Liefde op het Burmaniahuis
La» it
20
Paul Bron Nadat het huidige stadskantoor in 1994 gereed kwam, had ik het voorrecht
daar door mijn werk regelmatig in het oude, gerestaureerde gedeelte te komen.
Wanneer ik in zo'n oude kamer zat, moest ik denken aan mijn grootmoeder, die
meer dan een eeuw geleden in deze kamers en trappenhallen veger en hlik, spons
en leer hanteerde. De trappen afdalende rook ik haar vim en boenwas en zag
haar bezig met de ivoren deurkrukken, de marmeren fonteintjes en de marmeren
schoorsteenmantels. Het Burmaniahuis is voor het voortbestaan van de familie
van groot belang geweest: alle kinderen uit het gezin van mijn overgrootouders
waren hier werkzaam en ontmoetten er hun wederhelft.
Het Burmaniahuis aan de noordzijde van de Nieuwestad, tussen 1859 en 1870 gefoto
grafeerd door de Leeuwarder fotograaf Eduard Fuchs.
In 1843 werd Idzerd Frans van Eysinga
de bewoner van het Burmaniahuis. Hij
was grietman van Hennaarderadeel en
Statenlid. Ondanks het feit dat hij een
van de tien allergrootste landeigenaren
van Nederland was en lid van een van
de meest in aanzien staande geslachten
in Friesland, stond Idzerd bekend als een
bescheiden, intellectuele figuur die samen
met zijn vrouw Wiskjen van Heemstra,
rustig en wat teruggetrokken op het Bur
maniahuis de laatste 25 jaar van zijn
leven sleet.
In 1871 vererfde het huis op de
dochter van Idzerd, Clara. Zij was
gehuwd met Bernardus Buma, laatste
lijk burgemeester van Kollumerland.
Het echtpaar liet het oude Burmania
huis afbreken en betrok in 1875 de door
architect Bruns ontworpen, nieuwe villa,
die nu nog onderdeel van het stadskan
toor is. Het ontwerp was karakteristiek
voor de architectuur in onze provincie
van die tijd met veel aandacht voor de
tuin, de versieringen en de inrichting.
Niet alleen het Burmaniahuis en Villa
Vaartzicht waren in bezit van de fami
lie Buma, ook Borniastate, gebouwd in
1889, aan de Verlengde Schrans werd
bewoond door een Buma en wel door Wibo
Bernhardus (1861-1945). Het echtpaar
Bernardus Buma en Clara Eysinga had
een zoon, Wiardus Buma (1865-1934),
die met zijn vrouw Petronella ter Haar
het Burmaniahuis en Villa Vaartzicht
bleef bewonen tot 1898. In dat jaar werd
Wiardus benoemd tot burgemeester van
Hennaarderadeel en vertrok hij naar
Wommels (zie Leovardia 14). Uitein
delijk verliet hij, overigens niet als de
enige Buma de provincie. Velen kwamen
slechts terug om te worden begraven op
de begraafplaats van de familie in Wei-
dum, die werd onderhouden door Johan
nes Jacobus van Hattem (Leovardia 14)
tot 1913, opgevolgd door Kromhout van
der Meer, die in dienst was van het Tjal-
lingaweeshuis en nog weer later door de
firma Beek van de Verlengde Schrans.
Een feestelijke avond
Hoog tijd om mijn familie ten tonele
te voeren. In de hoofdrollen: mijn opoe
Gelske Ras, 25 jaar, voormalig dienster
bij de familie Buma. Vervolgens haar zus
ter Anna Catharina, 26 jaar, keukenmeid
en haar broer Hidde, 24 jaar, koetsier.
Mijn opa is Jan van der Meulen 30 jaar,
knecht bij de poelier. Geurt van Doorn,