7.
to
5
«Ml it F
h
U.U £nl I-. U TT.» -u. u W Lh-A M-.IH4M -«J M' ,11*
■- "ttt
r." r I'i"m"r .vii-HJAl ia ra lil- MU. V 1*' ta
ii r.' -
V.: T'\i.. iï rV -.^T^irrShjim w. rf rrrr-rl
-'^r
ilKMnunanf
■*"TE"JPj,L W4.
Kennisgeving van inschrijving voor de
Nederlandschen Arbeidsdienst (N.A.D.)
rs.-r &<-ndtnx» -i** ili^Uiaa
Aj Jr .v frV-J—J
UZEL"W-^RMX. J— Ji i'Ji i
Fwr-THjlm-inigirng jj.yaik u/pT
lOU- 'ubir,
att. tr I I,I fü^..
mlrhiü T*wi¥PHlbffl 5»»™* ÏCfli-SiilT li
lil uil. Atu.I..i4 A.la i-.t1ii.i-m |f r Lirkrfc-:! Mr. la
.L*. -UP.I-.. J,HI(P. in.Tj puidK
O. s;*h n.. E..iipT«39+4., f-li»;.
NO sciai
Organisation Todt
tLtiurq* rjp—c Mairi
H-lb ISmlljiirï
Enlotti*
V:*- u Eu i -i Ti* iL"
CMlMlüikiii:i.-
ffrJïwri
v- z-cac v-jli
tt.
1 j
T*
DHr-
SfUL
n-.irj'r
V.jrrr Hjh
Ka
M*
I
E*r
ifrj
Ff
IA
U
De heer en mevrouw Oosting voor onze
varkensstal Collectie Faber
overleden schilder Jan Stroosma, Han
nes van der Meulen, Sjoerd van Stralen
en groenteboer Gerrit van Zwol moesten
zich, compleet met spade, melden bij het
station. Toen buurman Stroosma aan
mijn moeder verzekerde heel goed op
mij te zullen passen, besloten we dat ik
toch maar mee zou gaan, Drenthe was
de wereld niet uit. En zo gebeurde het
dat wij vanaf het station Leeuwarden in
een ouwe Duitse trein richting Drenthe
gingen, met boven ons hoog in de lucht
Engelse verkenningsvliegtuigen, best
wel een angstig gevoel.
Op het station Vries/Tynaarlo werden
we weer uitgeladen en in groepen inge
deeld. En die groepen werden afgehaald
door boeren uit de omgeving om op hun
boerderij te worden ondergebracht.
De mannen hadden er goed voor gezorgd
dat wij bijelkaar bleven en vooral Stroos
ma hield goed in de gaten dat ze mij niet
kwijt raakten. Wij werden ingekwartierd
bij boer Roelof Oosting in Zeegse en onze
salon werd de stenen varkensstal; de var-
Bewijs van (tijdelijke) vrijstelling van de
arbeidsplicht in het kader van deArbeits-
einsatz in Nederland Collectie Faber
kens waren kennelijk allemaal al geslacht
en genuttigd. In de stal werden balen
stro gedropt en daar kwamen de man
schappen op te liggen, mooi naast elkaar.
Naast onze groep van het Mariahof waren
hier ook nog ondergebracht mijn leeftijd
genoot Thijs Meester uit de Violenstraat,
Okkie Ferwerda van de Bleeklaan en
Henk Oberink van de kapper op het Vliet.
De laatste, zo herinner ik me nog, was zo
onfortuinlijk dat hij aan zijn voet gebles
seerd raakte en op een platte handkar
moest worden vervoerd naar het lazaret
in Vries, 's Morgens moesten wij ons in
Tynaarlo op het werk melden bij de civie
le dienst van de Deutsche Wehrmacht,
de Organisation Todt, of kortweg de O.T.
Het kader liep in zandkleurige uniformen
rond, platte pet op het hoofd en haken
kruisband om de arm. Wij kregen daar
opdracht om tankvallen te graven, die
dan een verdedigingslinie zouden vormen
tegen de optrekkende geallieerde troe
pen.
Al gauw regelde mijn 'tijdelijke voogd'
Werkbriefje van de Organization Todt
voor Johannes Faber Collectie Faber
Stroosma dat ik maar niet meer mee
moest naar het werk en maar gewoon
wat corvée moest doen, zoals het stro
wat opschudden, het eetgerei omwassen,
enzovoort. Hij nam wel mijn arbeidskaart
mee naar het werk om te laten aftekenen
en zodoende kreeg ik in ieder geval nog
wat geld. Zo verbleef ik de meeste tijd op
de boerderij, speelde wat met de kinderen
(overigens ook nog op een oude harmo-
nika van één van hen) en kreeg van de
roodharige boerin vaak nog wat extra
te eten, zoals lekkere pap en melk. Ze ver
wende me echt.
Als de ploeg compleet was dan was het
vaak een geklets van jewelste en moes
ten mijn jonge oren wel even wennen
aan de volwassen conversatie. Moppen,
met name die over onze bezetters waren
in die tijd natuurlijk erg populair. En zo
ging het raadsel rond hoe Hitler in de
andere talen werd genoemd. Dat was in
het Chinees 'Hangkringhang' en bijvoor
beeld in het Russisch 'Slarottimov' en in
het Japans 'foetsiemoettie'. Overdag had
