Zeestrand
'vm
Jen beUnm
<jji u eeuwA
kan «licht liij «Ic *ta«l
nonleii apchraclit
•u
I
msM
*4
1
V-I
ot dusver is weinig te bespeuren geweest van spe
ciale Leeuwarder reacties op de idee van een dam naar
Ameland. Wij vinden dit Leeuwarder stilzwijgen merk
waardig, omdat, naar onze mening, de belangen van de
Friese hoofdstad bij deze zaak groot en veelzijdig zijn.
Bovendien passen ze wonderwel in het kader van de
gemeentelijke plannen tot vergroting van de recreatie
mogelijkheden voor de Leeuwarder bevolking.
We weten, dat Leeuwarden op het punt van de
recreatie ernstige tekorten vertoont, zo ernstig,
dat de aantrekkelijkheid als woonstad sterk wordt
geschaad. Dat ervaren de bedrijven bij het aan
trekken van personeel van elders. Natuurlijk zitten
we vlak bij het merengebied, maar de watersport
eist het bezit van een boot en bovendien is het
een éénzijdige recreatiemogelijkheid. Wie er niets
voor voelt, althans niet elk zomers weekend op de
meren wil doorbrengen, die blijft met lege handen
staan. Want (en dit is het grote bezwaar van de
watersport) men schaft geen boot aan, omdat het
wel aardig is een enkele keer naar de meren te
gaan.
Het gemeentebestuur kent deze tekorten en pro
beert deze naar vermogen op te heffen. In aanleg
zijn twee recreatiegebieden, namelijk de Froske-
pölle en de Kleine Wielen. Deze plannen zijn zeer
lijkheden: de meren, de bossen in het oosten, het
weidegebied in het westen, dat weliswaar weinig
gelegenheid voor actieve recreatie heeft, maar wel
een aparte schoonheid bezit.
Een dam naar Ameland zou de reeks van moge
lijkheden een allerbelangrijkste aanvulling geven:
zee, strand en duin. Natuurlijk is het dan overdre
ven van ,,Leeuwarden-aan-zee" te spreken, maar
op de fiets is men in twee uur aan het Noordzee
strand en met de auto is het slechts een half uurtje
rijden. Vacantie aan zee is wel de meest begeerde
vorm van ontspanning in de natuur. Het scheppen
van de mogelijkheid „even" naar zee te gaan, is
een vergroting der recreatiemogelijkheden, die van
het uiterste belang voor de „leefbaarheid" van de
stad mag worden geacht.
Hier komen dus de door velen verguisde „dagjes
mensen" in het geding. De aanduiding heeft een
1
welbewust toegevoegd aan het totaal der projec
ten voor verdere stadsuitbreiding. Bij de verdere
groei van Leeuwarden (de stad wordt voor 1980
getaxeerd op minimaal 115.000 inwoners) ontstaat
een verdergaande verstedelijking; de grotere be
volking krijgt minder gelegenheid aan het stads
milieu te ontsnappen. Froskepólle en Kleine Wie
len zullen ongetwijfeld een grote betekenis krijgen
voor het toekomstige Leeuwarden, vooral omdat
ze dicht bij de stad zijn. Maar ze blijven de beper
king houden van de kunstmatige ingreep in de
natuurlijke omstandigheden. De Kleine Wielen is
een project ter grootte van tweemaal de Leeuwar
der binnenstad. Dat is veel om aan te leggen. Maar
het resultaat blijft beperkt.
Nu doet zich voor een beoordeling van de recrea
tiemogelijkheden der Leeuwarders de gelukkige
omstandigheid voor, dat het moderne verkeer de
mogelijkheid opent het verder van huis te zoeken
dan vroeger het geval was. Bovendien neemt de
beweeglijkheid van de massa zienderogen toe.
Naast de fiets is de bromfiets gekomen en het
autoverkeer neemt met de dag groter vormen aan.
In een zeer belangrijke mate nu al, in nog veel
massalere zin in de toekomst, is een afstand van
zo'n dertig-veertig kilometer geen bezwaar voor
de zoeker van recreatiemogelijkheden. Binnen een
dergelijke kring biedt Leeuwarden vele aantrekke-
laatdunkende klank. Met elkaar vormen deze dag
jesmensen de horden, die op de natuur worden
losgelaten en er eventueel geen stek van heel
laten. Niet te ontkennen is, dat een dam naar Ame
land op mooie zomerdagen een massaal bezoek
aan dit eiland zou veroorzaken. Maar dat mogen
we niet als een bezwaar zien. Het is nu juist de
prettige consequentie van het feit, dat de mensen
de goede gelegenheid daartoe wordt geboden. We
willen economisch verder in Friesland, we willen
meer mensen hier een bestaan bieden. We geven
deze mensen meer vrije tijd; de zaterdag is daar
voor al vrij algemeen gereserveerd. Dit dwingt
ons om de plaatsen te benutten, die voor een
goede besteding van deze vrije tijd bruikbaar zijn.
Natuurlijk zijn er maatregelen nodig om de stroom
recreatiezoekers in goede banen te leiden. Die
maatregelen kunnen en moeten genomen worden.
Misschien zal Ameland daardoor een deel van zijn
van oudsher bestaande eigen karakter moeten ver
liezen. Het zij zo; ook Scheveningen is niet meer
het vissersdorp van weleer. Bovendien lijkt ons
een grote behoedzaamheid op dit punt ietwat
achter de werkelijkheid aan te lopen. De huisjes
en hokjes, de massale hotels en wat dies meer zij
hebben het eigen karakter der Waddeneilanden
reeds lang aangetast. Men moet niet de indruk
wekken uitsluitend tot dergelijke offers bereid te
zijn wanneer het erom gaat de (Duitse) vacantie-
gangers met dikke geldbuidels te gerieven.
Natuurlijk zou een dam naar Ameland verandering
brengen in de status van dit eiland als vacantie-
oord. Wil men nu daarvan gebruik maken, dan is
er geen andere mogelijkheid dan het huren van
een vacantieverblijf. Waar de vraag het aanbod
overtreft, is alles wat als onderkomen gebruikt
kan worden te verhuren. De huisjes en de hokjes
gaan voor dikke prijzen van de hand en de weer
loze vacantieganger betaalt grof om zich op een
primitieve manier te moeten behelpen. Bij slecht
weer zit hij op het eiland opgesloten; de mogelijk
heid om even over te wippen naar de vastewal
ontbreekt, vooral wanneer men de auto wil mee
nemen.
Zou Ameland door een dam met deze vaste wal
zijn verbonden, dan is óók belangrijk, dat op dertig
kilometer afstand van het Noordzeestrand een stad
als Leeuwarden ligt. Bij slecht weer kan men even
naar de stad gaan. En omgekeerd: men kan in de
stad zijn vacantiedomicilie opslaan en bij goed
weer naar het strand gaan, als één der mogelijk
heden binnen het bereik van Leeuwarden uit.
Ook daarom geloven wij, dat Leeuwarden groot
belang heeft bij een dam naar Ameland. De stad
zou voor de eigen bevolking aan aantrekkelijkheid
winnen en bovendien een belangrijker plaats als
vacantiecentrum kunnen krijgen, ten gunste van
alle bedrijven, die zich richten op de verzorging
en het bezig houden van de toeristen.
r II H
