FOTO VAKA Met lenel mes, Lepel en vork 3Cleejót raó 3^Capóalon Irma c4^ema'<) ^Bouwbedrijf IA III Toerfietsen, Sportfietsen, Kinderfietsen LEEUWARDER ORGANISATIES Goed gekapt Goed geluimd GA VOOR VIS NAAR 14 „Netjes met mes-en-vork eten!" We hebben het allemaal moeten leren en we vonden het in 't begin héél moeilijk. Je kreeg die oplei ding in tafelmanieren als je al dapper met een lepel kon omgaan. Welke van deze drie- bestek-onderdelen zou nu 't oudste zijn? Dat is wis en voorzeker het mes. Stelt u zich voor: u bent holbewoner en u herinnert zich nog vagelijk familieleden-met-staart te hebben gehad. Maar zelf bent u al een stuk verder op de maatschappelijke ladder. Nu gaat u op jacht, u moet een dier doden. U moet het vel afstropen om er de laatste mo degrillen van te vervaardigen. Dat alles gaat toch zeker niet met de blote handen? (hoe wel de handen toen héél wat forser en ster ker waren dan nu). En ook niet zonder een scherp voorwerp. Iemand had uitgevonden dat men splinters van vuursteen kon afslaan en daarmee allerlei werkjes kon opknappen. En op die uitvinding is voortgebouwd, zoals dat met goede uitvindingen te doen gebrui kelijk is. Het metaal heeft het vuursteen op gevolgd, men ging heften van hout en herts hoorn maken, later van zilver het mes kunt u in de kunst volgen op schilderijen van de primitieven in de middeleeuwen, op de latere schuttersmaaltijden, op stillevens. En wat zouden we nu zonder messen beginnen? En wat een luxe is er in geweest, zo wel in uitvoering als versiering; grote kun stenaars hebben ontwerpen gemaakt en heb ben in edelmetaal en met edelstenen gewerkt opdat de tafel voor een maaltijd zo mooi en zo glinsterend mogelijk was. Daarna kwam de lepel. Alles wat vloeibaar was kon men alleen bewaren in een komvor mig iets en uit die kom kon men dan ook drinken. Maar een aarden kom was wellicht niet altijd geschikt en is men toen een spaander hout gaan gebruiken, die wat uit gehold was of die men met het hierboven ge noemde vuurstenen mes is gaan uithollen? We lazen ergens dat men dat vermoedt en dat het begrip „spaander" ook nog terug te vinden zou zijn in het Engels „spoon" en ons woord „spade". In elk geval: toen men zo ver kwam dat een kom met vloeibare spijs in 't midden werd gezet en de hongerigen zich daaromheen groepeerden, toen werd het te lastig dat elk op zijn beurt de kom naar de mond bracht en men kon zich veel beter van een soortement lepel bedienen. Blijft over: de vork. En nu kunt u het ge loven of niet maar die is waarschijnlijk pas in de 18de eeuw bij ons in de mode gekomen! At men vóórdien vlees, dan had men een mes om het te snijden en dan at men verder met de handen. Waar heb je die anders voor? De vork zoals wij die nu kennen moet uit Hindoestan in ons wereld deel gekomen zijn en we lazen alweer er gens, dat vooral de geestelijkheid er zeer tegen was omdat het voedsel iets heiligs was en dat raakte men dus met de handen en niet met een vreemd voorwerp aan. Er is een tijd geweest dat men, uit eten gaande, het eigen bestek meenam! Een mes en vork, geborgen in een foudraal, hin gen aan een ketting aan de ceintuur. Het niet duur, maar duurzaar dat is GAZELLE n, Gazelle-, Solex-, Rap-en Typhoon bromfietsen Bella scooters zou misschien wel weer in te voeren zijn, om de gastvrouw wat afwas te besparen: elke gast wast thuis zijn of haar eetgerei af en, als er dan ook nog met kartonnen bordjes wordt gedekt, die men weggooit na gebruik, dan is de afwas-misère voor een groot deel opgeheven! In het Fries Museum heeft u alles bij el kaar om een prachtig gedekte tafel aan te richten: damast, maar dat wordt niet ver toond want daar heeft het eeuwenoude lin nen te veel van te lijden: glaswerk en por- celeinen borden en schalen, messen te be ginnen met de vuursteen-schilfertjes, lepels (voornamelijk die, gemaakt bij speciale ge legenheid, dus bij geboorte of huwelijk), maar vorken vindt u niet veel. Misschien voelt u zelf ook meer voor het hedendaagse bestek, dat niet gepoetst hoeft te worden. Gaat u vooral in het museum eens kijken in het zilverwinkeltje op de bovenste ver dieping en naar de prachtige heften van mes sen en vorken in de vitrine in de volkskunst kamer. Hierbij ziet u er een afbeelding van, de heften zijn van invoor. M. J. VAN HEEMSTRA BESTUURSWIJZIGING Drentse vereniging „de Brink". Voorz.: A. C. Jager, Groningerstraatweg 86. Secr.: J. Kuik, Bleeklaan 63. Penn.: Th. v. d. Heuvel, Achter de Hoven 319. MODERNE COIFFURES EN SPOELINGEN OSSEKOP 3b - TELEFOON 26058 SLECHTS ƒ3 kost een jaarabonnement op dit blad Nieuwe abonnementen worden gaarne aangenomen door N. V. ERVEN KOU MANS SMEDING Voorstreek 101-103 -Leeuwarden Telefoon 22046 en 22047 vis zoals ze 't lekkerst is! NW. OOSTERSTRAAT 14 TELEFOON 26889 HUIZUMERLAAN 97 LEEUWARDEN TEL: 26938-24735 bungalowbouw verbouw -)f- onderhoudswerk ifK' 111 F-B V St. Jacobsstraat 13 Leeuwarden Uw speciaalzaak voor fotografie, foto-artikelen en -apparatuur

Historisch Centrum Leeuwarden

Leeuwarder Gemeenschap | 1964 | | pagina 14