Gjalt Bijlsma geeft prominenten een eigen gezicht 1. Makarios 2. Nasser 3. Soekarno 4. Mao 5. Castro 6. Franco 7. Kosygin 8. Hitchcock Voor mij stond het vast, nauwelijks nadat ik een voet over de drempel van de huiskamer had gezet: hier woont een gezin met een maximum aan smaakgevoel en een opmerkelijke feeling voor proporties. In stille bewondering heb ik bij m'n entree van pand Molenstraat 40 het interieur in ogenschouw genomen. Oude koperen lampen lachen de bezoeker met hun mild schijnende lichtjes vrien delijk toe, het lange antieke geweer boven de deur boezemt op het eerste gezicht ontzag in, maar geeft tegelijk een gevoel van rust en veiligheid. En ook later, toen ik een gesprek met de typograaf- karikaturist was begonnen, dwaalden mijn ogen telkens af naar die magnifieke combinatie modern/antiek; een combinatie waarvan men nooit verzadigd raakt. %xir;?:cv. 'iwwh' Het meest in het oog springend is de schouw van grote natuurstenen, die aan rotsblokjes doen denken. Twee gekruiste oude sabels en met smaak gegroepeerde boomstammetjes ver volmaken het geheel. De imponerende inrichting is door de heer des huizes zelf ontworpen en vervaardigd. Bijlsma: typograaf en karikaturist. Deze man had ook binnenhuisarchitect kunnen zijn, timmerman, metselaar, kunstschilder of zakelijk leider van een groot bedrijf. Verbluffend allround! Leerling-zetter Gjalt Bijlsma werd op 6 november 1921 in het Friese dorp Kortezwaag geboren als zoon van een kleine schildersbaas. In later jaren vertrok de familie naar Heerenveen, alwaar de jonge Bijlsma als veertienjarige de eerste wankele schreden op het typografenpad zette. Dat was in 1936, midden in de beruchte crisisperiode. Het loon bij een ongeorganiseerd drukkers baasje bedroeg zegge en schrijve ƒ1,per week; een jaar later werd dit bedrag met twee kwartjes per week verhoogd, omdat de zetters- leerling Bijlsma zo goed z'n best deed. Spek Als schooljongen al toonde hij een opmerke lijke aanleg voor tekenen en schilderen en deze gave kwam hem in de oorlogsjaren 1943-'45, toen hij gedwongen werd in Hitler- Duitsland te werken, uitstekend van pas. In het „Derde Rijk" wist hij zich een kleine klanten kring te verschaffen en men poseerde graag voor de jonge hollandische Kunstmahler. Bijl sma's honorarium bestond niet uit RM-zoveel, doch uit voedsel, voornamelijk spek. Het op peil houden van de lichamelijke conditie was in die jaren punt nummer één. De karikaturist bezig in zijn werkkamer. De producten van Bijlsma worden in alle werelddelen gepubliceerd

Historisch Centrum Leeuwarden

Leeuwarder Gemeenschap | 1965 | | pagina 10