van de gemeenteraad tot medewer
king verrees in 1951 een nieuwe Chr.
Schippersschool, in 1950 een nieuwe
Chr. U.L.O.-school (Karei Doorman-
school), die in 1954 met vier lokalen
werd uitgebreid, in het zelfde jaar
de Ernst Casimirschool aan de Julia-
nalaan, in 1951 de Juliana van Stol-
berghschool aan de Robert Koch-
straat, in 1953 de Oranje Nassau-
school (Herv.) in het oosten der stad,
terwijl verder tal van voorzieningen
werden getroffen. Zo werd de Johan
Willem Frisoschool verbouwd, de
Joannes de Dooperschool uitgebreid,
de Buitenschool van Parkherstellings
oord met een zeer modern lokaal
verrijkt en de R.K. meisjes U.L.O.
met enige lokalen vergroot.
Tenslotte verleende de gemeente
medewerking aan de bouw van een
zgn. hallschool voor het chr. nat.
onderwijs in Wirdum, aan de bouw
van een nieuwe r.k. school voor
G.L.O. in het westen der stad en
heeft 1 Januari j.l. het chr. V.G.L.O.-
onderwijs een aanvang genomen,
waarmee een ingrijpende verbouwing
van het schoolgebouw aan de Marg.
de Heerstraat gepaard zal gaan.
Dat de opleidingscursussen voor
leidsters bij het Chr. en bij bet R.K.
kleuteronderwijs door de gemeente
gesubsidieerd worden naar de maat
staf van het kostenbedrag per leer
ling van de gemeentelijke cursus,
worde hier terloops vermeld.
In 1945 waren er zes gemeentelijke
kleuterscholen, nu zijn er negen. Het
aantal leidsters was resp. 18 en £7,
dat der leerlingen 810 en 1190.
Het bijzonder kleuteronderwijs (prot.
chr., r.k. en neutraal) zag zijn leer
lingenaantal stijgen van 765 tot 1350.
In 1945 bedroeg het gemeentelijk
subsidie aan het bijzonder kleuter
onderwijs f 300.— per klas. Thans
wordt jaarlijks per klas f 3500.— uit
gekeerd.
Het hoge geboortecijfer na de oorlog
stelde zware eisen aan de opnemings
capaciteit der scholen in de jaren
1951 en d.a.v. Aan deze eisen kon
worden tegemoetgekomen door tijdi
ge scholenbouw, alsmede door een
verschuiving van de toelatingsdatum
der leerlingen, waardoor een uithol
ling van de „toppen" mogelijk werd.
De sterke toeneming van het aantal
kinderen der lagere scholen blijkt u t
de volgende gegevens.
Op 1 Januari 1945 bedroeg het aan
tal leerlingen der openbare G.L.O.-
seholen 4023. Op 1 Januari 1955
was dit aantal gestegen tot 5311.
Het bijzondere G.L.O. gaf deze cij
fers op genoemde data te zien: 4175
en 4 9 3 4 (waarbij inbegrepen de
zgn. „Hofschool").
Voor het U.L.O. waren de getallen:
openbaar 892 en 957, voor het bij
zonder 588 en 866.
Het spreekt vanzelf, dat de aantal
len leerkrachten een overeenkomstige
stijging vertoonden:
openbaar G.L.O.: 111 tot 143, bij
zonder G.L.O. 111 tot 131; openbaar
U.L.O. van 31 tot 33, bijzonder
U.L.O. van 22 tot 32.
Het openbaar voortgezet gewoon la
ger onderwijs (V.G.L.O.) steeg van
501 tot 589 leerlingen en van 19
tot 22 leerkrachten.
De omvang van het openbaar onder
wijs maakt duidelijk, dat op vele
agenda's van de gemeenteraad be
noemingen van onderwijzend perso
neel voorkomen. Sedert 1 Jan. 1945
bedroeg het aantal benoemingen in
vaste dienst niet minder dan 150.
Het aantal benoemingen door Bur
gemeester en Wethouders van tijde
lijk personeel overtrof de duizend!
De werkzaamheid van het gemeen
tebestuur met betrekking tot het
nijverheidsonderwijs (het Rijk betaalt
70 de gemeente 30 der kosten)
kan blijken uit het volgende lijstje.
1945/1946 Afgifte verklaring, dat
de uitbreiding van het leerplan van
de Avondnijverheidsschool met een
opleiding voor rijwiel- en motorher
steller nodig wordt geoordeeld.
1947: Een dergelijke verklaring voor
dé oprichting en instandhouding van
een cursus voor opleiding van leer
krachten bij het Nijverheidsonderwijs.
1948: Eenzelfde verklaring voor de
oprichting en instandhouding van
een van de Fryske Akademy uit
gaande cursus voor voortgezet bouw-
kunstonderwijs.
1949: Eenzelfde verklaring voor de
oprichting van een bakkersdagvak-
school.
1950: Verklaring afgegeven voor een
Chr. Lagere Nijverheidsschool en
voor een Mater Amabilisschool; een
zelfde verklaring geweigerd voor een
R.K. Technische dag- en avondschool.
1952: Eenzelfde verklaring voor de
oprichting en instandhouding van
een slagersvakschool.
1953: Eenzelfde verklaring voor uit
breiding leerplan Chr. I.H.S. met
een cursus tot opleiding voor kinder
verzorgster.
1954: Eenzelfde verklaring voor uit
breiding van het leerplan van de
Ambachtsschool met een cursus voor
monteurs in het centrale verwar-
mingsbedrijf.
1954: Subsidiëring van de Stichting
„Het Baken".
1954: Afgifte van een verklaring, dat
de uitbreiding van het leerplan van
de Ambachtsschool met een cursus
landbouwmachine-bankwerken nodig
wordt geoordeeld.
1954: Afgifte verklaring voor omzet
ting van de tweejarige opleiding aan
de Ambachtsschool in een driejarige.
Met enige gegevens over het ge
meentelijk V.H.M.O. (voorbereidend
hoger en middelbaar onderwijs)
wordt dit artikeltje over het onder
wijs in Leeuwarden in de na-oorlogs
jaren besloten, met dank aan de afd.
Onderwijs der gemeentesecretarie,
die welwillend materiaal verstrekte.
Stedelijk Gymnasium. 1945 179
leerlingen, waarvan 49 buitenleerlin-
gen. 1955: 154 leerlingen, waarvan
26 buitenleerlingen. Na April 1915
werden 55 leraren benoemd, terwijl
aan 46 leraren ontslag werd ver
leend. Het onderwijs in het Fries
werd ingevoerd October 1951.
Middelbare School en H.B.S. voor
Meisjes. 1945: 246 leerlingen, waar
van 63 buitenleerlingen. 1955: 200
leerlingen, waarvan 60 buitenleerlin
gen. Na April 1945 werden 54 lera
ren benoemd, terwijl aan 46 leraren
ontslag werd verleend. Het onder
wijs in het Fries werd ingevoerd 1
October 1948. Het onderwijs in de
muziek in Februari 1946.
Gemeentelijke 1I.B.S.-A. 1945: 219
leerlingen, waarvan 69 leerlingen van
elders. 1955: 272 leerlingen, waar
van 76 buitenleerlingen. Na April
1945 werden 55 leraren benoemd,
terwijl aan 40 leraren ontslag werd
verleend. IIet onderwijs in het Fries
werd ingevoerd 1 October 1948.
Handelsavondonderwijs. De voorma
lige Lagere Avondhandelsschool werd
in 1945 bezocht door 149 leerlingen,
waarvan 2 buitenleerlingen. De voor
malige Middelbare Handelsavond
school werd bezocht door 54 leerlin
gen, waarvan 5 buitenleerlingen. In
totaal bezochten in 1945 203 leer
lingen deze scholen, waarvan 7 bui
tenleerlingen. In September 1950
werden de genoemde scholen gecom
bineerd tot de Middelbare Handels
avondschool met drie- en vijfjarige
cursus. Het aantal leerlingen be
draagt thans 264, waarvan 26 leer
lingen van elders.
11
