W I/MER
T F
i WATER i
Van de Bevrijdingsdagen
naar een zeer oude
bewaarschool
i 112 i
Luxen's Kampeerhuïs
XX
1
I
In het vorige nummer van de Leeuwarder
Gemeenschap publiceerden wij, ter gelegen
heid van de herdenking van de bevrijding,
een foco van een optocht, die kort na 15
april 1945 door het toen pas bevrijde Leeu
warden is gegaan. De foto is in het bezit
van het gemeente-archief, maar bijzonderhe
den waren ,ot dusver niet bekend. Daarom
publiceerden we de opname in ons blad en
we ve: Donden daaraan de tot onze lezers ge
richte vragen: bij welke gelegenheid werd de
ze foto gemaakt en wie zijn de afgebeelde
personen?
Deze publicatie heeft een aanzienlijk aantal
reacties opgeleverd, maar dan vrijwel uit
sluitend over de identiteit der afgebeelde
personen. Over het „wanneer" en „bij welke
gelegenheid" bleven de inlichtingen in het
vage. Wel weten we nu met zekerheid, dat
de foto zeer kort na de bevrijding is gemaakt
en dat het een presentatie van het Oranje
comité aan de Leeuwarder bevolking gold.
De heren werden uiteraard met zeer grote
blijdschap begroet en hadden bij deze zege
tocht door de stad eigenlijk geen met kara
bijnen bewapende politiemannen als escorte
van node
Om met deze politiemannen te beginnen: ge
heel links op de foto ziet men de heer G.
Postma en geheel rechts de heer W. van
der Zee. Daartussen lopen, van links naar
rechts, de volgende leden van het toenmalige
Oranjecomité: N. Veenstra (toen bekend als
majoor Veenstra), M. Veldman, mr. F. C.
Stoop, L. P. de Jong en J. de Vries. Zo al
thans is de meest waarschijnlijke samenstel
ling van de namenlijst; sommigen noemden
andere personen (in plaats van de heer Veld
man bijv. de heren Camping en Bisschop),
maar we hebben in dit geval aangenomen,
dat een zuster van de heer Veldman zich
moeilijk zou kunnen vergissen. Mr. Stoop
werd herkend door zijn in Leeuwarden wo
nende broer. Ook met de heer De Jong was
er geen reden voor twijfel, waar zijn zoon
ons van informatie diende.
Aan dit onderdeel van het verzoek van ons
gemeentearchief hebben wij dus, met de hulp
van onze lezers, zeer redelijk kunnen voldoen.
Anders is het gesteld met de oproep foto's uit
de bezettingstijd (eventueel in bruikleen voor
reproductie) aan het gemeente-arhcief af te
staan. Het aantal reacties was nihil. Toe
gegeven: in de bezettingsjaren zal weinig
zijn gefotografeerd, want het materiaal was
schaars en slecht en de situatie was weinig
uitnodigend om de liefhebberij van de foto
grafie te beoefenen. Maar het lijkt toch wel
onwaarschijnlijk, dat er bij sommige onzer
lezers in kasten en laden niets meer verbor
gen is. Wilt u nog eens kijken en ons van
de eventuele resultaten daarvan in kermis
stellen? Het adres is: Raadhuisplein 32.
In dit nummer gaan wij verder met het pu
bliceren van foto's uit ons gemeente-archief,
waarover geen bijzonderheden bekend zijn.
Een zeer oude is deze keer aan de beurt.
Het precieze jaartal is zelfs onbekend, maar
we mogen aannemen, dat de opname om
streeks de eeuwwisseling is gemaakt. En dit
betekent, dat de hier afgebeelde kleuters nu
bij leven en welzijn in de buurt van de pen
sioengerechtigde leeftijd zullen verkeren.
Misschien herkennen sommige bejaarde le
zers zichzelf, dan wel zeer prille jeugdvriend
jes of- vriendinnetjes. En wie waren de drie
lieve juffen, rechts achteraan? Ten slotte:
welke bewaarschool heeft dit liefelijke tafe
reel opgeleverd?
Wij zijn benieuwd of er uit de kring der le
zers reacties zullen komen. Ook hiervoor:
Raadhuisplein 32, tel. 21141, toestel 64 (stad
huis).
Dit is geen dramatisch verhaal,
maar slechts het relaas van een
incident, dat een nat pak en een
bloedneus opleverde. Plus zeer
veel verontwaardiging, die het
slachtoffer naar het Leeuwarder
stadhuis dreef, alwaar hij zijn be
klag ging doen bij de stedelijke
overheid. Niet alleen hoorde men
hem aan, maar ook werd van
zijn woorden proces-verbaal op
gemaakt. Zelfs werden getuigen
opgeroepen en de veroorzaker
van het natte pak en van de
bloedneus moest zich voor zijn
euvele daad verantwoorden.
Het gebeurde op een mooie zon
dagachternamiddag in juli 1791.
Tussen zeven en acht uur bega
ven twee Leeuwarder jongelin
gen zich van Jelsum naar huis,
langs het Jelsumer Binnenpad.
Het waren de bijna achttienjarige
Wijmer Fellinga (misschien een
voorvader van onze wethouder?
en zijn vriend en leeftijdgenoot
Hendrik Flieringa. Wijmers moe
der, de weduwe Fellinga, woon
de „over de Weaze", het dier
baar ouderhuis van Hendrik
diende men te zoeken op het
Droevendal.
Droever dan het Droevendal zou
echter de wandeling langs het
Jelsumer Binnenpad worden.
Want wie kwam daar plotseling
aanstormen, razend en tierend
en met een pols, waarmee hij
over een sloot sprong? Het was
de nijvere doch driftige agrariër
Auke Eeltjes, die in deze buurt,
onder het behoor van Leeuwar
den, de veehouderij uitoefende.
Deze Auke nu gaf Wijmer een
vuistslag in het gezicht en Hen
drik een klap met de pols. Voor
Wijmer had dit volgens het offi
ciële proces-verbaal) tot gevolg
„dat hij agter over in een sloot
is gestuit, en van alle bewustheid
als in een suis in 't waater leg
gende, werd beroofd, dat hij door
anderen uit de sloot geholpen en
weeder op 't land bevorderd is,
dat hij eenigsins bijgekoomen
zijnde uit zijn neus vrijwat bloed
gelaten en vrij wat pijn in zijn
leeden, inzonderheid aan zijn
neus, welke nog zeer dik en ver
bolgen is, geleeden heeft, niet
alleen maar dat ook zijn gansche
kleeding met zijn zijden kousen
als meeden zijn horologie zeer
bedorven is, dat hij zoodanig
door water en modder bemorst
en bevuild was dat hij wel zee-
ker in zijn voortreize naar huis
van alle man met bewondering
en met deernis zal zijn aan
schouwd".
Dat was dus, al met al, heel
naar voor Wijmer en wie daar
van nog niet overtuigd mocht
zijn, die kon uit de verklaring
van Hendrik vernemen, dat zijn
vriend „overhooft in 't water ge-
leegen hebbende geheel door en
door nat en van vuijligheid en
modder bijna onzigtbaar was."
En dan was daar nog als getuige
Doris Adelaar, tuinman in de
Pijlsteeg, wiens aangename wan
deling langs het Jelsumer Bin
nenpad deerlijk door het inci
dent werd verstoord. Hij kon
immers verklaren, „dat de se
boer raasende kwaad en bal-
stuijrig was, dat hij aanstonds
de vuijst van deszelvs eene hand
genoomen heeft en de eerstge-
melde veint een geweldige slag
voor het voorhoofd heeft toege-
bragt, zoodanig vors dat die be-
leedigde agterover in een sloot
is geraakt, hals over hoofd, dat
de getuige ijsde".
Auke Eeltjes, de snode land
man, verscheen als een be
rouwvolle zondaar ten stadhuize
en was aanstonds bereid te be
loven „zich van soortgelijke
excessen te zullen wachten".
Zijn gram was gewekt door het
laten openstaan der hekken,
waardoor het vee niet binnen de
voorgeschreven perken bleef.
Er is blijkbaar geen vervolging te
gen hem ingesteld, want van een
vonnis is niets te vinden. Maar
wel zal Auke Eeltjes de zijden
kousen en het horloge hebben
moeten vergoeden. En daarmee
is dit achttiende eeuwse tiener
incident waarschijnlijk afgeslo
ten
KIP CARAVANS, boten en kano's. Scout kam-
peervouwwagen. Bungalow- en diverse andere
modellen tenten. Tevens volledige uitrustingen.
Van Weeghels bagagewagens, trekhaken en alle
onderdelen voor caravans, buitenboordmotoren,
tuinmeubel en parasols, zonweringen.
EN ZEILMAKERIJ
VERLENGDE SCHRANS 81 - TEL. 27023
LEEUWARDEN
I
OWBI