21 Oldehoof sterkerkhof in de jaren dertig hadden een bescheidener geluid. Ze reden door hun delicate lading waarschijnlijk ook niet zo snel. Al die geluiden drongen in de ochtend door tot in mijn warme bedje. Ik voelde mij dan geheel in evenwicht met mijn omgeving en dat stemde mij tevreden en gelukkig, al kon ik dat gevoel in die tijd vast niet onder woorden brengen. Draaiorgels op zuiverheid getoetst Op vrijdag, de marktdag in Leeuwarden, was het kikkerkoor minder prominent door de vele andere verre geluiden. Dan vermengde het kikkergezang zich met de geluiden bij het station van de puffende locomotieven en het geluid van de ran gerende wagons die met een snerpend geluid langs de rails tegen elkaar botsten. De vele goederentreinen waren gevuld met loeiend en blatend vee. Duidelijk hoorbaar waren ook de heldere metalen klanken wanneer de wielen van wagons en locomotief met een voorhamer werden getest op breuk. Al die geluiden vermengden zich dan weer met het gesis en geloei van stoom fluiten van de vrachtvaarders op weg naar Willemskade en Westersingel. De boten waren afkomstig uit de omliggende dor pen en steden of nog verder. We kunnen het ons in onze rumoerige wereld moei lijk meer voorstellen dat al die geluiden zó ver gedragen konden worden door de overigens stille stad. Vóór ons huis lagen vrijdags nog een paar beurtvaartscheep- jes, een soort gemotoriseerde pramen. Ze maakten met hun 'gloeikop Kromhout éénpitters' niet veel gerucht omdat de scheepjes vanaf de Westersingel alleen Uitzicht vlieringraam Nieuwestad 39 (1936/37). De stilte bij een warme zomer- zondagmiddag Collectie Joop de Jong maar geboomd mochten worden om het opdwarrelen van de stinkende grachtbo dem van de Nieuwestad te vermijden. Op hoogtijdagen was dichtbij in de vroegte het geluid te horen van de twee klokken van de Oldehove. Het prachtige sonore geluid weerkaatste heel mooi tegen de achtergevels. Later, in het laatst van de jaren dertig, mengde het geluid van de nieuwe klokken van de toen pasgebouwde Dominicuskerk zich op fraaie wijze met die van de Oldehove. Later op de dag hoorde je de draaiorgels, nadat ze op hun zuiverheid waren getoetst op de binnen plaats van het politiebureau op nummer 49. Dan wist je dat het feest was. Soms, bij gunstige wind kon je ook het geluid van het carillon van het stadhuis horen. Ik kon vanzelfsprekend niet gelukkig en tevreden in mijn warme bedje blijven en behalve school waren er nog vele andere verplichtingen en activiteiten als wassen, eten, levertraan happen, huiswerk maken en spelen met een buurjongen of school vriendje met step, autootjes, miniatuur vliegtuigjes, blokken, legpuzzels etcetera, maar dat gaf denk ik weinig gerucht en valt dus buiten het bestek van dit artikel tje. Geduld van de buren op de proef gesteld 's Avonds waren er heel andere geluiden. Voor de oorlog woonde bijna iedereen op de Nieuwestad nog boven de winkel of praktijk en er waren dan ook nog veel leeftijdgenootjes in de buurt. Vooral bij mooie droge en warme avonden, wanneer het lang licht was, speelden al die jongens en meisjes uit de buurt op het latere 'Von delingpleintje' de toen populaire spelletjes als spoorzoeken, karriantsje, lepel, schaar of hak(kio), schipper mag ik over varen, tollen (toppen), knikkeren, stuivertje wis selen, beelden gooien, bokspringen en alleen voor de meisjes: hinkelen, touwtje springen met mooie springversjes en bal spelen tegen de muur in het portiek van Dr. Romer (nummer 45). Wij als jongens waren daar niet handig genoeg voor. Wij hadden als specialiteit papieren vliegtuig jes, gevouwen uit oude schoolschriften. Ze deden het vaak heel goed op de draaiwind op het pleintje. Het kostte Dr. Ten Thije,

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2010 | | pagina 23