6
Schooljeugd schenkt ampullenblaadje
In 1882 werd Wiardastate te Goutum op
afbraak verkocht. De liturgische voor
werpen uit de kapel van de state wer
den (volgens de overlevering) begin 1900
aangeboden aan het Fries Museum voor
een zilvertentoonstelling, maar niet aan
vaard wegens hun 'Roomsche' karakter.
Sindsdien is deze collectie spoorloos. De
houten reliekhouders met relikwieën, bij
behorende charters en brieven van Paus
Clemens de XIV uit deze kapel, zijn wel
bewaard gebleven en vóór de afbraak van
de state overgebracht naar de Sint-Domi-
nicuskerk.
Er blinkt niet alleen goud en zilver
in de Sint-Dominicus. Ook nietige voor
werpen zoals een vernikkeld ampullen
blaadje met inscriptie, een geschenk voor
pastoor H.van Dijk, wordt bewaard. In
de huiskroniek van de paters staat deze
schenking nauwkeurig opgetekend: Om
half tien werd de Pastoor ontvangen in
de Zusterscholen. Afgehaald door bruid
jes werd hij de school der arme kinderen
ingeleid die hem tweestemmig een feestlied
toezongen. Aan dit lied voegden de arme
kinderen eene feestgave toe, bestaande uit
twee ampullen met vernikkeld schenk-
blaadje waarop inschrift. De kinderen
der St.Elisabethschool voor lager onder
wijs aan den Zeer eerwaarden Pater H.A.
Benedictus van Dijk Ord.Praed. Pastoor
der Sint Dominicuskerk op zijn koperen
Pastoorsfeest 2 December 1917.
In het begin van de twintigste eeuw
groeide het aantal parochianen gestaag
en de kerk kocht nieuwe zilveren voor
werpen. Daaronder stukken uit Leeuwar
der ateliers van Y.Th. van Erp en enkele
zeer fraaie stukken van S.F. Doodkorte.
Behalve enkele pastoorsportretten bezit
de kerk niet veel schilderijen (meer). Eén
schilderij voorstellend De Heilige Drie
eenheid is echter wel interessant. Het is
gesigneerd door Ary Scheffer. In de eerste
helft van de negentiende eeuw was hij in
Frankrijk een beroemd schilder van bij
belse en religieuze voorstellingen. Het is
vermoedelijk geschilderd tussen 1842 en
1849. Volgens Scheffer-kenners moet in
ieder geval het middengedeelte door Ary
Scheffer geschilderd zijn.
Het is aan de recessie in de dertiger
jaren te danken dat de beelden, preek- en
biechtstoelen nog bestaan. Hoewel er in
A.R.P. Benedictus van Dijk, pastoor Sint
Dominicuskerk 1905-1927, en R.P. Alvares van
Noord, kapelaan Sint Dominicuskerk 1904-
1913. Bij de deur de huishoudster Tine Zaal.
Foto uit 1908, genomen aan de achterzijde van
de nog bestaande pastorie in de Speelmans
straat
1934-37 rijk werd gebouwd, werd er toch
op de inrichting bezuinigd ondermeer
door oude meubelstukken op te nemen
in het interieur. Na de Tweede Wereld
oorlog begon het parochiefonds bepaalde
oudere stukken te vervangen door werk
van hedendaagse kunstenaars. Dat stopte
na het tweede Vaticaans Concilie abrupt.
Het bestuur begon met de door de Duit
sers geroofde klokken te vernieuwen. De
klokken werden in 1948 opnieuw gegoten
en gedoopt als Salvator, Sint-Dominicus
en Sint-Maria. De Salvatorklok draagt
het opschrift: '1948 obtruso nune teuto-
nico cum fratribus in jubilo octavo coep-
to saeculo sonore rursum praedico ore
rotundo et libero benedic amus domino'.
(Nu het bruine beest verslagen is, preek
ik thans opnieuw met de predikbroeders
in jubel over hun vestiging alhier voor
zeven eeuwen met mijn sonoor geluid de
boodschap: Laat ons de Heer loven - De
parochianen van Sint-Dominicus hebben
mij geschonken). Een massale uitverkoop
van kerkelijke kunst werd de Dominicus
na het Vaticaans Concilie bespaard. Ook
alle textilia zoals kazuifels, koorkappen,
stola's, enz. uit de neo-barok en neo-gotiek
bleven praktisch onaangetast.
Kostbare bibliotheek op vrijdagmarkt
De bibliotheek van de oude statiekerk, die
in 1937 ook mee verhuisde, ging helaas
verloren. Die bibliotheek bestond in de
achttiende eeuw al uit 308 banden. Hier
van zijn slechts twee zeventiende eeuwse
boeken door toeval bewaard gebleven. Na
de verhuizing kwam de bibliotheek op
zolder terecht, in de loop der jaren werd
deze verzameling bedolven onder paro
chieblaadjes. Zo kon het gebeuren dat
bij een zolderopruiming in de jaren vijf
tig de gehele collectie per ongeluk op de
Leeu-warder vrijdagmarkt terecht kwam!
Enkele boeken zijn in het Leeuwarder
gemeente- archief terecht gekomen.
Later, in de jaren tachtig van de vorige
eeuw, bij de fusie van de vier Leeuwar
der rooms-katholieke kerken tot Titus
Brandsmaparochie en het opheffen van de
pastorie van de Dominicanen, verdwenen
helaas enkele voorwerpen die ook al in
het staatboek van 1777 voorkwamen. Om
geldelijk gewin verdwenen enkele Leeu
warder stukken, zoals een staand horloge
van Theunis Haakma, meubelen, schil
derijen, een tweehonderddelig Meissner
porseleinen servies en vier unieke acht
tiende eeuwse glazen bokalen, met een op
de Leeuwarder staties betrekking hebben
de gravering. Deze verkoop kan men nu
twintig jaar later nog slechts betreuren.
Keerpunt 2000
In 1962 werd genoegzaam teruggekeken
op het 25-jarig bestaan van het kerkge
bouw. Bij dit zilveren feest werd door de
parochianen een torenuurwerk geschon
ken waar nog steeds het hele westen van
Leeuwarden profijt van heeft. Veertig jaar
lang werd er op de winkel gepast zonder
dat er weer echt iets nieuws aan de inven
taris werd toegevoegd. Behoudens dan 'de
huiselijke truttigheid' uit jaren zeven
tig en tachtig zoals gordijntjes, tapijt
tegels, salontafels enz. Een keerpunt in
dit alles is de nieuwe devotiehoek voor
de parochiepatroon Titus Brandsma. Hij
werd ontworpen door de Leeuwarder bin
nenhuis-architect Henk Hulscher. Trots
meldt de hardstenen plint de datum van
dit keerpunt: Anno Domini 2000.
Leovdic^ la. It
