Twee bergbezinkbassins en nog wat 22 Thom Zomerschoe Het komt niet vaak voor dat binnen de grachten rond de binnenstad maar liefst twee forse putten van zo'n vijf meter diep worden gegraven. Dit was nodig om, in geval van extreem grote regenval, door middel van zogenaamde bergbezinkbassins de waterhuishouding van de binnenstad in stand te houden. De verwachting was dat op beide gekozen lokaties tijdens het graven niet veel interessants te vinden zou zijn en daar ging men met de gekozen werkwijze dan ook vanuit. Niettemin leek het de Dienst Monumenten van de gemeente en de werkgroep stadsarcheolo gie van Aed Levwerd zinvol te vragen een oogje in het zeil te houden Voor het geval dat' of 'je weet maar nooit'. Wissesdwinger De eerste lokatie waar gegraven werd lag tussen de Groeneweg en de voorma lige garnizoens-infïrmerie, op het terrein van de vroegere Wissesdwinger. Het uit graven van de bouwput ging min of meer laag voor laag. Ongeveer op halve diepte tekende zich een bijzonder verloop en afwijkende samenstelling van de aardla gen af. Bij nadere beschouwing en zorgvul dige bestudering van de oude kaarten met bijbehorende literatuur konden wij vast stellen dat het hier ging om een gedeelte van de tweede stadsgracht, gegraven tus sen 1481 en 1494. De eerste stadsgracht liep o.a over het Schoenmakersperk en de Nieuweburen, waarvan het noordelijk gedeelte nu Groeneweg heet. De tweede lag iets noordelijker. Het gedeelte dat in zicht kwam was de bocht van de noorde lijke wal, waarbij duidelijk de walkant en sporen van het op de wal gelegen, in het midden ingeklonken, pad te onderschei den viel. Genoemde bocht van de gracht is zowel op de kaart van Van Deventer (onge veer 1560) als op de kaart uit 1573 uit de Austin-collectie terug te vinden. Behou dens de resten van een tweetal waterput ten, wat verspreid liggende potscherven en dierlijk botmateriaal werd verder niets bijzonders aangetroffen. Van deze gracht is vlak voor de demping een aquarel gemaakt door Bonga, iets ten oosten van de hierbo ven aangegeven lokatie. Blokhuisplein Het tweede bassin werd gegraven bij het Blokhuisplein, rechts van de toegangsweg naar het Huis van Bewaring, op de plek van het parkeerterrein. Geophysisch voor onderzoek in de vorm van radar-sondering had uitgewezen dat zich ter plekke welis waar funderingsresten en bodemversto ringen moesten bevinden, maar het leek erop dat dit archeologisch gezien minder interessant materiaal zou opleveren. Toch kon verwacht worden dat men hier fun deringsresten van het in 1841 gestichte Stads Burger Ziekenhuis, ook wel het 'Bur- De Noordergracht ter hoogte van de Vijzelstraat, rond 1850 getekend door S. Bonga. De gracht werd in 1859 gedempt

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2003 | | pagina 25