De herdenkingsfeesten van 1935 Leovdï^ 10 Paul Bron Deze bijdrage had beter in september 2010 kunnen verschijnen, want toen was het 75 jaar geleden dat Leeuwarden een week lang een uitbundig herdenkingsfeest vierde. In 1935 vond een aantal mensen dat er voldoende aanleiding was om te vieren dat Groot-Leeuwarden 500 jaar eerder tot stand was gekomen. Een comité onder leiding van mr. Mindert Hepkema organi seerde tal van festiviteiten. Daarvoor al, in 1934, waren er stemmen opgegaan om het 500-jarig bestaan van Leeuwarden maar eens uitbundig te vieren, maar er waren ook tegengeluiden. Zo vonden de commissaris van de koningin Van Harinx- ma thoe Sloten en de gemeenteraad van Leeuwarden de feestelijkheden in een tijd van crisis helemaal niet passend. 'De tijd is er niet naar om den menschen door feesten het geld uit den zak te kloppen', zo werd er geredeneerd. Van overheidswege hoefde men dus niet op financiële steun te rekenen. Dat liet onverlet dat burgemeester J.M. van Beijma zijn bevolking opriep om uit bundig te vlaggen en aan de festiviteiten mee te doen. Ook schreef hij het voorwoord in het gedenkboek Leeuwarden 1435-1935, geschreven door een redactie bestaande uit A. van der Minne, N. Ottema, Ch.C. van der Vlis en A.L. Heerma van Voss. Het boek 'zou zich waardig aansluiten bij de voorgenomen feestelijkheden'. Verschillende schrijfwijzen In mijn artikel staan die feesten centraal, maar eerst kijken we naar wat er eigen lijk werd herdacht, daarbij het eerste hoofdstuk van het gedenkboek volgend. Aanvankelijk bestond onze stad uit de drie 'terpdorpen', Oldehove, Nijehove en Hoek, maar hoe ver moeten we in het verleden teruggaan om voor het eerst de naam van onze stad in wording tegen te komen? Een schenkingsakte uit de acht ste eeuw van het klooster Fulda spreekt van de 'villa Litarwde' en dit is waar schijnlijk de oudste spelling van de naam van het dorp, dat geldt als de grondslag van het latere Leeuwarden. Blijkbaar is de betekenis van onze plaats in de elfde eeuw al zo belangrijk dat er munten wor den geslagen met als vermelding Liuvert. Weer een eeuw later richt de abt van het klooster van Corvey zich tot de gelovigen van Lienward en in 1286 wordt Lewart genoemd bij de Hanzesteden. Wanneer geschreven wordt over de Sint Vituskerk van Oldehove heeft men het over Line- werd, Linguerd of Liiewardensis. De samenvoeging van de afzonderlijke delen Oldehove, Nijehove en Hoek, die in 1435 werd bekroond tot Groot-Leeuwar den, kunnen we ons als volgt voorstellen. Naast de kern van het oude Liunwert of Oldehove was oostelijk daarvan een nieu we kern ontstaan, het reeds genoemde Nijehove, dat langzamerhand mede onder de naam Leeuwarden werd begrepen. Sterker nog, ze voelde zich stad en reser veerde steeds meer de naam Leeuwar den voor zich alleen. Wanneer Nijehove (k 5 d- VJtw. 1"*- T"r1 'T' n, rtf-r* flu-i Hef **-■ i^ i il-~ i .1^.^,.-. hL.' -■ |-vt' 7 1 Lir- ■-.'ir. .....r "f* <11"* f1*".' *t T1' 1*1'h ril, V i- JÏ-" r r -rr - 1 - njJ- -■ .iv- j J- 1 L—-I^-V |- -4.1,1 i'-Jil. ,"1"1 Aj -lljlA -,..,,.1, r - 1 - TJ' I'ifl.'. ft' I •rf- [r-, i J r- v ifJlPL t'ifrj -I.' !i ...r mv |n A 1 |-L'j--"1 --Tï.i, i -. (i I^I1|. :f L -al h !rl 11- V I »!f "i'O" '1' Foto van de originele oorkonde uit 1435 betreffende de vergroting van de stad met de parochie Oldehove. Met de parochie Hoek werd datzelfde jaar een soortgelijke overeen komst gesloten

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2011 | | pagina 12