c, ,x: -\JL Jlf tmm&n Naar het einde Duitsers op de vlucht 1 c U- - bezetting van de Leeuwarder SD. Albrecht is zeer waarschijnlijk reeds gevlucht. Uit Groningen is reeds beg.n dezer week Ober- sturmbannfuehrer Haase vertrokken (chef moedgevend. De illegale werkers zijn alle maal op hun post aanwezig. 10 november 1944: Omdat de noodzakelijkheid momenteel niet bestaat dikwijls berichten te zenden en de organisatie in de provincie goed loopt, is het de bedoeling voorlopig de post te zen den op vrijdag. We besparen dan meteen de banden van de koeriersters. Verder verzoek ik de Distr. Commandanten tè melden hoeveel personen voorkomen op de lijsten van te arresteren personen. De bedoeling is, dat we provinciaal een over zicht krijgen. Met ingang van 17 nov. 1944 is mijn corres pondentieadres: Verlengde Schrans 76 (2x bellen). 29 maart 1945: Op 29/3 werd de auto van Gericke (Oberst te Leeuwarden) om 14.00 weer waargeno men voor de woning Harlingerstraatweg 4 (welk huis een zwart-wit-rood wimpeltje draagt). G. was in verscheidene dagen niet waargenomen geweest. G. heeft een groene G met adelaar erdoor op zijn wagen. Tussen 28/3 en 29/3 arriveerde te L'rden een Rode Kruisschip (wit geschilderd) vol gewonde soldaten, welke naar Kriegslaza- rett 2a werden gedragen. Op 27/3 '45 te omstr. 14.30 oefende een groep Landwacht van ca 25—30 man bij het R.K. kerkhof, bij de Harlingerstraatweg (westelijke muur). Bij dit kerkhof bevindt zich een Tobroek-Stand. Ook aan de kant van de straatweg (zuidzijde van de muur) hebben ze geoefend en wel bij enkele wal len, opgeworpen op ca 150 meter ten zuiden van de straatweg (ongeveer 50—100 meter ten westen van de spoorbaan). Deze opge worpen wallen zijn niet aangegeven op de kaart mijnenvelden. De hoogte dezer wal len is ca 40 cm. 24 maart 1945: Betreft spoorwegvervoer in de week van 18-24 maart '45 Over het algemeen is het spoorwegverkeer over de lijn Duitsland-Groningen-Leeuwar- den v.v. over genoemde periode zeer ge ring geweest. Troepenvervoer per spoor wegen heeft practisch niet plaats gevonden. Vanaf Groningen in de richting Duitsland slechts 1 of 2 goederentreinen per nacht. In Friesland zijn enkele dagen geweest, dat practisch geen enkele trein van betekenis passeerde. 28 maart 1945: De opperschaarleider van Gorssel (Land wacht), oud-hoofdonderwijzer, is heden door de Beauftragte beëdigd als burgemeester van Joure. Alle Duitse militairen mogen met ingang van zondag 25 dezer na 7 uur 's avonds niet meer op straat komen, tenzij voor dienst. De afdeling Ordnungspolizei op de bovenste etage van Peperstraat 4 (de zg Funkstelle) wordt met ingang van heden opgeheven. De leden van deze dienst vertrekken naar Haren, waar zij zich moeten melden bij hun chef. Hun verdere bestemming is ook hun- zelf nog onbekend. Beheerder radiocentrale te Harlingen on dergedoken. Zou worden gearresteerd, om dat de centrale enige tijd op Engelse zender had gestaan. Centrale in beslag genomen en staat momenteel stil. 30 maart 1945: Bijna alle soldaten en onderofficieren (nog niet alle officieren) hebben de gekleurde kraagspiegels moeten aftornen. De troep is nu wel geheel kleurloos. 4 april 1945: Op het stationsemplacement Leeuwarden, De dag waarnaar jarenlang gesnakt werd dwz. achter het tramstation, dus geheel aan de westkant staan momenteel zeer veel wa gens, meest kleine goederenwagons, aantal ruw geschat op 100. Bij deze wagons zijn er verscheidene, die afkomstig zijn uit Hil versum, dit zijn werktreinen van de tractie- afdeling der electrische treinen en begin dezer week hier aangekomen. Deze wagons bevatten vele essentiële onderdelen voor de electrische treinen, zonder welke de ge allieerden ze niet zouden kunnen gebruiken, tenzij na langere tijd. Rode Kruisvervoer voorheen vanaf Overijsel neemt toe, te L'rden thans 1800 gewonden. In de avond van 4 april wordt er weer een trein met gewonden uit het zuiden ver wacht. 14 april 1945: Generalmajor Gretzhauer is hedennacht vertrokken uit Leeuwarden, Engelsestraat 58. Thans blijkt dat Gen. Gretzhauer ge weest is de Kommandeur over de kustver dediging en de eilanden. Hiermede is ook te begrijpen zijn opdracht indertijd tot Tak- tische beobachtung der Insel, gegeven aan zijn stafofficier, Zeblin (WH-unif., gele uitm.), die toen enige dagen naar Schier monnikoog is geweest. Betreffende de naam Gretzhauer, dit is de naam van de General, zoals hij is verstaan, ook is genoemd (in Engelsestraat 58) iets als Gretschin of derg. Aanvankelijk werd het signalement opge geven van de Gen. (die zich voor Psychia ter uitgaf) met grijs haar en grijs snorretje, later (in Eng.straat) had de Gen. geen snor retje. Wel een roodachtig gezicht. Het werd opgemerkt, dat op het stafkwartier van de Gen., aan het Engelseplein, de Major de gehele dag practisch niets deed. Ook ont ving de General zelf zeer weinig bezoek. De Gen. had geen vlag of wimpel op zijn woning. Ook sloot hij zich steeds achter vitrages en overgordijnen volkomen van de buitenwereld af. Men kon hem nooit zien zitten. Zijn huis is thans leeg en uit de tuin kunnen burgers palen en hout weghalen, om beurten. Hoofdkwartier Fallschirmjager MTS, Molen straat 6, wordt verder ontruimd. De laatste kabels worden weggenomen. Voor de school stonden op 14/4 te 11.00 ca 70 manschappen Fallschirmjager opgesteld, onder commando van een Hauptmann of Oberleutnant. Zij werden gedeeltelijk met handgranaten be wapend, sommigen hadden rijen mitrailleur patronen om de hals. Er stonden met pak ken beladen fietsen klaar voor gebruik; zeer waarschijnlijk gaan deze manschappen hierop vertrekken. Woningen Harlinger straatweg, bij dit hoofdkwartier, bijna alle verlaten. Op woning Westerparkstraat 45 (hoek Harlingerstraatweg) staat sedert kort een opschrift: Hauptmann Foe General is vertrokken (inderdaad). Polizei-SS te Leeuwarden. Op de straten in omgeving van het Burmaniahuis (zetel Ein- satzkomm. SIPo u. SD) vele auto s, totaal 40-50, meest luxe wagens met nummerbor den POL, met Polizei en SS manschappen er in. Bij vele wagens is een reparateur bezig. Wagens bepakt met koffers e.a. In verscheidene wagens een meisje of vrouw bij-in, waarschijnlijk mee op de vlucht. Er werden van de Nederlandse nummerborden die erbij waren waargenomen de letters A, E en M (Groningen, Overijsel en Gel derland). Bij Burmaniahuis bevindt zich nog Vs/'W 1 i in 1 BÉhT, WjÊKÊ&L «J- ^19

Historisch Centrum Leeuwarden

Leeuwarder Gemeenschap | 1965 | | pagina 7