bij het publiek
13
de lui, die het gebodene eens in alle rust
willen bekijken, gelegenheid. Na zo'n
avondbezoek komt het meermalen de
volgende dag tot verkoop, vooral aan
trouwlustigen. Zaterdags en. zondags ko
men hele gezinnen, kleine gemengde
groepen, enkelingen van alle leeftijden,
enz. Soms, bij moderne kunst, hebben er
heftige discussies plaats en worden er
scheidsmuren geslecht tussen rang, stand
en leeftijd. Ook tussen de middag laaien
de verschillen van mening wel eens op.
Het is in de middagpauze meestal druk.
Veel schooljeugd maakt dan een rond
gang. In de schooluren komen hele
schoolklassen onder leiding kijken. Pad-
vindsters, jeugdverenigingen, Mater Ama-
bili-vrouwengroepen, het Instituut voor
Arbeidsontwikkeling, enz., zonder of met
leiding, stillen er hun culturele hon
ger.
Nog altijd hebben veel bezoekers be
hoefte aan voorlichting, óók bij de niet
moderne kunst. Men wil weten waarom
men het mooi of lelijk vindt. In musea
klampt men de veelal ondeskundige sup
poost aan. Men ontmoet daarbij meestal
niet het gewenste klankbord. In de kunst
zaal Van Hulsen spiegelen velen hun
mening aan die van de eigenaar. Men
vindt het prettig, staande voor het kunst
werk, er een gesprek over te beginnen
of er een vraag over te stellen. De la
cune bij het publiek werd de laatste tijd
prachtig ondervangen door het laten af
draaien van op een bandrecorder opgeno
men inleidingen door exposerende kun
stenaars en beschouwingen van critici.
Tientallen keren is zo'n opname in de
expositiezaal afgedraaid. Soms zaten er
op banken, muurtjes, op de grond en
tegen deurstijlen geleund een vijftig
mensen naar te luisteren en bekeken te
gelijkertijd het geëxposeerde. De zaal
fungeerde meer dan eens als ontmoe
tingsplaats tussen kunstenaar en belang
stellenden, vriendschappen zijn er geslo
ten met als bindmiddel belangstelling
voor kunst.
Pas na de opening van de kunstzaal
leverde het nogal wat moeite op,
werk van goede kunstenaars te krij
gen. Nu beveelt de ene kunstenaar
de andere aan. Er wordt, in tegen
stelling tot elders, tegenwoordig van
bijna elke tentoonstelling wat ver
kocht; is het niet tijdens de exposi
tie dan veelal daarna. In de winkel
blijft dan ook vaak werk na afloop
van de exposities achter en ook
wordt vooral door grafici vaak een
nieuwe collectie gestuurd.
In de loop der jaren is het peil van het
geëxposeerde enorm gestegen. Het is
daarenboven zeer afwisselend en wel zo
danig dat de beginnende kunstwaardeer
der of -ster er werk tegenkomt waaraan
hij of zij zich kan optrekken naar moder
ner uitingen. De waarderingsgang loopt
overal van impressionisme via het ex
pressionisme naar abstract. Het Friese
publiek blijft ten opzichte van zelfs de
belangstellenden in het westen niet ach
ter in smaak. Talloze bezoekers van
kunstzaal Van Hulsen, ook van ouderen
die vroeger de neus voor modern werk
optrokken, zijn er nu niet meer zo afke
rig van. ,,'k Heb het zo vaak gezien, dat
ik het langzamerhand mooi ga vinden",
zeggen er velen.
Hoewel het met zo goed als geen perso
neel voor echtpaar Van Hulsen een uiter
mate vermoeiende taak was exposities
in te richten, openingen voor te berei
den en hun gasten te ontvangen voor,
tijdens en na de openingen, deden zij het
met veel plezier, brachten zelf in hun
enthousiasme andere culturele manifes
taties aan het rollen. Zo werden de mu
ziekavonden in huiselijke kring na het
openen van de expositiezaal met mede
werking van het echtpaar Kueter spoe
dig met een groter publiek voortgezet.
Het begon echt goed met het optreden
van het Collegium Musicorum. De ar
tiesten waren zelf enthousiast. „Wij mu
siceren hier", zeiden zij, „elders spelen
wij". De muziekavonden kregen de aan
dacht van het Nederlands Impressariaat
die jonge kunstenaars gratis op liet tre
den en verder op alle mogelijke manie
ren medewerking verleende en van zijn
belangstelling getuigde. Toch is het met
stoelen-, pianohuur, enz. nog een kost
bare liefhebberij van het echtpaar Van
Hulsen, evenals trouwens de bijzonder
gezellige keldersamenkomsten na de ope
ningen van exposities en concerten. De
kelder maakt ook de maandelijkse bij
eenkomsten van de kunstenaars van het
Frysk Palet tot een van de in Nederland
unieke gebeurtenissen, die cultureel van
bijzonder belang zijn.
En nog is alles niet verteld. Er zijn extra
avonden zoals wanneer Mulisch na een
verhaal elders onder in de kelder, pas
goed los gaat komen. Er zijn de bijeen
komsten van Friese kunstnijveraars van
de Vereniging het Noordelijk Scheppend
Ambacht, die er ook, voor Sint Nicolaas
hun jaarlijkse expositie hebben. Kortom
het is al leven op cultureel terrein wat
in en onder kunstzaal Van Hulsen plaats
heeft. Er worden in de kelder en in de
tentoonstellingszaal plannen uitgebroed,
die door weinig medewerking van buiten
wel eensstranden maar toch ook wel
eens gevolgen hebben. Mislukken de
plannen, dan blijft er altijd nog het men
selijk contact en de winst op geestelijk
terrein, waarvoor velen het echtpaar Van
Hulsen dankbaar zijn.
Het is daar en boven een buitengewone
prestatie om zaak en culturele activiteit
zo te scheiden en toch ook weer zo te
samen te laten gaan, dat een in cijfers
moeilijk uit te drukken aantal mensen
meer geluk en schoonheid geniet.
E. K.
De steeg naar de kunsfzaal heeft veel
van haar romantische donkerte en
gang naar het licht verloren door en
kele kleine verbouwingen. Niettemin
blijft het een bijzonder aardige entrée.
