15
Rode Dorp
Drie jaar na Rood Geel lag Leeuwarder
Zwaluwen al in de wieg (1924). Een mijl
paal. In christelijke kringen, want daar
stoelt deze vereniging op, werd voetbal
in die dagen als een goddeloos spelletje
beschouwd. De club kwam voort uit het
Rode Dorp, wilde aanvankelijk in oranje
shirts spelen, maar besloot uiteindelijk
toch voor blauw en wit te kiezen. Dat
was de tweede keer dat de koningsge-
zinden hun ideeën moesten bijstellen,
want de naam Oranje Nassau haalde de
eindstreep ook al niet, mede door toedoen
van AJC'ers die de club ook rijk was. Het
werd Zwaluwen, later met Leeuwarder
ervoor. De eerste doelpalen waren van de
Hervormde Stadszending en die stonden
op Sonnenborgh. Het Fonteinland werd
het volgende station, daarna werd halt
gehouden op Schenkenschans, het Mar-
nixveld (nu het Centraal Justitieel Incas
so Bureau) en sinds 1967 op het Nijlan.
De religie moest het een paar jaar later
weer afleggen tegen de sport. In 1929
werd namelijk MKV opgericht als rooms
katholieke club. Een doorbraak, want
kort daarvoor hadden priesters nog zo
gewaarschuwd er niet aan te beginnen.
'Houdt u verre van de voetbalmatch'. Het
mocht niet baten. De katholieke ulo aan
de Tweebaksmarkt was de plek waar het
idee werd geopperd en in de werkplaats
van J. Bergsma aan de Tuinen NZ kreeg
het gestalte. Met Kracht Vooruit was niet
de eerste roomse club in de stad. Dat was
het in 1919 opgerichte maar drie jaar
later ter ziele gegane Audax. MKV heeft
het qua accommodaties niet gemakkelijk
gehad. 'Veertig jaar misère', aldus het
gedenkboek bij het zestigjarig bestaan.
Het begon aan de Fonteinstraat, waar
circus Gleich het veld voor maanden ver
pestte. Vervolgens deed Strassburger het
nog eens dunnetjes over. Het Nijlansdyk-
je was vervolgens de plek van handeling.
Daarna de Wilhelminabaan, opnieuw
naar het Fonteinland, toen - hoe toepas
selijk - naar het Bisschopsrak, voor de
derde keer naar het Fonteinland en nu op
het Nijlan.
Werklozenkorting
In 1932 aanschouwde Nicator het levens
licht. De oprichters wilden als Jong Fey-
enoord aan de competitie beginnen, maar
dat mocht niet. De annalen: 'Harry Goede-
moed, Cor Dijkstra en Hero Tromp doken
toen een moeilijk woordenboek in en von
den Nicator. Dat heeft met zegevieren te
maken.' Niet een naam die iedereen aan
sprak, maar toe dan maar. De oprichting
vond plaats 'rond de Oldegalileën in 'ut
earpelpakhüs fan Van Marle naast de dar-
menstruperij.' In de daarop volgende crisis
jaren voerde Nicator een apart contributie
systeem in voor werkenden en werklozen.
Het zou de enige club in Leeuwarden
worden die, hoewel niet religieus, door
de week geregeld ter kerke ging. Nicator
heeft namelijk lange tijd het voormalige
centrum van de vrijgemaakte gerefor
meerde kerk aan de Maarten H. Tromp
straat in eigendom gehad. Dat kreeg de
naam Ons Doel. Dat waren gloriejaren
van deze bijzondere club, die ooit de hoog
ste toto- én bieromzet van Leeuwarden,
volgens sommigen van Friesland en vol
gens andere zelfs van het Noorden had.
Het gaat nu wat minder, maar een club
met zoveel humor mag nooit verloren
gaan. Er zijn in Leeuwarden wel mindere
zaken waar mensen zich warm voor lopen.
De eerste wedstrijden werden gespeeld
op het Fonteinland, daarna aan de Pop-
peweg, Schenkenschans, Sonnenborgh,
Marnixstraat, De Greuns en tenslotte aan
het Kalverdijkje.
In plaats van kaarten
Over het ontstaan van Blauw Wit '34
bestaan twee lezingen. De eerste, officië
le, wil dat de club is voortgesproten uit de
ter ziele gegane voetbaltak van de chris
telijke gymnastiekvereniging Vlugheid en
Kracht. Huizumer jongens werden uitge
nodigd om te praten over de oprichting
van een voetbalclub. De minder officiële
wil dat leden van Leeuwarder Zwaluwen
het kaarten in de bus tijdens een uit
wedstrijd werd verboden. Ze bedankten
meteen en richtten in lunchroom Ulbe de
De Zwaluwen begeven zich naar het veld, 1957 Foto: Sjoerd Andringa
