15 waaiers van briljantvuur, spontaan het Fries volkslied werd gezongen. Dan was er het mechanische nummer, een clown, zittende op een varken, dat grote hilari teit verwekte. Het slotnummer was een fraaie decoratie met de woorden: 'bloeie Leeuwarden' in blauw diamantvuur met daaronder grote lauwertakken in groen en de jaarcijfers 1435-1935. Het historisch tafereel Het historisch tafereel Leeuwarden-één en de historische optocht werd beschouwd als het middelpunt van de feestelijkhe den. Hierin probeerde men de vereniging van Aed Leward met Oldehove en Hoek nog weer eens tot leven te brengen voor de hedendaagse Leeuwarders. Een groot deel van hen was in de Prinsentuin bij een, velen vermomd als autoriteiten, edellieden, poorters en wapendragers van vijfhonderd jaar geleden, maar nog meer in hun gewone, moderne kleding als publiek. De regisseur, Wim Hielkema, had voor al gestreefd naar het oproepen van een plechtige sfeer en hij had alle omstandig heden mee: de statige entourage van de Prinsentuin, het fraai gestileerde podium met zijn sobere vlakverdeling en zijn symmetrische trappenconstructie en het inmiddels wegtrekken van de buien. In die omgeving werden statisch de eenvoudige teksten uitgesproken, afgewisseld met het spel van het carillon van de Oldehove. Doordat het geheel niet erg lang duurde kon voorkomen worden dat de spannings boog bij spelers en publiek wegviel; voor dat het langdradig kon worden was men aan de claus van de wapenkoning toe, die door levendige voordracht van een ver dienstelijk stuk visionair proza de aan dacht wist vast te houden. Over de inhoud van het tafereel beperk ik me tot de hoofdlijnen. Het tafereel toonde de bijeenkomst van de Meene Meent, de poorters van Leeuwarden, de aankomst van de geestelijkheid en van de delegaties van Oldehove en Hoek, daarna die van de magistraat van Lyowerd en de plechtige afkondiging van de vereni gingsakten. Daarna volgde de profeti sche toespraak van de Wapenkoning van Vrieslandt, die eigenlijk de schakel vorm de met het jaar 1935 en de toeschouwer drukte op het belang van de ontwikkeling die is doorgemaakt. Het begin, als onder plechtig gelui van de klokken de Scola Cantorum van Oldehove, gevolgd door de geestelijkheid, die tussen het geboomte aankwam bij de Meene Meent, die in alle kleurigheid van de kostuums vergaderd zat, was indrukwekkend en bracht de bedoelde sfeer in de tuin. Toen kwamen de verschillende delegaties, steeds door de Wapenkoning aangekondigd. Bijzon der was de verschijning van Pieter Cam- mingha den Ouden met zijn familie. Een trotse, sterke figuur, die zijn gebrek aan instemming met het nu eenmaal onver mijdelijke wist uit te drukken in zijn manier van lopen en zijn strenge geba ren. Waar het om ging was natuurlijk het voorlezen van de authentieke teksten van de akten. Onophoudelijk klonk het zware en plechtige klokgelui dat, wegdeinend en dan weer aanzwellend, de belangrijkste passages uit de akten ondersteunde. Nu en dan klonken ook geestelijke liederen. Aan het slot hield de Wapenkoning zijn literair sterke rede in metrisch proza, uitstekend voorgedragen, hetgeen veel indruk maakte. Het vormde de scha kel tussen het historisch tafereel en de optocht, die daarop volgde en waartoe ieder werd uitgenodigd deel te nemen aan de 'feestelijke ommegang om zo de vreug de over de eenwording van Leeuwarden tot uitdrukking te brengen.' Het was een hele klus voor regisseur Willem Hielkema en grimeur Kinder mans om met 360 deelnemers het tafereel tot een zo geslaagd einde te brengen. Overige activiteiten Naast de activiteiten die vanuit historisch oogpunt interessant waren, vonden er nog tal van manifestaties plaats in het kader van het herdenkingsfeest. Zo waren er tal van sportieve onderdelen, als kaatsen, voetbal, atletiek en paardensport. Er werd een speciale wandeltocht georganiseerd, evenals een Friese dag, een folkloredag, een kinderfeest en concerten. Om met de Leeuwarder Courant te ein digen: 'we bepalen er ons verder toe te constateeren dat ieder, als goed burger van de ééngeworden stad, het beste gege ven heeft dat hij in zich had om deze her denking te doen slagen.'

Historisch Centrum Leeuwarden

Leovardia, 2000-2018 | 2011 | | pagina 17