Schoonmaak
MAART
LENTEMAAND
r nplezierig klinkt het „Maart roert
zijn staart", maar er is hoop,
want: „Maartse buien, die beduien,
dat de zomer aan komt kruien". Daar
mee is het karakter van de derde
maand dan meteen getypeerd: het
kan nog winteren, maar de eerste
lente-dag wordt op 21 Maart we
kunnen wel zeggen gevierd!
In Februari zagen we dat deze maand
heel vroeger aan het einde van het
jaar was geplaatst; Maart was bij de
Romeinen dan ook de eerste maand en
die was gewijd aan Mars, de Oor
logsgod. Geen mooi begin van het jaar,
zeggen we nu. Enfin, dat was nu een
maal zo en 't is goed, dat we
tegenwoordig niet meer zo'n ereplaats
aan Mars inruimen. Nu heeft Maart
ook weer een Nederlandse naam en
wel Lente-maand. Deze „huiselijke"
naam werd gegeven door Karei de
Grote, die zeer veel gedaan heeft om
folklore, volkszangen en andere ty
pische regionale volks-uitingen te ver
zamelen (helaas gingen deze verzame
lingen na zijn dood door „Mars"' weer
verloren) en daarbij behoorden blijk
baar ook de namen der maanden, toe
gepast bij de volkeren waarover hij de
keizerlijke scepter heef gevoerd.
Heden ten dage denken wij in het be
gin van de lente aan vele schone en
geurende bloemen, aan weer groenen
de weilanden, aan „een nieuw geluid"
maar óók aan de jaarlijkse schoon
maak. Van de schoonmaakgedachten
kwamen wij vanzelf op de zeep en
direct zijn wij gaan kijken of het stede
lijk archief iets wist mede te delen
over zeep en zeepzieders.
Inderdaad zijn die ook in Leeuwarden
geweest; tussen het einde van de zes
tiende en zeventiende eeuw komen er
negen in de stad. Er worden er vier
genoemd in 1578, één in 1591 en de
laatste vier komen er in de volgende
vijftig jaar bij. Dit geeft een aardige
kijk op de vooruitgang der hygiëne!
In die tijd worden zij dan ook burgers
van de stad, als zodanig mogen zij
grond en huizen kopen of verkopen en
dus troffen wij hen weer aan in het
Groot Consentboek u bekend door
de „looiers" uit het Januarinummer.
In de negentiende eeuw wordt er nog
maar weinig zeep in Leeuwarden ge
maakt; men doet zijn bestellingen el
ders, vermoedelijk in Amsterdam,
welke stad nu eenmaal sterk leiding
gevend was voor de zeepfabricatie.
Toch kwamen we in het archief van
het Old Burger Weeshuis, te Leeuwar
den, in 1865 nog een zeepziedersknecht
tegen.
De zeepzieders hadden niet zo'n uit-
:3i8