BIJ
DE BRUGGEN NAAR HET VLIET
Uit grootmoeders
ansichtenalbum
Van de Vrouwenpoortsbrug maken we
een sprong naar een complex van
bruggen in een heel andere hoek van
de stad. Naar de bruggen over het
Vliet, de Soldatengracht en de Tuinen,
die vroeger de belangrijkste verbinding
vormden tussen de oude buurt van het
Vliet en de stad binnen de grachten.
Ik heb er twee prentbriefkaarten voor
uit grootmoeders ansichtenalbum ge
licht, een oudje, dat in de eerste jaren
van deze eeuw door boekhandel R. van
der Velde werd uitgegeven en een veel
jongere kaart, die het handelsmerk Te-
ba draagt.
Beide foto's laten ons, ondanks het
grote tijdverschil, waarmee ze wer
den gemaakt, het bruggencomplex nog
in de oude toestand zien, toen er nog
geen stenen pijp, maar een houten
brug over de Tuinen lag en toen de
Vlietsterbrug nog een verbinding
vormde tussen het Zuidvliet en de Oos
terkade en niet, zoals nu, tussen het
Noordvliet en de Nieuwekade.
De Vlietsterbrug is dus bij het tot
standkomen van deze verbeteringen
enkele tientallen meters verlengd, of
beter gezegd, men koos iets noordelij
ker een nieuwe plaats voor een nieu
we brug, want de oude had toen z'n
beste tijd gehad en kon trouwens het
drukker wordende verkeer ook lang
niet meer aan.
Dat kunnen we duidelijk op de oude fo
to zien, weer een kostelijke plaat,
waarop de bedrijvigheid van die tijd
volop is uitgebeeld. Er rijdt net een wa
gen van Koopmans Meelfabrieken over
de Vlietsterbrug met twee zwarte
paarden ervoor en twee witten mannen
erop. De ene met jockeypet en
baard zit stoer op de bok, de ande
re staat er naast en kijkt belangstel
lend de kant van de Oosterkade op.
Voor een tegenligger is er geen plaats
genoeg; alleen de voetgangers en de
drie honden, die al voor de paarden
wijken, kunnen er nog langs.
Een baardige schipper heeft zich aan
het hekwerk vastgegrepen om z'n
praam onder de brug door te duwen; in
het hart van de foto zien we dat
iemand een roeibootje onder de Tuin-
sterbrug door dirigeert.
Het water van de Tuinen zelf ligt tjok
vol scheepjes en op de kaden aan bei
de zijden zijn de kisten, balen, vaten
en zakken hoog opgetast.
De andere foto, in een latere en dus
drukkere tijd gemaakt, tekent al een
heel andere sfeer, al is er van het
jachtige leven van vandaag nog niet
veel te zien.
Maar de fiets heeft nu zijn intrede al
gedaan en zo druk is zelfs al het ge
motoriseerde verkeer, dat de gemeen
te op de hoek bij de drukkerij van Eis-
ma vroeger Landman een ver
bodsbord voor auto's en fietsen moest
plaatsen.
Het hoekhuis van het Noordvliet en de
Oostersingel staat op deze prentbrief
kaart nog overeind en zelfs de ver
maarde Vlietster Leugenbank ervoor
laat zich nog zien, net als de bomen
van het Vliet, die hun kruinen nog
hoog in de lucht steken, en waarvan
we het verdwijnen enkele jaren gele
den moesten betreuren.
Een treffend verschil tussen beide fo
to's is het ontbreken op de ene en de
aanwezigheid op de andere van de ho
ge booglamp, die zich als een enorm
vraagteken boven de Tuihsterbrug
verheft en zich voortdurend schijnt af
te vragen, of er wel één is, die de ro
mantische gaslantaarns van vroeger
niet veel mooier vond.
Om tenslotte, net als de vorige keer,
nog even terug te keren naar schoen
poetser Salomo Cohen en via hem
naar zijn naamgenoot, die z'n eigen
portret tekende, wanneer hij zijn hand
tekening schreef: van verschillende
kanten kreeg ik een bevestiging van
de lezing van de heer Van der Brug.
Zelfs werd me een dergelijk, fraai ge
signeerd, portret toegestuurd een
attentie van een stadgenoot, die de te
kening een dertig jaar geleden van de
textielhandelaar Isie van der Woude
kreeg.
FENNO L. SCHOUSTRA
