Fa. H. JOURS ZOOI
Winkeliers van het Aaainv
wilden
het grachtje dempen
VERHUIZINGEN
TRANSPORTEN
UIT GROOTHOEDERS AN SI CHTEN ALBU M
LEEUWARDEN, EMMAKADE Z.Z. 62
TEL. 0 5100-24595, b.g.g. 25765
5
Er valt niet over te twisten dat het Naauw
in Leeuwarden een winkelstraat met een ge
heel eigen en apart karakter is. De vol
strekte afwezigheid van gemotoriseerd ver
keer staat hier voortdurend borg voor een zeer
rustige sfeer, die nog geaccentueerd wordt
door het rimpelloze water in het wel heel
erg smalle grachtje, dat de straat in de
lengte doorsnijdt.
Aan dat grachtje veranderde de laatste vijf
tig, zestig jaar niets alleen kwam er ter
beveiliging van het passerende publiek een
ijzeren hek omheen, nadat bij een Konin
klijk bezoek in 1905 een primitieve houten
afscheiding al als zodanig dienst had ge
daan.
Nog eerder, voor dat jaar dus, was het
voor stadgenoten, die niet zo vast ter been
meer waren, een koud kunstje om er in te
lopen een gelegenheid, die sommige la
te pretmakers in die goeie ouwe tijd dan ook
niet onbenut voorbij hebben laten gaan.
Toen kon het dus ook nog gebeuren, dat
een knaap met sterke spieren over de he
le gracht heensprong: een huzarenstukje,
dat een stevige sjouwerman eens moet heb
ben uitgehaald. Hij wedde om een gulden,
dat het kón, nam daarna een aanloop, die
achter in de winkel van de goudsmid Bak
kers begon en sprong er vlot overheen!
Minder goed verging het jaren later een
joodse reiziger, die overigens in het geheel
niet van plan was over de gracht heen te
springen: hij liep, na het doen van goede
zaken bij de manufacturier Van Raalte,
breed lachend achteruit en hief geestdrif
tig zijn parapluie bij wijze van afscheids
groet, juist op het moment, dat hij geen
grond meer onder de voeten kreeg
Toen hij, geholpen door ijlings toegeschoten
passanten, bibberend als een natte hond op
het droge kwam, klemde hij de parapluie
nog vast in de hand!
Hoewel het water van het Naauw vóór het
aanbrengen van de hekken dus zekere ge
varen inhield, mag het haast onvoorstelbaar
worden genoemd, dat de bewoners van het
Naauw eens serieus hebben gepoogd om het
water gedempt te krijgen.
Wanneer er één binnengracht in Leeuwar
den is, die zich nu juist helemaal niet voor
een demping leent, dan is het wel dit Naauw,
maar dat beseften de winkeliers in deze
straat in 1906 blijkbaar nog niet, want toen
richtten ze eendrachtig een verzoek tot de
gemeenteraad om te besluiten het hele
grachtje dicht te gooien.
De vroede vaderen, die vijftien jaar eerder
het rampzalige besluit genomen hadden om
de schilderachtige Canselarij gracht langs de
Turf- en Tweebaksmarkt te dempen, we
zen dit verzoek gelukkig af, zodat de schoon
heid van het Naauw bewaard kon blijven tot
de dag van vandaag. Dat de stank van het
grachtje evenmin verdween, is een andere
zaak: nóg mogen we blijven hopen op een
ingrijpende verbetering van het centrale ri
oleringsstelsel, die aan dit jammerlijke eu
vel een einde zal kunnen maken.
Is er door de jaren heen dus weinig aan
het grachtje veranderd, het beeld van de
straat zelf wijzigde zich uiteraard wel en
wie foto's van nu met die van vroeger ver
gelijkt, zal belangrijke verschillen ontdekken.
Twee oude kaarten uit grootmoeders an
sichtenalbum laten ons aardig zien, hoe de
situatie hier eertijds was. Ze zijn beide uit
gegeven voor 1905, toen de hekken er dus
nog niet stonden; de ene, van de noordzijde
van het Naauw, dat gefotografeerd is op een
zonnige zomerdag, is een uitgave van Dijk
stra's Boekhandel, de andere, met de halve
bevolking van Leeuwarden erop, werd door
de Leeuwarder Boekhandelaar S. A. Markus
op de markt gebracht.
Aan de noordkant van het Naauw, en de
oudere stadgenoten zullen het zich zeker
nog wel herinneren, woonden toen de win
kelier in comestibles Friedrich Joseph Dro
ge (staat hij zelf, witgekield, in de deurope
ning?), de drogist Steffen Kamstra, de da
mes Van der Werf, die een handwerkzaak
hadden, Willem Fluitsma, die goudsmid
was, de winkelierse Jacoba de Vries, Ja
cob Boersma, winkelchef van Simon de
Wit en z'n pand is nog net zichtbaar
op de plaat Petrus Westra, die handelde
in garen en wol en die lid van de gemeen
teraad was.
En aan de zuidzijde had Barend Stoffels al
een jaar of tien zijn sigarenzaak en de ban
ketbakker Jan Janknecht was z'n buur. Ver
der woonden er de banketbakker Haantje
Wigersma, de textielwinkelier Abraham de
Bruin, de hoeden- en pettenkoopman Ybele
Bokma, Gerhard Heinrich Hotho, die te boek
stond als reizend koopman en winkelier en
Joseph Dumorée, die er een kapperszaak
had.
Laten we, tenslotte, nog even naar de mu
ziekkorpsen uit ons vorige verhaal terugke
ren: de naam „invalidenkoor", die daarin
voorkomt, werd zo verzekerde men mij,
niet algemeen gebruikt. Het was gewoon
het koor van de heer W. Engelaar „en de
meeste leden ervan mankeerden niets".
FENNO L. SCHOUSTRA.
Bergplaats voor meubelen
Verpakken en verzenden naar alle werelddelen
ABMBtStZ*
HÉwwmm
Ruim een
halve eeuw
ervaring
