Leovaï}
16
het net wezens van een andere planeet.
Het heeft me ook heel veel moeite
gekost te mogen zwemmen in de Over
dekte, toen die er kwam in '34. Daar was
geen sprake van. Veel te gemakzuchtig en
ongezond. 'Ga jij maar in de Grote Wielen
zwemmen, jong, zoals ik ook altijd gedaan
heb!', zei mijn vader. Hij zei nooit 'Jaap',
maar had het altijd over 'jong', 'dat jong'
of 'rotjong'. Hij keek mij soms aan en dan
spatte de haat uit zijn oogjes. Er zijn tij
den geweest dat ik in zijn bijzijn nauwe
lijks durfde ademen. Ik moest er wel altijd
zijn om zijn commando's in ontvangst te
nemen - doe dit even, jong; doe dat even,
jong - maar verder moest ik niet laten
merken dat ik er was.
Enfin, na weken bekvechten en argu
menteren ('Zijn alle andere ouders dan
gek behalve jij?') kreeg ik mijn zwemabon
nement en ik heb daar veel plezier aan
gehad. Mijn grootste prestatie was om het
bad in zijn volle lengte van 25 meter in
één keer onder water door te zwemmen.'
't Heerlijk avondje
'Mijn vader was zeer vrijgevig, soms iets
'te'. In kievitseieren tijd werden deze met
honderden weggegeven. Sinds hij rond '32
een eendenkooi gekocht had bij de Grote
Wielen gingen in vangtijd de eendjes,
talingen en smienten in massa's de deur
uit richting magen van vrienden, relaties
en bekenden. Vaak ben ik naast een fiets
volgeladen met ongeplukte dooie eenden
lijven naar Van Gend en Loos gelopen. Ze
hadden van die prachtig glanzende groen
blauwe kopjes.
Maar Sinterklaas vormde een hoogtepunt
in de weldadigheidscyclus. Dan werd er al
maanden van tevoren 'en gros' ingekocht,
vooral op chocolade- en drankgebied. De
dagen vóór Sinterklaas was het dan een
gekkenboel in huis. Iedereen werd inge
schakeld, tot typistes en dienstboden toe,
om alles op tijd de deur uit te krijgen.
Dat ging zo door tot en met de dag zelf,
wanneer de 'Leeuwarder' pakjes rondge
bracht moesten worden. Ik weet nog, dat
mijn vader een keer afgepeigerd aan tafel
kwam, humeurig en mopperig. Een paar
glazen Bourgogne deden de rest. Tegen de
tijd dat hij er aan toe was om mijn pak
je uit te pakken met een gedichtje erin,
waarop ik reuze mijn best gedaan had, lag
hij snurkend over de tafel. Ik ben toen die
avond erg verdrietig naar bed gegaan en
dacht bij mijzelf: 'is dat nu mijn sinter
klaasavond?'
*)Zie Leovardia 12
Ik heb bovenstaande citaten opgenomen om
duidelijk te maken vanuit welke persoonlijke
frustratie Jaap ook keek naar de rol van zijn
vader in het bestuur van de Friese Elfsteden
tocht, (deel 2, januarinummer 2011) en naar
het gedrag van Mindert Hepkema tijdens de
oorlogsjaren (deel 3, meinummer 2011).
Boekhandelaar en uitgever Rinze van der Velde (Ureterp 1856-Leeuwarden 1940) op
zijn vierwieler voor het huis Willemskade 12 van Mr. M.E. Hepkema. Zoon Jaap Hep
kema staat klaar om te gaan schaatsen op de stadsgracht, 1929
