17 Het eerste bestuur van de Coöperatie Excelsior in 1908. Zittend van links naar rechts.: L. Dijkstra; J.H. Schierhold; K.P.W. Besuijen; J. Posthumus; J. Meijer. Staand v.l.n.r.: K. Mook; P. Hiemstra; H. Tiemersma 'huysinge en seeperije'. In de achttiende eeuw was de familie Zeper hier gevestigd en bouwde er een zeepfabriek op die tot de overname door de firma Pel, aan het eind van de negentiende eeuw, heeft bestaan. Deze fabriek De Drie Gouden Kronen sloot uiteindelijk in 1950. Het pand, met trapgevel, bevindt zich tegenover de Bol- lemanssteeg. Ook zoon Hidde was sinds maart 1919 als reiziger/vertegenwoordiger voor de zeepfabriek werkzaam, eerst voor 25,- per week, later voor 30,- per week, maar kon zich financieel verbeteren als verte genwoordiger voor Koffïe-HAG en al snel reed hij in een auto rond. Er was nog een familielid werkzaam bij de zeepfabriek, namelijk dochter Froukje. Tot zover zijn werk bij de zeepzieder. Vanaf april 1929 woonde het gezin in de Ibisstraat 23A. Hun dochters Minke (1913-2002) en Tiemie (1911-2000) zouden hier tot aan hun overlijden blijven wonen. Minke kreeg op negenjarige leeftijd pia noles en haalde in 1936 haar staatsexa men piano-onderwijs. Tot haar afscheid in 1978 gaf ze pianoles, maar ze was ook gediplomeerd in solozang en speelde zeer verdienstelijk cello en basgamba in het Collegium Musicorum. Het muzikale had Minke van haar moeder, maar ook vader Hylke had zijn creatieve talent: hij had in het Volksblad voor Friesland onder het pseudoniem Pake zijn eigen rubriek voor kinderen: Us Hoekje. Tiemie was directrice van de Eerste Leeuwarder Industrie- en Huishoudschool. Hun namen en idealen leven nog steeds voort in het Dames Tiemersmafonds, dat deel uitmaakt van de Stichting Prins Bernhard Cultuurfonds en bedoeld is om opleiding van jongeren in muziek of textiele vormgeving te stimuleren. Raadslid SDAP en bestuurslid Excelsior Nadat hij al enkele jaren voorzitter was van de afdeling Leeuwarden van de Fabrieksarbeiders Bond werd Hylke Tiemersma op 28 november 1912 tot lid van de Leeuwarder gemeenteraad voor de SDAP gekozen en op 24 december als raadslid beëdigd. Binnen de fractie had hij de functie van secretaris. Dat het aantal raadsleden voor zijn partij zo snel groeide was vooral ook te danken aan zijn voorbereidend werk bij de verkiezingen. In de raad hadden vooral de gemeentelijke nutsbedrijven zijn zorg en belangstelling. Als hij het woord voerde bleek, dat hij van de zaken waarover hij sprak, veel studie had gemaakt, terwijl juist wegens zijn bescheidenheid iedereen graag naar hem luisterde. Pas op 1 september 1931 nam hij afscheid van de fractie. Helaas was hij gedurende zijn laatste zittingsperiode wegens ernstige ziekte vaak afwezig, maar het respect, waarmee hij door een ieder werd behandeld, bewees dat hij voor die tijd een grote rol had gespeeld. Eerder was hij al, evenals later zijn schoonzoon Simon Hoekstra, bestuurslid van de Coöperatieve Productie- en Ver- bruikersvereeniging Excelsior. Deze ver eniging, die op 23 februari 1898 werd opge richt, had tot doel de arbeidende klasse in haar streven naar lotsverbetering te steu nen. Ze wilde dit doel bereiken door aan haar leden verschillende levensbehoeften te verschaffen van goede kwaliteit, hetzij door zelf inrichtingen tot bereiding van levensmiddelen te exploiteren, hetzij door levensmiddelen in het groot aan te kopen en in het klein aan de leden door te ver kopen. Er werd begonnen met een coöpe ratieve bakkerij op het Noordvliet, maar de vereniging breidde zich zo snel uit (er waren inmiddels 450 leden) dat deze bak kerij niet in staat bleek aan de behoefte te voldoen en er een nieuwe bakkerij moest worden gebouwd. Deze kwam op de hoek van de Pijlsteeg en het Schoenmakers- perk, waar het personeel door de week elf en 's zaterdags veertien uur werkte, tegen een loon van elf tot achttien gulden. Hoe de idealen van de coöperatie tot uitwerking kwamen schetst bijvoorbeeld de presentatie van de jaarrekening over 1899. Er was een winst behaald van 2596,- waarvan aan de leden 12 pro cent, dat is ruim zes weken gratis brood, werd uitbetaald. Aan brood, koek, sin terklaasgebak, enzovoort, was buiten de stad en in de winkel voor een waarde van bijna 20.000,- verkocht. Besloten werd uit de kas van de vereniging 50,- te geven voor de uitgesloten sigarenmakers te Groningen en 50,- aan de werk loze diamantbewerkers in Amsterdam. LcoVflLr^i4)t»k

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2009 | | pagina 19