'Als het kwik daalt, stijgt de nood der armen' LcoVaV^LA, 1 Corten Rattink Bracht schipper Van der Wal eigenhandig zijn scheepje tot zinken? Had veedrijver Koopmans niet wat meer kunnen sparen en wat. minder kunnen drinken? Wat doet een ai-me kleermaker met drie fietsen? Paul Kok verrijkte de Leeuwarder geschiedenis met Burgen in de bijstand. Werklozen en de OntwUtketing van de sociale zekerheid in Leeuwarden van 1880 tot 1930, een mooie en levendige studie naar werkloosheid, armoede, karige bedeling en werkver schaffing. Van de honderden rapporten die huisbezoe kers uitbrachten over inwoners van l^eeu- warden die financiële ondersteuning aan vroegen bij de Stadsarmenkamer heeft Paul Kok ruim gebruik gemaakt. We krijgen een kijkje in het leven van losse arbeiders die meestal 's winters werkloos waren. Zij werk ten vooral op en rond do veemarkt en het station, zoals Daniël Hosveld. Hosveld had enkele jaren in de hedelaarskolunie van Veerhuizen doorgebracht. Na zijn terugkeer in Leeuwarden werkte hij als pakjesdrager bij het station. In 1893 kreeg hij een bekeu ring omdat hij éen andere werkplek had ge zocht. De politie was kennelijk begaan met zijn lot wan( Hosveld vertrouwde de agent toe dal hij graag opgenomen wilde worden in het Armhuis. Haar heeft hjj tot zijn dood in 1898 gewoond, Boeiend zijn de oordelen van de huisbezoe kers over de aanvragers van bijstand Door ruim te citeren uit de rapporten van de huisbezoekers maakt Kok keer op keer dui delijk dat zijn onderzoek over mensen gaat: ondersteunden, huisbezoekers en voogden van de Stads linnenkamer. Onbeschaafd ras De voogden van de Stadsarmenkamer be slisten over wie wat aan steun kreeg. Maar hoe wisten zij of de aanvrager in aanmer king kwam voor ondersteuning? Had de veedrijver Koopmans niet wat minder van zjjn verdiensten aan sterke drank moeten uitgeven, viel de kleermaker die drie fietsen De ellendige woonomstandigheden aan de Wissesstraat. ca. 1923 (foto: -J. Dwinger) üurfyers in de bijutund ïs het proefschrift wnnrap Haul Kok op 2fl september 2000 is gepromoveerd. Hot is in de hwkhandrl vnrkrijsbjinr, TBRN 90 519-1 20H 7, prijs, 49,50

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2000 | | pagina 24