J^umAY^zn 2Afy in 1705 een prestaUzyit vAn Autj's
Iedere tuftuffer werd voorafgegaan
door een wielrijdende politie-agent
7
V I ermaakte de Leeuwarder jeugd
zich nog maar betrekkelijk kort
geleden uitbundig met hoepels,
zelfgemaakte karretjes en Vliegende
Hollanders, tegenwoordig is het de auto
ped, bestuurd door coureurs van twee
tot twaalf, die de trottoirs onveilig
maakt. Het tempo van de tijd heeft zich
ook meester gemaakt van het kinder
spel. Gelukkig maar, want zodra de
jeugdige burgers hebben ontdekt dat
aan het einde van de straat een nieuwe
straat begint en zij dus op óntdekkings-
tocht gaan met de onafscheidelijke auto
ped en deelnemer worden aan het steeds
toenemende verkeer kan de op het trot
toir opgedane ervaring hen alleen maar
tot voordeel strekken.
De Leeuwarder jeugd draaft niet meer
door de straten en klimt niet meer op
hekken en muren om steeds roepend
„een vliegmachien, een vliegmachien"
het schouwspel van het stripje in de
lucht te begeleiden. Aan het geraas der
straaljagers mag een oudere zich wel
licht nog eens ergeren, de jeugd hóórt
het niet. En dat de auto's bijna zonder
ophouden door de straten van de Friese
hoofdstad jagen is al geen feit meer om
nog enige aandacht aan te schenken,
behalve dan bij het oversteken en het
jaarlijks terugkerende, zonderlinge ge
noegen van het noteren der autonum
mers.
Er is evenwel een tijd geweest het is
nu precies vijftig jaar geleden dat
niet alleen de jeugd, maar héél Leeu
warden uitliep om getuige te zijn van
het binnenrijden van maar liefst twintig
auto's, zij het dan met enige tussen
ruimte. Dat was op de laatste dag van
Mei. Op de eerste Juni vertrokken de
„snelle wagens" weer. Hoewel er dus
nog tal van Leeuwarders zijn, die dit
evenement hebben meegemaakt, zal het
toch ook voor hen moeilijk zijn zich te
realiseren, dat het nog maar vijftig jaar
geleden is dat onze goede stad getuige
was toch respectabel! De hoofden van
scholen in de plaatsen langs de route
kregen een aanschrijving om toch
vooral de jeugd te waarschuwen voor
het naderende gevaar!
In Leeuwarden, waar de auto-pioniers
uit het Zuiden zouden binnenkomen
tussen zes en acht uur 's avonds, deed
men een ernstig beroep op ouders en
opvoeders om in de toch al drukke
Schrans de jeugd te beschermen.
Drommen Leeuwarders hadden zich al
opgesteld, toen een luid gejuich de eer
ste tuftuf in de Schrans aankondigde.
was van de „betrouwbaarheidsrit voor
automobielen" van Amsterdam naar
Maastricht, vandaar naar Leeuwarden
en de derde dag naar Den Haag. Een
enorme krachtproef dus voor de tuftufs,
zoals de auto's door de toenmalige kran
ten werden genoemd.
Om half zeven op de tweede dag van
de rit, 31 Mei 1905, vertrokken de 24
(open) wagens van Maastricht, met tel
kens een minuut tussenruimte, luid-
hakkepoffende en enorme stofwolken op
jagend. Al was het dan een betrouw
baarheidsrit en geen wedstrijd, de snel
heid van 35 tot 40 kilometer per uur
Twee mannen zaten in de auto, capes om
en grote stofbrillen voor de ogen. De
één chauffeerde, de ander had tot taak
elk oponthoud voor bruggen, spoor-
overgangen, vee of kinderen op de weg,
reparatie enzovoort te registreren. De
mannen hadden grijze gezichten, grijze
haren en grijze kleren en monden, neu
zen en ogen vol stof. De auto kwam
zuchtend binnen, was na de lange rit
aan het einde van zijn latijn, evenals
trouwens de later binnenkomende wa
gens. Onderweg had men door de felle
zon met heel wat geplofte banden te
kampen gehad en voor de toeschouwers
bleek een van de grootste sensaties te
zijn het stof dat de wagens omwolkte
en waarin zij soms geheel verdwenen.
Niettemin verkeerde de ontstemming van
sommige buitenmensen over „die stink-
wagens" soms in een zekere geestdrift.
Nadat de coureurs om vijf over acht
allemaal bij het eindpunt, hotel De Klan-
derij, waar ook de officials zitting hiel
den, waren binnengekomen, werden de
auto's (o.m. een Peugeot van 12 pk., een
Fiat van 32 pk., een Delahaye van 25
pk., een Darracq van 12 pk. en een
White Steam Car van 15 pk.) naar de
manége in de Arendstuin gebracht.
„Iedere tuftuffer werd voorafgegaan
door een wielrijdende politie-agent"
schreven de kranten.
Om half zeven de volgende morgen be
gonnen de rijders aan de 275 kilometer
naar Den Haag. Leeuwarden was ge
tuige geweest van een sportgebeurtenis
van de eerste rang!
