(LWAYdl)
M
12
Onze
Leeuwarder
beeldende
kunstenaars
li
Geen van Adema's paarden is zo maar een paard.
Deze paardenkop behoor I rij een Arabisch type uit
de Duitse stoeterij, waar i roeger de Pruisische olii-
eieren op reden. Zijn tenger, slank kopje en zijn
groot oog en groot neusgat verraadt hem.
Deze kop schilderde Adema in olieveri op doek
en 't is, of men het beest in werkelijkheid voor zich
heelt. Het leeit en ademt. Men kan zich voorstel
len, dat het Fries Landbouwblad uit geheel het hart
eens schreef: ,,Wij zijn blij een schilder en beeld
houwer in Friesland te hebben, die een dier weet
te bezien en ook zeer juist weet uit te beelden"
,,Mijn man werkt altijd zegt onze gastvrouw in de altijd gastvrije woning
van G. J. Adema aan de Huizumerlaan. Hoe kan het ook anders als men
hoort, meer nog dan men ziet (want het zou het bekijken van vele pakhuizen
vol werk zijn) wat deze beeldhouwer, schilder en restaurateur al niet in zijn
60-jarig leven gemaakt heeft.
Van zo ver terug als de grijzende artiest het zich herinneren kan, is het kunst
ambacht zijn liefde geweest. Als kind interesseerde tekenen hem meer dan
het spelen. „Ik kreeg dikke benen van het stil zitten" vertelt hij. Het beeld
houwen begon ook al vroeg. Het pek van vaders schoenmakerswerkplaats in
Franeker was een prachtig materiaal om in te kneden. Toch vond zijn vader
het niet verantwoord om de jongen na de lagere school in de kunst te laten
gaan. „Eerst een vak leren" was zijn parool.
De verf op de schilderafdeling van de
Harlinger ambachtsschool bracht er een
nieuwe techniek, namelijk het olieverf
schilderen, bij. Het demonstreren van de
prachtige, lang gemaande Friese paarden
voor de sjezen en de ter dekking staande
zware Belgische hengsten in hotel „De
Valk" te Franeker deden voorgoed de
liefde voor deze viervoeters ontbranden.
Zelfs de vlotte verkoop der tekeningen
van deze belgen in het hotel, evenmin als
de voorspraak vari de oud-Leeuwarder en
professor aan de Rijksacademie te Am
sterdam, Jurres, en het in uitzicht gestel
de stipendium van 500,(voor die tijd
een vrij hoog bedrag) konden vader
Adema niet overhalen de kunstzinnige
zoon op studie te sturen.
Als schildersgezel ging de 18-jarige Ade
ma toen maar naar Leeuwarden. Eenen
twintig jaar geleden vestigde hij zich als
patroon in de Vincent van Goghstraat.
Nu woont hij reeds achttien jaar in de
Huizumerlaan en heeft sinds lang zijn
zaak aan zijn zoon overgedaan.
Een paar bijzondere ontmoetingen hebben
zijn levenspad gekruist en hem geholpen
zeker spoediger dan anders louter en al
leen het vrije werk te beoefenen. De
eerste ontmoeting was die met boer Hart-
mans uit Ferwerd, die zelf dolgraag in de
kunst had gewild. Hij gaf Adema op
drachten en moedigde hem aan. De tweede
vriend en opdrachtgever was de vee
transporteur Willem Koopmans. Voor
hem ontstond o.a. Adema's eerste ge
beeldhouwde Friese koe.
Spoedig werd deze koe gevolgd door een
nu nog steeds wassende stroom van op
drachten voor koeien. Een hoogtepunt in
de reeks is zeker Us Mem". Zij is de
ideale koe, samengesteld uit het voor
beeld van wel vijl oi zes van de beste
Friese koeien. In opdracht van het Minis
terie van Landbouw en Visserij vervaar
digde Adema een hele reeks gipsen imi
tatie-Memmen van zestig centimeter lang
om als leermiddel-model op landbouw
scholen dienst te doen. Niet alleen als
leermiddel is Us Mem een melkkoetje;
naar alle landen van de zuivelwereld
gaan, handzaam van grootte, in grijs en
zwart-wit beschilderd of in brons de
Memmen. Zij worden veelal door de Frie
se veelokkers cadeau gedaan aan hun
buitenlandse zakenrelaties.
Door een plm. dertig jaar geleden ge
geven opdracht voor een steigerende
Friese hengst door het Paardenstamboek
voor het Friese Paard, kregen Adema's
paarden, geschilderd of gebeeldhouwd,
bekendheid in Holland. Zo goed als jaar
lijks maakt onze Huizumer nu de prijzen
voor het Utrechtse concours-hippique van
het Nederlandse Paarden Stamboek. Voor
Koninklijk Begeer wordt alles wat bees
ten betreft op medailles, enz., door Ade
ma gemaakt. Beroemde stieren zet hij op
het doek voor de K.I.-stations. Naast Us
Mem is kort geleden Us Pake gekomen.
Naast het dier-motief verlaat in groot en
klein veel religieuze kunst, zoals cruci
fixen, doopvonten enz., het atelier.
„Adema, we hebben niets meer", zegt
door de telefoon uit een der stadshotels
bij tijd en wijle een stem. Dit betekent,
dat het voorraadje tekeningen, schilde
rijen en beeldhouwwerk van paarden,
koeien, enz. in één der hotels op is. De
kelners hebben dan niets meer te ver
kopen aan de in vee geïnteresseerde
gasten.
De weg naar het gastvrije huis in de Hui-
