1 Bacteriën worden om zeep geholpen I jvS'iï'SOï: Ondergrondse Imhoii-tank van de riolering bij de Curagaostraat. De boven het beton uitstekende buizen dienen voor de ontluchting der kelderruimten regenwater deze rioolbuizen rechtstreeks bereiken, het huishoudelijke afvalwater belandt in de meeste gevallen eerst in een beerput of septic-tank, die een mo dernere uitvoering van de eerste is. Dit tussenstation dient om het verontreinigde water zo lang vast te houden, dat het vuil bezinkt en dus niet, althans zo wei nig mogelijk, in het riool en daarna in het open water belandt. Het in zo'n put of tank gevormde slijk zal dan door bac teriologische werking tot ontbinding wor den gebracht. De goede werking van een beerput of septic-tank is afhankelijk van de zorg, die de (particuliere) eigenaar er aan besteedt. Gebeurt dit niet en dit is eigenlijk alleen maar te constateren door deskundigen op bacteriologisch gebied dan wordt zo'n hulpmiddel vrij nutteloos. Daarom begint de waardering der des kundigen voor deze inrichtingen vrij sterk af te nemen, al wordt het principe overgenomen bij het veel modernere systeem, dat men thans in een deel van Leeuwarden al kent. Dit is het geval bij de zogenaamde Imhoff-tanks, die op drie plaatsen in de stad zijn ingeschakeld bij het riolerings stelsel van de nieuwbouw. Ze staan men heeft deze gebouwtjes misschien wel eens gezien ofgeroken in de Eglantierstraat, de Eksterstraat en de Curagaostraat. De Imhoff-tanks hebben een dubbele functie: ze pompen het riool water op en zorgen voor een biologische reiniging van het bezinksel, net zoals de beerputten of septic-tanks dit horen te doen. Maar waar de gemeente deze in richtingen beheert en over de middelen beschikt om de bacteriologische werking te controleren, is het effect uiteraard veel groter dan dat van de particuliere voor zieningen. Tegelijkertijd is bij de aanleg van de riolering in deze nieuwe buurten een scheiding gemaakt tussen de afvoer van het regenwater en van het huis afvalwater. Dit laatste gaat door een buizensysteem dat lager ligt dan het regenwaterriool, zodat men zonder veel zin overigens spreekt van „diep- riolering". De Imhoff-tanks zijn, wat hun capaciteit betreft, berekend op vierdui zend mensen per stuk. In de toekomst zullen deze Imhoff-tanks een belangrijk deel van hun functie ver liezen. Als pompstations blijven ze ge handhaafd, maar de zuivering van het rioolwater zal op één punt geschieden en wel in de centrale rioolwaterzuiverings installatie, die aan de Greunsweg komt en het gezuiverde water in de Potmarge zal lozen. Voor het zover is, zal er echter nog heel wat water door onze rioolbuizen stromen en veel daarvan zal een onwelriekende onaangenaamheid in de binnenstad ver oorzaken. Moet echter het centrale stel sel kant en klaar zijn voordat we van dit euvel verlost kunnen zijn? We keren terug naar het begin van ons verhaal en in het bijzonder naar de hulpvaardige bacteriën, die de gemeente zo'n grote dienst bewijzen door voor de afbraak van dit afval te zorgen. Ze kunnen het in de stadsgrachten niet aan, maar dit kan veranderen, wanneer de vuilaanvoer vermindert. Ook bij een gedeeltelijke verbetering van de situatie werkt men dus in de richting van een evenwichts toestand, waarbij aanvoer en vernieti ging met elkaar in overeenstemming raken. Dit kan worden bereikt zonder dat de lozing van rioolwater in de grachten Elders wordt verteld van hoeveel betekenis bacteriën zijn voor het reinigingsproces van het riool afvalwater, dat zij tot rotting of tewel ontbinding brengen. Naar menselijk oordeel zijn deze zeer kleine levende wezens weinig kies keurig wat hun woon- en verblijf plaats betreft, maar in werkelijk heid hebben ze bijzonder tere gestelletjes. Voor hun lichamelijk welzijn nadelige bestanddelen in het afvalwater richten de bacte riën massaal ten gronde en het gevolg is, dat het chemische ont bindingsproces niet tot ontwikke ling komt. Dergelijke narigheden kunnen bijvoorbeeld worden ver oorzaakt door nieuwe middelen voor huishoudelijk gebruik; een belangrijk en voor de reinigings experts zorgwekkend voorbeeld hiervan wordt de laatste jaren gevormd door de synthetische was middelen, die de aloude zeep steeds meer verdringen. Deze mid delen, gemaakt van een bijproduct van de olie-industrie, kunnen door hun sterk schuimende werking de bacteriologische activiteit verlam men. In Leeuwarden heeft men hiervan nog niet bijzonder veel last, maar ook hier is men wel van mening, dat dit probleem om een oplossing vraagt, waarbij de fabri kanten van deze wasmiddelen ver plicht zullen worden chemische bestanddelen weg te laten of toe te voegen om de levens- en werk lust der bacteriën op peil te houden. geheel wordt beëindigd. En zo kunnen we dus op betrekkelijk schone en in ieder geval stankvrije grachten hopen nog voordat het grote plan van de cen trale riolering geheel is verwezenlijkt. Over het industriële afvalwater hoeven we weinig te zeggen. De aard van de hier gevestigde fabrieken brengt op dit punt weinig of geen onaangenaamheden mee; hengelaars weten wel, dat speciaal het water bij Condens en Koopmans voor vissen, door de voedingsbestand delen in het afval, bijzonder aantrekke lijk is. En als één levend wezen weet wat goed water is, dan is het stellig de vis. Over de afvoer van het regenwater, dat de laatste tijd wel zeer overvloedig over onze stad is uitgegoten, vertellen we in een afzonderlijk artikeltje op pagina 9 enige bijzonderheden.

Historisch Centrum Leeuwarden

Leeuwarder Gemeenschap | 1957 | | pagina 5