Onze meubels Mammen alle al' van de kist - - -. VAN EEN JOFFER-VAN-VROEGER AAN EEN VROUW-VAN-NU - 8 Ook in het ambacht had de kist vroeger een grote betekenis. Dit is een „Draaiersgildekist" uit 1749, aanwezig in het Fries Museum. dan het hout, dat tot op dat ogenblik was gebruikt. Een ander probeerde in zon glan zend stukje hout een versierinkje te snijden. En men leerde van vader op zoon. Men wénste op 't laatst alleen nog maar meubels om zich heen te zien, die van goed hout ge maakt waren en die naar de stijl van de tijd waren gesneden, ingelegd, gedraaid, opge legd, enz. We spreken nu niet meer van kisten, maar van meubels. Want uit de eenvoudige kist, die als wieg, als koffer, als kamermeubel en als doodkist de mensheid heeft ge diend en nóg dient, uit die kist zijn al die prachtige meubels voortgekomen, die we op de schilderijen zien, wanneer de Hol landse meesters de binnenhuisjes uitbeel den en die we nog in sommige huizen en in vele musea tegenkomen. ^^at hebben de schrijnwerkers, de meu belmakers, de meubelschilders, de handwerkslieden door de eeuwen heen al niet voor schoons geschapen! De imposante hemelbedden (weet u, dat op het Fopta-slot een van de oudste, prachtig versierde hou ten bedden van ons land staat en dat daar ook nog het lred is met de zg. „kinder lade?") De rijke, zware kasten (kijkt u maar eens in de „Bissahop"-kamer van het Fries Museum). De zware balpoot-tafels, de troon-zetels uit zeer oude tijden, met een opklapbaar deksel, waar men in het binnen- Wij kijken onze kamer eens rond: een grote kast, waarin velerlei zaken opgeborgen kunnen worden. Een grote tafel, waaraan hard gewerkt kan worden. Een paar gemakkelijke stoelen, waarin gelezen en geluierd kan worden. Een divanbed - voor de zoete sluimering. Een theetafel, een boekenkastje. En een kist, een Westindische cederhouten kist, waar op men kan zitten, waarop men van allerlei kan neerleggen en waarin plaats is voor allerlei. 't Is niet zon gewoon meubel, die kist. Hij is niet zo groot, als de ouderwetse kamferkisten, hij doet eerder aan een vroegere zeemans kist denken. Althans het model; niet de leeftijd, want hij is vrij modern. Voor ons, twintigste eeuwers, is een kist een ongewoon meubel. Maar toch zijn eigenlijk al onze meubels uit de kist voortgekomen Waaruit het meubilair bestond, toen onze opa's en oma's nog holbewoners waren, kunnen wij u niet precies vertellen. Het is de vraag óf zij iets hadden om wat aan op te hangen of in op te bergen. Wij hebben er geen afbeeldingen van en huldigen dus op dit punt maar het vraagteken-systeem. Maar later, wanneer de mens zich een houten huis of stenen kasteel gaat inrich ten, dan maakt men ook de tekeningen en conterfeitsels der interieurs en daaruit kun nen wij onze wijsheid putten. En dan ontdekken we, dat de kist door iedereen gebruikt werd en bij iedereen te vinden was. Zo gauw men iets wilde „op bergen", „afsluiten", dan leende een maaksel van zes planken (één voor onder kant, één als deksel, twee voor de zijkanten en twee voor de afsluitingen) zich daar bij uitstek voor. En wat werd er alzo van ge maakt? In het klein de wieg, in het groot het bed, opstaand tegen een muur de kast, op pootjes de tafel. Enfin, gaat u maar door. U zult de eenvoudige kist in de oer- meubcls steeds kunnen terugvinden. Na tuurlijk bleef de kist niet eenvoudig. Zo gauw de mens boven het dierenvel en de woon-grot uitgroeide, werden de wensen en behoeften anders. Toen probeerde er een iets met een stukje hout, dat meer glansde hoek. Massa die mi Maar lezer 1 proble roept. De art den. L land i woord verdie, accent te bre lijke v jeugd

Historisch Centrum Leeuwarden

Leeuwarder Gemeenschap | 1954 | | pagina 8