Eregalerij: Rins Visscher 15 Gonny Kooien IndezerubriekstellenauteursinkortegeschrevenportrettenbekendeenminderbekendeLeeuwarders uithetverleden aan uvoor.Mannenen vrouwen diemededestadhebbengemaakttotwatzijnuis. Uit detekstenzal blijken waarom deze vroegereinwonerseenplaatsjeindezeeregalerijhebben verdiend. HetvierdeportretisgewijdaanRins Visscher,eerste vrouwelijkearchivarisinNederlanden van1900tot 1933 gemeentearchivaris van Leeuwarden. Rinskje Visscher werd op 10 december 1868 geboren te Akkrum als jongste van de vijf dochters van Jan VisscherenJuliaEpkes van Mesdag. Haar vaderwas sinds 1854doopsge- zindpredikantte Akkrum totzijnoverlijdenin 1885. RinskjedoorliepinAkkrumdelagereschool en een j aar Franse SchoolIn 1881 verhuisde ze naar Leeuwarden om de MMS te volgen. ZijverbleefindietijdinhethuisaandeEewal nr. 75bijhaar oomEilard Attema, advocaaten Gedeputeerdevan Friesland,entanteRinskje Epkes van Mesdag. In 1886behaalde zehaar diploma.Uithaarstudiecijfersblijktdatzeeen gemiddeldeleerlingwasmeteenaanlegvoor talen.Eenverderestudieresulteerdeindeakte lageronderwijsendelagereaktesFrans,Engels enDuits.Eendergelijkevervolgstudiewasvoor meisjes in die tijdnogvrij uitzonderlijk. Verple ging en vooral het onderwij s waren vaak de enige mogelijkhedenomeenberoepscarriëre te startenVan de 46 medeleerlingen die met RinskjevandeMMS afkwamen, studeerdener inclusief Rinskje, slechts elf verder. NahetbehalenvandeaktesgafVisscherles in Sneeken Arnhem, hetgeen nakorte tij duit liep op een teleurstelling. Ze moest definitief erkennen niet voor onderwij zer es in de wieg gelegdtezijnenvertroknaarGenèvevooreen studieFrans.Eveneensverbleefzeenigetijdin Parij s. In1898vondRinshaar eerstebetrekking alsenigevrouwelijkemedewerkerbijhetanti- quariaatvanMartinusNijhoffinDenHaag.Met name met Wouter Nijhoff en zij n gezin bleek zegoedoverwegtekunnen.Zowelzakelijkals privé zouden de contacten met hen nogj ar en nahaarvertrekuitDenHaagblijvenbestaan. Rins Visscher groeide op in een milieu dat voor die tijd vrouwvriendelijk te noemen is. HaarverderestudienadeMMSwas hiervan een voorbeeld maar ook familieleden hebben hierin eenaandeel gehad. Bijvoorbeeldhaar tante JacobinaBerendina(Codien) Visscher, getrouwdmetCornelisZwaardemaker,boek verkoper-uitgever, was iemand die in die tijd actiefwas in de vrouwenbeweging. Deze tante schreefonder andere een artikel over de Ten- toonstellingvanVoorwerpenvanNijverheiden Kunstdoor Vrouwengehouden te Leeuwarden injunil878.Visschertradindevoetsporenvan haar tante door in 1898decataloguste schrij - ven voor de in dat jaar te houden Nationale Tentoonstellingvan Vrouwenarbeid. Ineen krantenartikelnaaraanleidingvanhet25-jarig jubileumvanRins Visscher alsgemeentearchi- varisschreefJohanna W.A. Naber, eenbekend feministe,datVisscherzichkrachtigaangetrok- ken voelde tot tante Codien die zij een indruk- wekkendepersoonlijkheidvond.Vanhaartante hadzij geleerd, datookzij alsvrouwhetrecht hadomtestrevennaararbeidpassendbijhaar eigen bijzondere aard en aanleg. Wellicht is dit de reden geweest waarom Visscher nooit trouwde. Gemeentearchivaris van Leeuwarden Nadat J.L.vanSloterdijck,gemeentearchiva ris vanLeeuwarden per 15maart 1900eervol ontslagverleendwerd,kondesollicitatiepro- cedure voor een nieuwe archivaris worden gestart. Op 16 maart verscheen in de Leeu warder Cour ant een oproep ingeklemd tussen een advertentie voor gr afinonumen ten en een waarinl50tonkoemestaangebodenwerd.De tekst van de advertentie, opgesteld door de gemeentesecretarisgaf aan dat in Leeuwar- dendevoorkeurwerdgegevenaan sollicitan ten 'die eenigen tijd op een Archief pr actisch zijnwerkzaamgeweest.Tntotaalreageerden 37sollicitantenaldusdeLeeuwarder Courant. Nadatgesprekkenmetvierkandidatenwaren gevoerd bracht het College de zaak in stem ming. Deeers tekeer staakten de stemmende tweede stemming was doorslaggevend voor Visscher.Zijwerdbenoemdopeenjaarsalaris van/800,-.0p9mei 1900werdRins Visscher benoemd tot gemeentearchivaris van Leeu warden. Op 15 juni 1900 startte ze met haar wekzaamheden. In 1912 werd Visscher gekozen als secretaris inhetbestuur vanhetF ries Genootschap van geschied-,oudheid-entaalkunde,waarvande activiteitenindieperiodevoornamelijkwaren gericht op het beheer van het Fr ies Museum en zij n bibliotheekDeze functie heeft zij tot 1940uitgeoefend. D aarnaast was zij indezelf de periode eveneens lid van de redactie van De Vrij e Fr ies, het j aar boek van het Genoot schap. Bij haar afscheidop 16 november 1940 werdzijdoordeledenvergaderingtotbuiten- Rinske Visscher (1868-1950)

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2001 | | pagina 18