STEPHENSON-VIADUCT
H
i'
L
1|
y®j
I
uur
i
belangrijke schakel
in 15 kilomeier ringweg
'mmim****-*' mm.::»®**
I
I
Recordprestatie op het gebied van betonbouw
I
I
-AP
i- r rii;:CC:'*-;, r::
vp^r"
A-te1 - 'f V
m *-».i
- ijimfs
IWV ?Ti
:Hh
In de grote drukte van de openingsdag van de Frisiana is de
officiële in gebruikstelling van het Stephenson-viadukt (al
thans de voor het snelverkeer bestemde middenbaan daarvan)
ietwat door de mand gevallen, wat de publieke belangstelling
betreft. Dit belangrijke stuk werk had ongetwijfeld beter ver
diend en we weten, dat tal van Leeuwarders en bezoekers aan
Leeuwarden al een dankbaar gebruik hebben gemaakt van
deze verkeersverbinding de eerste tussen zuid en de rest
van de stad, die niet door het obstakel van een overweg wordt
gehinderd. Daar kwam nog bij, dat de opening van het viadukt
de eerste officiële handeling was van onze nieuwe minister
van Economische Zaken, prof. dr. J. E. Andriessen, die pas
daarna naar de Frisiana ging.
Het Stephenson-viadukt maakt deel uit van de ringweg door de buiten
wijken van de stad, die de hoofdverkeerswegen van en naar Leeuwar
den met elkaar zal verbinden. Van deze ringweg, die een totale lengte
krijgt van ongeveer 15 kilometer, is het westelijke gedeelte (Valerius-
straatEuropapleinHeliconweg) voltooid en dit wordt thans via de
nieuwe Hermesbrug over de Harlingervaart en het Stephenson-viadukt
verbonden met de Julianalaan, het reeds voltooide deel van het zuide
lijke tracé, dat tot de Overijsselsestraatweg loopt. Het vervolg daarop,
verbinding gevend met het oostelijke deel, is in aanleg. Het komt aan
te sluiten op de Pieter Stuyvesantweg (middenbaan in aanleg) en verder
op de voltooide Archipelweg, die bij de Groningerstraatweg eindigt.
Het noordelijke ringwegtracé (GroningerstraatwegValeriusplein/Mr.
P. J. Troelstraweg) zal in de toekomst de ring moeten sluiten.
De lengte van het viadukt is 165,25 meter en de breedte 24 meter: een
middenbaan van 9 meter voor het snelverkeer (thans voltooid), twee zij
wegen van 4 meter breedte voor langzaam verkeer en twee voetpaden
van elk 2,25 meter, met onderlinge afscheidingen.
Het viadukt overspant het N.S.-emplacement; het kruist van noord naar
zuid twee raccordements-sporen, de Marshallweg over het industrieter
rein, rangeersporen, de lijnen naar Stiens, Harlingen en Sneek en de
geëlectrificeerde lijn naar HeerenveenZwolleUtrecht.
De constructie.
Het viadukt heeft vier, op pijlers rustende, overspanningen, met de aan
sluitingen op de opritten. Deze overspanningen zijn 39, 46, 36 en 29,75
meter lang en de „overstekken" naar de opritten 7,25 meter.
De constructie is opgebouwd met voorgespannen beton, waarbij voor
de overspanningen en de overstekken vijftien T-vormige liggers zijn ge
bruikt. Dwarsdragers zijn op afstanden van ongeveer 7,75 meter aange
bracht. De lengte van de balken gaat tot 55 meter en het gewicht tot
180 ton per stuk. Daarmee werden alle records op dit gebied in Neder
land geslagen.
Ontwerp en uitvoering.
Het viadukt is ontworpen door de afdeling Betonbouw van de Neder
landse Spoorwegen, in opdracht van de gemeente Leeuwarden. De uit
voering werd gegund aan de N.V. Spoorwegbouwbedrijf. Met de werk
zaamheden werd 1 oktober 1960 een begin gemaakt.
Financiering.
De kosten van het viadukt bedragen ruim drie miljoen gulden. Hierin
heeft het Ministerie van Economische Zaken geparticipeerd met een
bijdrage van 85°/o dezer kosten, in het kader van werken ter verbete
ring van de infrastructuur, ten behoeve van de industrialisatie in de
probleemgebieden. Dit was de reden waarom de minister van Econo
mische Zaken het viadukt kwam openen. Voorts heeft Rijkswaterstaat
een bijdrage van 7% in de kosten verleend.
Naamgeving.
De naam „Stephenson-viadukt" is ontleend aan de Engelsman George
Stephenson (1781-1848), die de eerste bruikbare locomotief maakte. In
het verband van de spoorweghistorie, meer dan van regionale aard,
verdient vermelding, dat het op 14 oktober van dit jaar een eeuw gele
den zal zijn dat voor het eerst een trein in Friesland reed en wel op
de lijn LeeuwardenHarlingen, die nu onder het Stephenson-viadukt
doorloopt.
y
j
ii
0Ü1
