33
Daarbij zullen ook het gebouw en de tuin
kunnen worden betrokken in hun beteke
nis voor die hulpverlening.
Jan Menger, Ljouwert
Het badhuis was vergeven van de luizen
Dirk Vellenga vraagt in nummer 10 van
Leovardia naar informatie over het bad
huis aan de Wissesdwinger.
De jaartallen weet ik niet allemaal meer,
maar ik denk dat het omstreeks eind '40
begin '50 moet zijn geweest dat Hendrik
(Henk) Schregardus, nadat hij afgekeurd
was voor Indië in dienst kwam bij de
gemeente en aangesteld werd als badmees
ter in het badhuis. Hij woonde met zijn
vrouw en vijf dochters in het brugwach
tershuisje tegenover de Noorderbrug. Hij
is daar, toen het badhuis gesloten werd,
brugwachter geworden. Dat zal in de late
jaren '50 zijn geweest. Later is het gezin
verhuisd naar de Ee-straat en werd Henk
Schregardus opzichter op de gemeentewerf.
Hij is jong, 45 jaar, overleden. Eén van de
dochters was gehandicapt en is ook jong
overleden. Zijn vrouw leeft nog en woont in
het Nieuwe Hoek. Zij is in 1972, nadat mijn
moeder, Klaaske van der Haag overleden is
met mijn vader, Tabe Annema, getrouwd.
Haar heb ik nog het één en ander gevraagd.
Wat zij zich kon herinneren was dat toen
Henk Schregardus eind jaren '40 begin
jaren '50 in het badhuis ging werken het
erg smerig was en dat het badhuis onder
de vlooien zat en dat er daardoor een terug
loop was van baders en baadsters. Nadat
hij met behulp van een werkster de boel
weer schoon had, kwamen ook de mensen
terug. Zij vertelde ook nog dat de ruim
tes gescheiden waren door dunne muren
en daar maakten de mannen een gaatje
in om naar de blote dames te kijken. Dus
toen Henk Schregardus daar achterkwam
heeft hij een vrouwen- en een mannenkant
gecreëerd. Dat betekende dat als het aan de
vrouwenkant rustig was en bij de mannen
druk toch gewacht moest worden.
Als de badtijd om was dan riep Henk
Schregardus dat en kon de volgende weer
in bad. Van de afvoer van het water wist
ze zich niets te herinneren maar wellicht
kan een ander hierbij verder helpen. Mijn
grootvader, Klaas van der Haag, ging iedere
week in bad. Hij woonde toen op de Ee-buurt
12. Hij kende de familie Schregardus goed
dus daarom mocht hij langer dan anderen
baden.
IJ da Annema, De Wilgen
Hollanderwijk
Hartelijk dank voor de folder De Hollander-
wijk, een monument om in te wonen, bijlage
bij Leovardia nr. 10. De folder, alsmede
het artikel op blz 27, is met belangstelling
gelezen, temeer omdat een oude familiefoto
weer iets meer betekenis heeft gekregen. Op
bijgaande foto het gezin Jorritsma, dat aan
de Wijnhornsterstraat nr. 9 woonde. De foto
is waarschijnlijk spoedig na het betrekken
ervan (in 1914) gemaakt. Het jongste meisje
op de foto is dochter Feikje, geboren in 1904.
Verder op de foto nog (v.l.n.r.) zoon Eelko,
dochter Marie, moeder Blieda Jorritsma-van
Dijk en zoon Anne. Dochter Cis ontbreekt op
de foto, evenals vader Hendrik (Heeft hij de
foto gemaakt?).
Martin de Boer, Houten.
De Kleine en Grote Bontekoe
Betreffende omslag Leovardia, foto 'De
Kleine Bontekoe'. Werd uitgesproken niet
met de klemtoon op 'Koe' maar op 'Bonte'.
Exploitant in de tijd van deze foto was de
heer Oele. Of hij het is met dienblad op de
foto weet ik niet. Heb hem persoonlijk niet
gekend. Zijn zuster Pietje was getrouwd
met Johan Semler welke de uitspanning
'Zwartewegsend', oostelijk van Leeuwar
den, exploiteerde. De heer Oele was een
Zeeuw, waarschijnlijk uit Zeeuws-Vlaande-
ren want hij en zijn zuster hadden moeite
met het uitspreken van de letter 'h'. Hoe
hij in de juist tegenovergestelde 'uithoek'
van Nederland terecht kwam weet ik niet.
Het zou evenwel goed mogelijk kunnen zijn
door zijn zwager Johan, geboortig in Leeu
warden. Semler en zijn echtgenote hadden
elkaar ergens in het midden van het land
leren kennen. Zowel de Kleine Bontekoe als
Zwartewegsend waren zakelijk zeer succes
vol. De heren Semler en Oele hebben daar
uitstekend verdiend. Met name Semler was
welgesteld.
Een paar kilometer noordelijker was 'De
Grote Bontekoe'. Precies enkele meters
voorbij het punt waar de met iepenbomen
omzoonde Stienserstraatweg (thans Mr. P.J.
Troelstraweg) op de grens van Leeuwarden
en Leeuwarderadeel eindigde en overging
in de (kale) Brédyk. Zuidelijk van de Grote
Bontekoe ging de Tsjessingaweg naar het
westen. De Grote Bontekoe, hoewel buiten
de dorpskom vrij eenzaam gelegen, was het
centrale punt voor het verenigingsleven van
de dorpsgemeenschap van Jelsum/Cornjum.
Daar vonden vergaderingen en toneel avon
den van de toneelvereniging Vriendenkring
plaats.
M.J. de Boer, Ascona (Switzerland)
Het gezin Jorritsma aan de Wijnhornsterstraat in 1914
