•f.
Luxen's Kampeerhuis
Nanne Ottema heeft zijn grote roem verwor
ven als verzamelaar van het oosterse porselein,
dat men nu in rijke verscheidenheid in het
Princessehof kan vinden. Maar zijn belang
stelling was van een ongewone veelzijdigheid.
Ds. Kalma geeft een keus uit het bonte geheel:
tegels, tegeltableaus, muurankers, vorkscheden,
gevelstenen, dakornamenten, dakloodjes, kope
ren en ijzeren deurkloppers, sloten en sleutels,
koperen kranen, haard- en kachelplaten, rook-
en snuifgerei, stoelen, tafels, kleren, kleren
kisten, spiegels, lijfsieraden, letterlappen, sit
sen, kinderprenten, boekbanden, bontpapieren,
glas-in-loodramen, loden tuinbeelden, uurwer
ken, klokken, horlogekloven en -standers,
drankstellen, glaswerk, kandelaars, vijzels,
wafelijzers, mangelplanken, messen, lepels, vor
ken, koperen gespen, chatelaines, knottedoos-
jes, muntgewichtdoosjes, tondeldozen, vuur
slagen, wandelstokken, schoolborden, stoven,
kistjes, oude maten, crucifixen, statenbijbels,
kerkboeken, kerkboekbeslagen, medailles, pen
ningen. Volledig is deze opsomming niet, we
kunnen er bijvoorbeeld aan toevoegen inven
tarissen van oude winkels en ambachtelijke
bedrijven, zoals men deze in het Fries Museum
kan vinden.
Met zoveel sterk uiteenlopende verzamelob-
jekten kan Ottema geen perfectionist zijn ge
weest. Een verzamelaar kan alleen binnen een
afgebakend terrein naar volledigheid streven,
ook omdat ware deskundigheid deze afbake
ning verlangt. Maar dit hoeft geen afbreuk te
doen aan de verdiensten van Ottema, die ont
zaglijk veel voor verdwijnen heeft behoed, in
totaal stellig veel meer dan wanneer hij zich
op één onderwerp had gestort en veel selek-
tiever te werk zou zijn gegaan.
Zijn tomeloze verzamelzucht dreef notaris Ot
tema door heel Europa, langs musea en anti
quariaten. Bij antiquairs en opkopers in Leeu
warden was hij een bekende figuur. In het
begin kon hij menig koopje verwerven door
gebrek aan deskundigheid van de verkopers,
maar later veranderde dit. Wanneer dit niet
een gevolg was van toegenomen vakbekwaam
heid der handelaren, dan was het wel het
groeiende besef, dat Ottema's belangstelling
voor een bepaald stuk antiek in een verhoogde
prijs tot uitdrukking kon worden gebracht
„De antiquairs hebben de collectioneur op
den duur minder gewaardeerd", schrijft ds
Kalma. „Dit is volkomen te begrijpen, hoewel
niet steeds te billijken. Ottema had de vette
jaren voor de eerste wereldoorlog gekend. Hij
was toen in vele opzichten een voorloper ge
weest, die ook verzamelde, wat andere kopers
niet wensten. De prijzen, die hij toen betaalde
kon hij echter niet vergeten. Hij aanvaardde
niet of moeilijk, dat hij mee de oorzaak was
geweest, dat de prijzen omhoog gingen en dat
hij ook daarmee rekening moest houden. En
de antiquairs vergaten al evenmin wat er ge
beurd was. Hun bleef het een doorn in het
oog, dat Ottema in vroegere jaren allerlei
voorwerpen bij hen had gekocht voor een te
lage prijs. Het in later jaren ongelooflijk taaie
afdingen van de notaris-verzamelaar kon men
steeds moeilijker verdragen. Daarbij werd
echter vergeten, dat Ottema veel kocht en lang
niet altijd courant goed. Wanneer hij iets zag,
dat een schakel in zijn opstelling kon zijn of
dat voor een bepaald type waarde had, dan
moest hij het hebben."
Nanne Ottema werd op 4 mei 1874 te Leeuwar
den geboren als zoon van notaris Allert Otte
ma. Hij ging naar het gymnasium, maar kwam
niet aan het eindexamen toe. Zijn notarisop
leiding kreeg hij in verschillende plaatsen,
zoals Woerden en Hulst. In 1900 was hij terug
in Leeuwarden en op 13 december van dat jaar
trouwde hij met Grietje Kingma, een rijke
boerendochter uit Techum bij Goutum. Bij haar
openbaarden zich verschijnselen van tubercu
lose, die ertoe leidden, dat de jonge mevrouw
Ottema in de winter haar lichamelijk heil zocht
op Corsica en in de zomer te Zandvoort. Otte
ma, inmiddels candidaat-notaris bij zijn vader,
was daardoor tot veel reizen gedwongen en
zocht onderweg (bijvoorbeeld in Parijs) musea
en antiquariaten op. Bij het begin van de eerste
wereldoorlog werd mevrouw Ottema de weg
naar Corsica afgesneden. Het echtpaar ging
wonen in het pand Prins Hendrikstraat 6, waar
de verzamelingen tenslotte nauwelijks meer
een plaats konden vinden. Een goede opberg
en vooral opstelmogelijkheid werd gevonden
in het Princessehof, dat in 1917 door de ge
meente was aangekocht en dat hèt museum
van Nanne Ottema zou worden. Dit echter
onverminderd zijn ijver voor het Fries Museum,
dat hij diende als bestuurslid van het Friesch
KIP CARAVANS, boten en kano's.
SCOUT kampeervouwwagen.
BUNGALOW- en diverse andere modellen tenten.
Tevens volledige uitrustingen.
VAN WEEGHELS BAGAGEWAGENS.
Trekhaken en alle onderdelen voor caravans.
Tuinmeubelen en parasols.
Zonweringen.
Genootschap en dat verscheidene bruiklenen
en schenkingen van hem ontving. Van zijn
verdere activiteiten in Leeuwarden mag de
restauratie van het Coulonhüs (zetel van de
Fryske Akademy) in de Doelestraat worden
vermeld. Wetenschappelijke documentatie op
alle terreinen van zijn verzamelaarsbelangstel
ling leidde tot de vorming van een bibliotheek
van 12.000 banden. Deze boekenverzameling
vindt men op het adres van de Ottema-Kingma
Stichting, die het beheer voert over zijn na
latenschap: Prins Hendrikstraat 4 boven. Bene
den is het kantoor van notaris A. N. Duintjer,
de neef en opvolger (sinds 1933) van Ottema.
En, zoals reeds gezegd, Nanne Ottema over
leed op 20 juni 1955.
„Portret van een verzamelaar" heet de ten
toonstelling, die tot 13 september is te bekij
ken in het Princessehof. Maar ook daarna zal
men in dit museum de geest van Nanne Otte
ma ontmoeten. Het is en het blijft de instelling,
waarmee hij onze stad heeft verrijkt.
EN ZEILMAKERIJ
VERLENGDE SCHRANS 81
LEEUWARDEN
- TEL. 27023
