i
A
H
O
E
D
E
N
Werk van
Leeuu/arder tekenaar
heeft
grote verbreiding
MAYSER
MOORES
STETSON
Herenmodes Roosenstein
Luxen's Kampeerhuis
i
■li
1
I
I
li
De zelf vervaardigde schouw van grote natuurstenen
In Duitsland leerde hij ook een meisje kennen,
een Pools meisje, dat reeds in 1939 voor de
Arbeitseinsatz was gedeporteerd, samen met
vele lotgenotes. Zij bezat gevoel voor kunst,
waarbij vooral zang en muziek een grote plaats
innamen. Mensen met artistieke gaven voelen
zich tot elkaar aangetrokken. Zo ook hier: de
Fries Gjalt Bijlsma en de Poolse Jadwiga Ro-
manska trouwden, begroetten niet lang daarna
de soldaten van de Amerikaanse tankgeneraal
George Patton als welkome bevrijders en trok
ken in de voorzomer van 1945 naar Nederland.
In 1952 kwam de kans
De jaren 1945-1952 ebden voor Bijlsma rustig
heen. Zijn naam als tekenaar was nog niet
gevestigd; hier en daar een kleine opdracht
voor teken- of schilderwerk, bedoeld als wel
kome aanvulling van het weekloon, daar bleef
het bij. Gj. B. was in die tijd in de eerste
plaats machinezetter in dienst van een Heeren-
veens krantenbedrijf. In 1952 kreeg hij de kans
om waar te maken dat hij meer in z'n mars had
dan alleen het bewerken van een toetsenbord
en het ontwerpen van advertenties. De kunst
schilder en tekenaar Dick Osinga was op een
gegeven moment verhinderd een spotprent te
maken voor de Friese Koerier. Bijlsma moest
zijn kunnen maar eens tonen, vond de redactie
van dit dagblad. Welnu, Bijlsma was daartoe
maar al te gaarne bereid! Vol elan ging de
invaller-tekenaar aan de slag en deponeerde
op de vroege morgen zijn in nachtelijke uren
vervaardigd produkt op het bureau van hoofd
redacteur Fedde Schurer. Deze was buitenge
woon te spreken over de karikatuur en besliste
dat Bijlsma voortaan alle politieke prenten
voor zijn blad moest verzorgen. Onnodig te
zeggen, dat de nieuwbakken karikaturist zich
vergenoegd in de handen wreef
In 1956 verhuisden de Bijlsma's naar Leeuwar
den. In de Friese hoofdstad ging Bijlsma zich
toeleggen op het karikatureren van over de
gehele wereld op de voorgrond tredende figu
ren. Dat waren er nogal wat! De bij de Regio
nale Dagblad Pers (een combinatie van dag
bladen) aangesloten dagbladen waren zijn eerste
afnemers, maar de Nederlandse krantenlezers
zouden niet de enigen zijn, die de produkten
van de talentvolle Leeuwarder onder ogen
kregen. Een op dit stuk van zaken „betoefde"
Amsterdammer zorgde er voor, dat Bijlsma's
karikaturen in de loop der jaren in vrijwel alle
Westeuropese landen op grote schaal werden
gepubliceerd.
De tekenaar zelf zat ook niet stil. Hij wist ge
daan te krijgen, dat zijn werkstukken ook tot
ver buiten Europa geplaatst werden. Bijlsma
kreeg vaste voet in de Verenigde Staten, in
Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika,
Japan, India, Latijns Amerika. En overal zijn
de kritieken eensluidend: uitzonderlijk goed!
Gjalt Bijlsma heeft nimmer tekenonderricht ge
had. Hij is autodidact en beschikt over een ge
heel eigen stijl, die uniek genoemd mag wor
den. Met een welhaast onuitputtelijke ijver
werpt deze man zich na zijn dagtaak als lei
dinggevende bij een grote Leeuwarder druk
kerij op zijn nevenberoep: karikaturist. Zijn
ideeën raken niet uitgeput; de beste prestaties
worden in de nachtelijke uren geleverd. De
laatste tijd heeft hij zich ook toegelegd op het
vervaardigen van satirische strips. Het behoeft
eigenlijk geen betoog, dat ook deze van voor
treffelijke kwaliteit zijn.
Tot in de vingertoppen
Het echtpaar Bijlsma heeft drie kinderen: een
zoon en twee dochters. Merkwaardig, hoe dicht
de appels bij de stam kunnen vallen. Ook de
kinderen zit het tekenen en schilderen in het
bloed tot in de vingertoppen. De prestaties
van de zoon op dit gebied kunnen als goed
worden bestempeld, doch hij moet het afleggen
tegen zijn beide zusters, die met opvallend ge
mak en gracieuze vaardigheid tekenstift en
penseel hanteren. Natuurtalenten, met een op
merkelijk smaakgevoel! Geen wonder, dat de
12-jarige Jeanet reeds legio eerste prijzen bij
landelijke jeugdtekenwedstrijden heeft gewon
nen.
Ik zei het reeds in de aanhef van dit artikel:
men raakt niet spoedig uitgekeken op het inte
rieur van de Bijlsma's. En ik herhaal: wat een
gevoel voor verhoudingen! Bij m'n vertrek
keek ik vragend naar een lichtgrijs wollig
tapijt op de donkere parketvloer. „Zelf ge
knoopt", glimlachte mevrouw Bijlsma. Voor
mijn begrippen monnikenwerk, voor deze fa
milie de gewoonste zaak van de wereld
H. KUYT
Beijerstraat 5, Leeuwarden
KIP CARAVANS, boten en kano's.
SCOUT kampeervouwwagen.
BUNGALOW- en diverse andere modellen tenten.
Tevens volledige uitrustingen.
VAN WEEGHELS BAGAGEWAGENS.
Trekhaken en alle onderdelen voor caravans.
Tuinmeubelen en parasols.
Zonweringen.
EN ZEILMAKERIJ
VERLENGDE SCHRANS 81 - TEL 27023
LEEUWARDEN
<p
l
