingen. En dat terwijl juist een efficiënte landbouw van
steeds groter belang wordt voor de economie.
De in de jaren van overvloed ontworpen wet op de geluidhinder komt nu
in uitvoering. Als zij niet spoedig wordt bijgesteld, dreigt zij met haar
enorme ruimtebeslag, hoge apparaatskosten en onbetaalbaar strenge normen,
een ramp te worden voor dit dichtbevolkte land.
Ons land heeft inmiddels een hoge plaats bereikt op de internationale
ranglijst van burocratieën de letter blijkt veelal belangrijker dan de mens.
Een overheid die dit laat gebeuren verdient, en krijgt dan ook, geen respect
meer.
Gelukkig groeit alom het besef, dat het mes moet worden gezet in niet
dringend nodige regelingen en bemoeienissen. En, een lichtpuntje, de rente
daalt, en daarmee stijgt de kans dat er weer geïnvesteerd wordt. En dat geeft
hoop.
Friesland heeft met ruim 17%, naast Groningen, het hoogste werkloosheids
percentage van ons land. Het "Streekplan" dat zeker geen positieve bijdrage
levert tot verbetering van deze achterstandssituatie, is nog steeds niet
bijgesteld. Gelukkig weten steeds meer vakantiegangers Friesland als water-
toeristisch aantrekkelijk gebied te waarderen. Laten wij proberen dat te
stimuleren door meer Marrekrite-voorzieningen, een op zoveel mogelijk
recreatief medegebruik gericht beheer van natuurgebieden, en bijvoorbeeld
een bezoekerscentrum te Grouw. Dat is goed voor de werkgelegenheid en voor
de landseconomie.
Ik kom tot onze eigen gemeente, Idaarderadeel.
Heeft de bel geluid voor de laatste ronde? Ja, als de herindeling doorgaat.
Waarom moest dat ook al weer zo nodig? Grotere bestuurskracht was het voor
naamste argument. Daarvoor moesten we de grotere afstanden tussen burger en
bestuurder dan maar voor lief nemen. Immers, er komen veel minder raadsleden,
minder burgemeesters, secretarissen en directeuren van gemeentewerken. En de
afstand tot de "Hoofdplaats" wordt gemiddeld groter. Een wezenlijk punt op
ons uitgestrekte platteland, met zijn relatief slechte openbare vervoersvoor
zieningen. Het voordeel zou moeten zitten in een doelmatiger ambtelijk
apparaat en een sterkere financiële basis.
Helaas zijn deze aspecten nooit voldoende uitgewerkt. Van gemeenten in
Limburg en Noord-Holland die een herindeling hebben ondergaan, beginnen
negatieve geluiden te komen. Ook bij ons beginnen de gevolgen zich af te
tekenen. De voorbereidingen leggen een groot beslag op de tijd van vele
ambtenaren, ten koste van andere noodzakelijke activiteiten. Natuurlijk ook
veroorzaakt de dreigende organisatiewijziging onrust en onzekerheid.
Kostbare externe hulp en adviezen zouden wenselijk zijn. En als er op het
moment van de samenvoeging geen nieuw gemeentekantoor staat, waarin alle
diensten kunnen worden ondergebracht, krijgen wij te maken met een uiterst
ondoelmatige spreiding van het ambtelijk apparaat, en hoge extra kosten en
communicatieproblemen
Het is toch een eerste eis van behoorlijk bestuur, dat de financiële
gevolgen van het bestuurlijk handelen zorgvuldig worden ingeschat, en dat
hierin tijdig wordt voorzien. Tot nu toe is dat, wat de herindeling betreft,
niet gebeurd. Ook de memorie van antwoord van de minister toont dit aan,
zij laat vele onzekerheden bestaan. Intussen worden we geconfronteerd met
een snelle opeenvolging van onverwachte kortingen op verwachte uitkeringen
uit het Haagse. De vrees lijkt zeker gewettigd, dat de herindeling onder
de huidige omstandigheden zeer negatieve gevolgen voor de financiële moge
lijkheden van de betrokken gemeenten zal hebben, en dat er ook van een doel
matiger ambtelijk apparaat weinig terecht zal komen. Integendeel. En daarmee
vervallen dan de sterkste argumenten voor de herindeling, terwijl de nadelen
recht overeind blijven.
Gezien het voorgaande verzoeken wij het collegesamen met andere bij
