Gjalt Bijlsma
geeft prominenten
een eigen gezicht
1.
Makarios
2.
Nasser
3.
Soekarno
4.
Mao
5.
Castro
6.
Franco
7.
Kosygin
8.
Hitchcock
Voor mij stond het vast, nauwelijks nadat ik een voet over de
drempel van de huiskamer had gezet: hier woont een gezin met
een maximum aan smaakgevoel en een opmerkelijke feeling voor
proporties. In stille bewondering heb ik bij m'n entree van pand
Molenstraat 40 het interieur in ogenschouw genomen. Oude koperen
lampen lachen de bezoeker met hun mild schijnende lichtjes vrien
delijk toe, het lange antieke geweer boven de deur boezemt op het
eerste gezicht ontzag in, maar geeft tegelijk een gevoel van rust
en veiligheid. En ook later, toen ik een gesprek met de typograaf-
karikaturist was begonnen, dwaalden mijn ogen telkens af naar die
magnifieke combinatie modern/antiek; een combinatie waarvan
men nooit verzadigd raakt.
%xir;?:cv. 'iwwh'
Het meest in het oog springend is de schouw
van grote natuurstenen, die aan rotsblokjes
doen denken. Twee gekruiste oude sabels en
met smaak gegroepeerde boomstammetjes ver
volmaken het geheel.
De imponerende inrichting is door de heer des
huizes zelf ontworpen en vervaardigd. Bijlsma:
typograaf en karikaturist. Deze man had ook
binnenhuisarchitect kunnen zijn, timmerman,
metselaar, kunstschilder of zakelijk leider van
een groot bedrijf. Verbluffend allround!
Leerling-zetter
Gjalt Bijlsma werd op 6 november 1921 in het
Friese dorp Kortezwaag geboren als zoon van
een kleine schildersbaas. In later jaren vertrok
de familie naar Heerenveen, alwaar de jonge
Bijlsma als veertienjarige de eerste wankele
schreden op het typografenpad zette. Dat was
in 1936, midden in de beruchte crisisperiode.
Het loon bij een ongeorganiseerd drukkers
baasje bedroeg zegge en schrijve ƒ1,per
week; een jaar later werd dit bedrag met twee
kwartjes per week verhoogd, omdat de zetters-
leerling Bijlsma zo goed z'n best deed.
Spek
Als schooljongen al toonde hij een opmerke
lijke aanleg voor tekenen en schilderen en
deze gave kwam hem in de oorlogsjaren
1943-'45, toen hij gedwongen werd in Hitler-
Duitsland te werken, uitstekend van pas. In het
„Derde Rijk" wist hij zich een kleine klanten
kring te verschaffen en men poseerde graag
voor de jonge hollandische Kunstmahler. Bijl
sma's honorarium bestond niet uit RM-zoveel,
doch uit voedsel, voornamelijk spek. Het op
peil houden van de lichamelijke conditie was
in die jaren punt nummer één.
De karikaturist bezig in zijn werkkamer.
De producten van Bijlsma worden in alle
werelddelen gepubliceerd