'Die arme Mutter', de familie Nubé tijdens het eerste bezettingsj aar Leova.'c^LA.II 6 Albert Bosch Het gezin bestond uit de ouders Nubé, twee dochters en vijf zonen en woonde aan de Harlingerstraatweg 107. Van dat pand uit had de familie een fraai uitzicht op het nabij gelegen vliegveld. Dat vliegveld dat kort voor de oorlog, in 1938, was geopend, was direct door de Duitsers in gebruik genomen. De zestigjarige vader Albertus Cornelis Nubé (1880-1961) was hoofd van gemeenteschool 14a voor openbaar lager onderwijs aan de Tjerk Hiddesstraat. Hij kreeg door het verzet nieuwsberichten van Radio Oranje toegespeeld. Die nieuwsberichten werden door gezinsleden In de maand mei van het jaar 1940 werd Nederland door de Duitsers bezet. Op de tweede oorlogsdag, 11 mei, arriveerden de Duitsers in Leeuwarden. De bevolking, die de bezetting wel moest accepteren, was in het algemeen anti-Duits. De agressie richtte zich vooral op de Nationaal Socialistische Beweging NSB, die met de bezet ter gemene zaak maakte. Tot degenen, die oprecht oranjegezind waren, behoorde de familie Nubé. Villa 'De Greeden' aan de Harlinger straatweg 107, alwaar de familie Nubé in 1940 woonde Foto: Paul Bron in veelvoud overgeschreven en verspreid. Dat werd hen door de bezetter niet in dank afgenomen. Die arme Mutter In de late namiddag van 23 december 1940 deed de Duitse Staatspolitie een inval in de woning van de familie Nubé. De aanwezige mannelijke familieleden, vader Nubé en zijn studerende zonen Albert Hendrik en Hilko Cornelis, werden gearresteerd. Datzelfde lot trof een ande re zoon, de waarnemend ambtenaar van het Openbaar Ministerie mr. Gerard Rudolf Nubé die even later van zijn werk op het kantongerechtparket thuis kwam. 'Voor het huis werd ik door een Duitser van mijn fiets getrokken. Thuis zat de hele familie in de woonkamer wat bleek jes tegen de muur. Onderling contact was streng verboden. De Duitsers vonden een vogelkijker voor het raam opgesteld en concludeerden daaruit dat wij het Duitse vliegveld observeerden', aldus Gerard Rudolf in een interview op 26 mei 2006. De Duitsers doorzochten het hele huis en troffen een grote hoeveelheid linnen goed en levensmiddelen, waaronder koffie en thee, aan. Het gezin Nubé had, zoals overigens ieder Nederlands gezin, met het oog op de oorlog flink gehamsterd. De Duitsers namen de goederen in beslag en gaven die aan een Leeuwarder zieken huis. Dat werd bekend, zodat mevrouw Nubé veel aanbiedingen van linnengoed kreeg om haar lege linnenkast weer aan te vullen. In de portefeuille van Gerard Rudolf Nubé werd een, door Engelse pilo ten boven Nederland uitgestrooide, foto van prinses Juliana en de prinsesjes Bea trix en Irene gevonden. De fouillerende Duitser, aan wie het belang van de vondst ontging, verzuchtte: 'Die arme Mutter'. Eerst later kregen de bezetters door dat het niet mevrouw Nubé, maar de prinses betrof. Dat neemt niet weg dat hij bij zijn vrijlating de foto weer terugkreeg. De vier gearresteerden werden overge bracht naar de Blokhuispoort, waar de Duitsers een aantal cellen voor eigen gebruik hadden gereserveerd. Zij werden eerst begin februari 1941 geregistreerd in het parketregister van de Staatsanwalt (officier van justitie) bij het Deutsche Landesgericht in die Niederlande. Karikaturen van de Führer Hitier Gealarmeerd door de ambtenaar van het Openbaar Ministerie, mr. M.S. van Oos ten, nam de procureur-generaal bij het gerechtshof te Leeuwarden, mr. D. Rei- lingh Wzn., contact op met de Duitse auto riteiten. Uit een ambtsbericht aan de secretaris-generaal van het ministerie van Justitie blijkt dat hij van een Haupt- sturmführer van de SS vernomen had dat de volgende feiten waren ten laste gelegd: allereerst het na een waarschuwing met de verrekijker waarnemen van Duitse vliegtuigen op het vliegveld; voorts het op grove wijze bejegenen (anpöbeln) van pas serende Duitse soldaten. En tenslotte noemde hij het voorhanden hebben van gedrukte en geschreven opruiende geschriften (Hetzeschriften) tegen Duits land, voorts karikaturen van de Führer Hitier, en een kaart van Leeuwarden met een duidelijke aanduiding daarop van de grenzen van het vliegveld, zomede foto's van het vliegveld. Kennelijk ter geruststelling van de pro cureur-generaal deelde de Hauptsturm-

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2008 | | pagina 8