Schoonmaak MAART LENTEMAAND r nplezierig klinkt het „Maart roert zijn staart", maar er is hoop, want: „Maartse buien, die beduien, dat de zomer aan komt kruien". Daar mee is het karakter van de derde maand dan meteen getypeerd: het kan nog winteren, maar de eerste lente-dag wordt op 21 Maart we kunnen wel zeggen gevierd! In Februari zagen we dat deze maand heel vroeger aan het einde van het jaar was geplaatst; Maart was bij de Romeinen dan ook de eerste maand en die was gewijd aan Mars, de Oor logsgod. Geen mooi begin van het jaar, zeggen we nu. Enfin, dat was nu een maal zo en 't is goed, dat we tegenwoordig niet meer zo'n ereplaats aan Mars inruimen. Nu heeft Maart ook weer een Nederlandse naam en wel Lente-maand. Deze „huiselijke" naam werd gegeven door Karei de Grote, die zeer veel gedaan heeft om folklore, volkszangen en andere ty pische regionale volks-uitingen te ver zamelen (helaas gingen deze verzame lingen na zijn dood door „Mars"' weer verloren) en daarbij behoorden blijk baar ook de namen der maanden, toe gepast bij de volkeren waarover hij de keizerlijke scepter heef gevoerd. Heden ten dage denken wij in het be gin van de lente aan vele schone en geurende bloemen, aan weer groenen de weilanden, aan „een nieuw geluid" maar óók aan de jaarlijkse schoon maak. Van de schoonmaakgedachten kwamen wij vanzelf op de zeep en direct zijn wij gaan kijken of het stede lijk archief iets wist mede te delen over zeep en zeepzieders. Inderdaad zijn die ook in Leeuwarden geweest; tussen het einde van de zes tiende en zeventiende eeuw komen er negen in de stad. Er worden er vier genoemd in 1578, één in 1591 en de laatste vier komen er in de volgende vijftig jaar bij. Dit geeft een aardige kijk op de vooruitgang der hygiëne! In die tijd worden zij dan ook burgers van de stad, als zodanig mogen zij grond en huizen kopen of verkopen en dus troffen wij hen weer aan in het Groot Consentboek u bekend door de „looiers" uit het Januarinummer. In de negentiende eeuw wordt er nog maar weinig zeep in Leeuwarden ge maakt; men doet zijn bestellingen el ders, vermoedelijk in Amsterdam, welke stad nu eenmaal sterk leiding gevend was voor de zeepfabricatie. Toch kwamen we in het archief van het Old Burger Weeshuis, te Leeuwar den, in 1865 nog een zeepziedersknecht tegen. De zeepzieders hadden niet zo'n uit- :3i8

Historisch Centrum Leeuwarden

Leeuwarder Gemeenschap | 1955 | | pagina 6