POLITIE.
Vormelijk kmd m Leeuwarden
20
Onthulling vnn het standbeeld voor ea r-i
ORflRF WILLEM LODEWIJK van NASSftü,
te Leeuwarden, üp Zaterdag 15 ScpL 1906.
BEWÏJ5 VAN TOEGANG
ïat rfr jjtmrervrrrftr rilptnatKrn aaaxt Af/ (ityntnfcfijti
pa VifjQCfi fzfjtïc tfeiPtS/J.
cxi
VnNKlllQll£l.
ngjngLrqs IiïL PdüKU.rcj.. zï de 51. ÏJicöctnaf.
■,.a;.T3 H 75
Toegangsbewijs voor het bijwonen van de
onthulling van het standbeeld van Wil
lem Lodewijk van Nassau
gezien de opvattingen en de spanningen
in die tijd, werd het toch noodzakelijk
geacht een beroep te doen op de eenheid
en het geloofsleven, maar ook op de histo
rie waarin steeds weer opnieuw met
smart en met gelukkige momenten de
band van Nederland met Oranje-Nassau
aangesnoerd werd.
Na Wagenaar kwam de koningin zelf
aan het woord. Zij sprak uiteraard zonder
microfoon, maar duidelijk te verstaan,
met 'haar metaalheldere stem' Leeuwar
der Courant, 17 september 1906). Dat
werd dus in 1906 al opgemerkt, terwijl we
de stem van Wilhelmina pas goed hebben
leren kennen via Radio Oranje in de
Tweede Wereldoorlog en waarvan men
later zei, dat zij daar een prima stem voor
had.
Opmerkelijk is dat zij eindigde in het
Fries, door 'to wizen op de tagenegenheid
en de ljeafde troch alle tiden hinne....'
Daarna knipte zij, min of meer geassis
teerd door haar moeder, het lint door,
waardoor het doek moest zakken om Wil
lem Lodewijk te onthullen. Maar door de
wind was het linnen voor een deel op de
heerserstaf vast komen zitten en na enige
vertraging kwam het beeld geheel zicht
baar te voorschijn.
Koormuziek begeleidde de gebeurtenis
en vervolgens nam weer de voorzitter van
de VW, de heer J. Schoondermark, het
woord, die het beeld schonk aan de
gemeente en vervolgens het woord ver
leende aan de burgemeester. Die aan
vaardde namens het stadsbestuur het
door de VW geschonken beeld. Zimmer
man verzekerde het gezelschap dat 'wij
het zullen bewaren en behoeden, opdat
het tot in lengte van jaren getuigenis
moge afleggen van den onverbreekbaren
band die het aloude Huis van Nassau aan
Frieslands volk verbindt.'
Toen was de plechtigheid weer afgelo
pen. De koningin ontving in haar pavil
joen de ontwerper van het beeld W.B.G.
Molkenboer uit Amsterdam en de beeld
houwer prof. Bart van Hove, eveneens uit
Amsterdam. Ook waren present de heren
D. Verbeijst uit Brussel, de gieter en J.
Rinse, de vervaardiger van het voetstuk.
De dirigent van het koor, de heer Koer
man, mocht zich ook even in het pavil-
joentje met het gezelschap onderhouden.
Natuurlijk werden de heren Wagenaar
en Schoondermark ook bij de koningin
ontboden. Hier kregen ze te horen dat ze
koninklijk zouden worden onderscheiden.
Dat gebeurde vrij vlot, want op dezelfde
dag werd dat al bekrachtigd. In de orde
van Oranje-Nassau werden benoemd de
heer Van Ketwich Verschuur, voorzitter
van het Sint Anthony Gasthuis en dr. L.H.
Wagenaar, predikant te Middelburg, voor
heen te Leeuwarden. Tot ridder werden de
heer J. Schoondermark benoemd en dr. W.
Oenen, secretaris van het Friesch Genoot
schap.
Rijtoer in de regen
Het koninklijk gezelschap verliet het
paviljoen en ging met de heren Molken-
boer en Ten Hove nog even het beeld
bekijken en vervolgens verdwenen de
koningin en haar gevolg weer in het
Paleis. Tegen half vier stonden de rijtui
gen klaar en stapten de koningin, de prins
en de koningin-moeder in om zich naar
het station te begeven. Er stonden nog
enkele kinderen klaar, dochtertjes van
bewoners van de Sint Jacobstraat. Dat
waren Sjoukje Terwee, Aukje Buijs en
Johanna de Groot, die de drie vorsten nog
een "bouquet' orchideeën overhandigden.
Wilhelmina kreeg een boeket geheel van
orchideeën, Emma van orchideeën en
rozen en prins Hendrik kreeg één zeldza
me orchidee.
Toen reed de stoet onder de voortduren
de regen (het was al tijdens de plechtig
heid begonnen te regenen) via Sint Jacob
straat en Wirdumerdijk naar het station.
De trein vertrok om half vier.
Koningin-moeder Emma zou nog even
in Leeuwarden blijven (daarover in een
volgend artikel meer).
De gemeenteraad van Leeuwarden had
voor deze plechtigheid op 28 augustus
1906 2000,- beschikbaar gesteld. Verre
weg de grootste post was die van gemeen
tewerken, 1281,67. Maar de heren kon
den allemaal terugzien op een zeer
geslaagd bezoek. En de opvolgers van
Zimmerman hebben zich beslist gehouden
aan zijn woorden, dat ze 'het standbeeld
zullen bewaren en behoeden.' Dat precies
honderd jaar later Willem Lodewijk in een
bassin met water zou komen te staan,
doet daar niets aan af.
Dp 3 S SEPTEMBEH I GL
Tlr TflllKhMilS ran FmI ITII. Ir Utmnrim rirkl
liirrliij lid rirulrli icur ilriiui nl «rrjowl I-iI lui. üii> l#r
urlii;riiO iI >ji. k'-l vur-lrlijt ImaiL i-h Ir l.ri uuaHi ii
btHuifti. üu ik vilr-rulr -■mimi rn rj4i .-iiiiE.-in ini^ii;
la li'lil 1t IttfX-i. Ilü tlirf All THHd ii Rvrliiidic.-.
■ij' iLijfMHk «Ir 'i H 3irl'->l té1>- utt&r ui«lr rtbiil rulk-i xiji.
1. ttarll u iiKir HLLrnralluH.
'i. ilrjJL'l Jii p.i niif raiijili|L 'ii raikn ril Lril i jirfipdi'-i.
Jloi.il s1r.J<
4. l.««0t i*f1 art rVi M:#ft iwdr.
i [Muf llri -r H Iflijn hifln fe ihlril ia^lün
k BI ijlt if >ir druLLr |mrilii tlrr lr.il iiiri in rlulqpma tlua.
llrLy.'ll u ii--l nI LIriiiF Linlrni. al rial Lindrr-
nirjilm lii Ih-1 ftewttL.
5. Wrr*l v-irïirlilii: .ijii Jo v j'.rrL:. il.
!L Hrl jl.-.IrLri. uii kli i ii irarrL iL nrferilri.
lil Ik plli.it haft ülK krsliBft dri Tr i xlrk url rij.
nalni in ik maaiulv Itamrrrat.
31. Tar iciwLiia. ifa- ijii ici rlnLLmi iv hH iirlnliii In
lalfcaairhiirir iar-1 nv| .urhar l,U liirikrlijl-
iwra.t*vrii lo Imijrii,
12. Mrtitf Of jailitir- in 4+ FteviClilf laii kir,- KuiLénr
h-ir# kpLPlfft 1r trar.-i,
L«a* jrira. dm N-pÉrrali-r INK
l>- ('«■laiuam .an P-.lilk.
HE&.
Richtlijnen voor het bewaren van de
openbare orde in verband met het
Koninklijk Bezoek op 15 september 1906,
bekendgemaakt door Commissaris van
Politie Heg
