14
i a l- het jaar tat dateend acht hor. dirt tri sett lea, dm -■ -/ J Gr '//-!ƒ
4</C. J.JL
ifrj* maand v ysifXaoor aw ?>*<-, y t r*> Z/Xc Officier
van den Burgerlijken JJaat der Gemeente van -. J t r>* s Prr;iucie
Vrieslandg&ompatttpd <r Xj>^ct m ye." <*j c /A X At
?t i'?\ .yXXs* >tX' <XdtT- - Ac f,t ij-<i a A) t~ r •- -W***-?-AL\
W; V />'cyniXygr yO> A /''cA X C S
vtike-om-verteiimt-AebtenJ# C rAXJ A Ar< J, Av <v c e*
AA) ft d£c-Xfrf /t *4 '0*-e* V *.-£ v t f„ VA it'Wt A Aast Xi
A Ji f X <L y Xl*<sA&e A&ïteS* f yy f A(TÏ >i C A px-0-rst /I r A Ay /ly^rwe^ Jix*
0£0 -r rAa rffr maand v
Wi/n'A(</f tercu, A
6 overledenta Adieu ét- BrdurjnrHvt daaa- As, At Aw AAm. ms M0v>
A», M»M* ma wqA***&A.
De overlijdensakte van Jacob Dirks Glas, alias Babeloele
Friesland van 3 september 1816, dat op 18
oktober daarop volgend was bekrachtigd
door het Hoog Gerechtshof te 's-Gravenha-
ge 'aan eene galg met den koorde bestraft,
zoo dat er de dood na is gevolgd'. Een dag
voor de executie was de presiderend bur
gemeester reeds aangeschreven door de
Procureur Crimineel in Friesland waarbij
deze het volgende verzoek deed:
'Alsoo op morgen op den middag eene
capitale executie in deeze stad zal plaats
hebben, neeme ik den vrijheid Uw Edel
Gestrenge daarvan kennis te geeven, met
verzoek, dat door Uw Edel Gestrenge de
nodige orders gesteld worden, dat er als
dan, volgens oud gebruik, niet op de klok
ken worde gespeeld, en dat in de herber
gen geene luidrugtige vrolijkheeden plaats
hebben, ten einde ook op die wijze den
indruk der Geregtigheid te vermeerderen'.
Met deze schriftelijke bewijzen wordt de
authenticiteit van bovengenoemde over
levering dus onderuitgehaald. Ten eerste
heette de terechtgestelde officieel niet
Babe Lunia, maar Jacob Dirks Glas; ten
tweede heeft de terechtstelling niet in de
Franse Tijd middels de guillotine plaats
gevonden, doch vlak erna door middel van
ophanging; ten derde luidde de bijnaam
van Jacob Dirks Glas Babeloele en zul
len de slaapmutsen, mocht er al een kern
van waarheid in schuilen, bijgevolg eerder
babeloeltsjes zijn genoemd dan babelünts-
jes!
Verder speurwerk leverde op dat de
Leeuwarders, althans in 1816, wat volks
vermaak betreft niet hadden te klagen,
aangezien zich op 15 maart dat jaar reeds
een zelfde schouwspel had afgespeeld toen
er recht geschiedde aan Willem Petrus
Heslinga, een schoolmeesterszoon uit
Eestrum. Ook deze werd en plein public en
waarschijnlijk onder luid gejuich opgehan
gen. Degene die wél de twijfelachtige eer
heeft genoten om als eerste en waarschijn
lijk ook laatste Fries de bedrijfsmatigheid
van het nieuw onthoofdingstoestel aan den
lijve te ondervinden moet de 33-jarige boer
Jan Halbes de Jong uit Kortehemmen zijn
geweest. Drie jaar eerder namelijk, op 27
augustus 1813, werd hij wel op de Lange
Pijp middels onthoofding geëxecuteerd.
Mogelijk heeft zijn tevergeefse geschreeuw
en geraas toch enige twijfel onder de ver
wachtingsvolle menigte rondom het scha
vot gezaaid en heeft men later, om het
eigen geweten te zuiveren, het hiervoor
gememoreerde bloederige tafereel maar
opgehangen aan de persoon van Babeloele,
die mogelijk wel een notoire crimineel is
geweest. En passant zal er in de loop der
tijd het verhaal van de blauwe slaapmuts
aan zijn toegevoegd.
Gezicht op de westzijde van de Waag met Lange Pijp en Nieuwe Toren, ca. 1830