FOTO
VAKA
Met
lenel
mes, Lepel
en vork
3Cleejót raó 3^Capóalon
Irma c4^ema'<) ^Bouwbedrijf
IA
III
Toerfietsen, Sportfietsen,
Kinderfietsen
LEEUWARDER ORGANISATIES
Goed gekapt
Goed geluimd
GA VOOR VIS NAAR
14
„Netjes met mes-en-vork eten!" We hebben
het allemaal moeten leren en we vonden het
in 't begin héél moeilijk. Je kreeg die oplei
ding in tafelmanieren als je al dapper met
een lepel kon omgaan. Welke van deze drie-
bestek-onderdelen zou nu 't oudste zijn?
Dat is wis en voorzeker het mes. Stelt u
zich voor: u bent holbewoner en u herinnert
zich nog vagelijk familieleden-met-staart te
hebben gehad. Maar zelf bent u al een stuk
verder op de maatschappelijke ladder. Nu
gaat u op jacht, u moet een dier doden. U
moet het vel afstropen om er de laatste mo
degrillen van te vervaardigen. Dat alles gaat
toch zeker niet met de blote handen? (hoe
wel de handen toen héél wat forser en ster
ker waren dan nu). En ook niet zonder een
scherp voorwerp. Iemand had uitgevonden
dat men splinters van vuursteen kon afslaan
en daarmee allerlei werkjes kon opknappen.
En op die uitvinding is voortgebouwd, zoals
dat met goede uitvindingen te doen gebrui
kelijk is. Het metaal heeft het vuursteen op
gevolgd, men ging heften van hout en herts
hoorn maken, later van zilver het mes
kunt u in de kunst volgen op schilderijen
van de primitieven in de middeleeuwen, op de
latere schuttersmaaltijden, op stillevens. En
wat zouden we nu zonder messen beginnen?
En wat een luxe is er in geweest, zo
wel in uitvoering als versiering; grote kun
stenaars hebben ontwerpen gemaakt en heb
ben in edelmetaal en met edelstenen gewerkt
opdat de tafel voor een maaltijd zo mooi en
zo glinsterend mogelijk was.
Daarna kwam de lepel. Alles wat vloeibaar
was kon men alleen bewaren in een komvor
mig iets en uit die kom kon men dan ook
drinken. Maar een aarden kom was wellicht
niet altijd geschikt en is men toen een
spaander hout gaan gebruiken, die wat uit
gehold was of die men met het hierboven ge
noemde vuurstenen mes is gaan uithollen?
We lazen ergens dat men dat vermoedt en
dat het begrip „spaander" ook nog terug te
vinden zou zijn in het Engels „spoon" en ons
woord „spade". In elk geval: toen men zo
ver kwam dat een kom met vloeibare spijs
in 't midden werd gezet en de hongerigen
zich daaromheen groepeerden, toen werd het
te lastig dat elk op zijn beurt de kom naar
de mond bracht en men kon zich veel beter
van een soortement lepel bedienen.
Blijft over: de vork. En nu kunt u het ge
loven of niet maar die is waarschijnlijk
pas in de 18de eeuw bij ons in de mode
gekomen! At men vóórdien vlees, dan had
men een mes om het te snijden en dan at
men verder met de handen. Waar heb je
die anders voor? De vork zoals wij die nu
kennen moet uit Hindoestan in ons wereld
deel gekomen zijn en we lazen alweer er
gens, dat vooral de geestelijkheid er zeer
tegen was omdat het voedsel iets heiligs
was en dat raakte men dus met de handen
en niet met een vreemd voorwerp aan.
Er is een tijd geweest dat men, uit eten
gaande, het eigen bestek meenam! Een
mes en vork, geborgen in een foudraal, hin
gen aan een ketting aan de ceintuur. Het
niet duur, maar duurzaar
dat is GAZELLE
n,
Gazelle-, Solex-,
Rap-en Typhoon
bromfietsen
Bella scooters
zou misschien wel weer in te voeren zijn,
om de gastvrouw wat afwas te besparen:
elke gast wast thuis zijn of haar eetgerei
af en, als er dan ook nog met kartonnen
bordjes wordt gedekt, die men weggooit na
gebruik, dan is de afwas-misère voor een
groot deel opgeheven!
In het Fries Museum heeft u alles bij el
kaar om een prachtig gedekte tafel aan te
richten: damast, maar dat wordt niet ver
toond want daar heeft het eeuwenoude lin
nen te veel van te lijden: glaswerk en por-
celeinen borden en schalen, messen te be
ginnen met de vuursteen-schilfertjes, lepels
(voornamelijk die, gemaakt bij speciale ge
legenheid, dus bij geboorte of huwelijk),
maar vorken vindt u niet veel. Misschien
voelt u zelf ook meer voor het hedendaagse
bestek, dat niet gepoetst hoeft te worden.
Gaat u vooral in het museum eens kijken
in het zilverwinkeltje op de bovenste ver
dieping en naar de prachtige heften van mes
sen en vorken in de vitrine in de volkskunst
kamer. Hierbij ziet u er een afbeelding
van, de heften zijn van invoor.
M. J. VAN HEEMSTRA
BESTUURSWIJZIGING
Drentse vereniging „de Brink".
Voorz.: A. C. Jager, Groningerstraatweg 86.
Secr.: J. Kuik, Bleeklaan 63.
Penn.: Th. v. d. Heuvel, Achter de Hoven 319.
MODERNE COIFFURES
EN SPOELINGEN
OSSEKOP 3b - TELEFOON 26058
SLECHTS ƒ3
kost een jaarabonnement op dit blad
Nieuwe abonnementen worden gaarne aangenomen
door
N. V. ERVEN KOU MANS SMEDING
Voorstreek 101-103 -Leeuwarden
Telefoon 22046 en 22047
vis zoals ze 't lekkerst is!
NW. OOSTERSTRAAT 14
TELEFOON 26889
HUIZUMERLAAN 97
LEEUWARDEN
TEL: 26938-24735
bungalowbouw
verbouw
-)f- onderhoudswerk
ifK' 111 F-B V
St. Jacobsstraat 13
Leeuwarden
Uw speciaalzaak voor
fotografie, foto-artikelen
en -apparatuur