Ê4uÈ^,Uu",k>' f^Lx tLi'tjioiic^ (rh l m,m. J" f,Cïflotlque ■1 DJ- y RIJ IN DE GOEDE RICHTING; f'Rijlv)^{«vtjéze ^èiit^eKdAióoio. Ga ftW-1 ejswj E Deze plattegrond van de R.H.B.S. komt voor in de „Geneeskundige Plaatsbeschrijving van Leeuwarden" van dr. Kooperberg (1888). Daags daarna, op dinsdag 10 september dus, begaven 58 jongelui zich naar het splinternieuwe en zelfs nog niet geheel voltooide gebouw van de rijkshogere burgerschool aan hetzelfde Zaailand. Zij vormden de voorhoede van de vele gene raties H.B.S.-ers, die tot op de dag van heden dit onderwijs volgen, daarmee de vruchten plukkend van de Wet op het Middelbaar Onderwijs, die op 2 mei 1863 van kracht werd en een nobele wedloop ontketende tussen de Nederlandse steden om een dezer onderwijsinrichtingen mach tig te worden. Het rijk stelde tenminste 15 dezer onderwijsinrichtingen in het vooruit zicht aan gemeenten, die een doelmatig gebouw beschikbaar konden stellen. Leeu warden begon met de op te heffen „Fran- sche Dag- en Kostschool voor Jonge Heren" voor dit doel aan te bieden, maar het ge bouw (de oude Schuttersdoelen op de hoek van het St. Jobsleen en het Tournooiveld) werd ongeschikt bevonden. Een merkwaar dige poging om dit probleem op te lossen, was het verzoek aan de koning om het koninklijk paleis (het oude stadhoudershof, nu de ambtswoning van de commissaris der koningin) voor dit doel beschikbaar te stellen. De koning weigerde en toen zat er niets anders op dan een nieuwe school te bouwen. Op 25 augustus 1864 deed de raad deze drieste stap; op het terrein tussen het Zaailand en het Bolwerk werden elf huisjes aangekocht van de weduwe Soeting voor 12.000. Met een rijkssubsidie van 10.000 kon de school worden gebouwd en in 1866 reeds werd het gebouw in onderhoud en beheer aan het rijk overgedragen. Op 10 september konden, als gemeld, 58 jongelui het gebouw betreden om deze nieuwe vorm van onderwijs te gaan volgen. Het waren er 17 minder dan de gezamenlijke bedoe ling van de ouders was. Zij werden geoor deeld niet met vrucht de lessen te kunnen bijwonen. Waren deze knapen diep te beklagen? We geven o.m. hiervoor het woord aan dr. Ph. Kooperberg, directeur van het stads ziekenhuis, die in zijn, in 1888 verschenen, „Geneeskundige Plaatsbeschrijving van Leeuwarden" het volgende vermeldde over de Rijks Hogere Burgerschool voor Jon gens: „Het onderwijs (in vijf jaarcursussen) is door zijne afwisseling in de lagere klassen niet te vermoeiend voor het meerendeel der leerlingen. In de hoogere klassen ech ter vereischt het voor velen groote inspan ning, vooral dan, wanneer er repetitiën worden gehouden. Minder vlijtige en licht vaardige scholieren moeten hunne nalatig heid dan ook boeten met overblijven of terugkomen, dat, heeft het bij herhaling plaats, ontmoedigend is voor de ouders, zoo dat velen hunne kinderen den vollen cur sus niet laten doorloopen (hetgeen trouwens om verschillende andere redenen toch al meermalen geschiedt). Niet weinig leerlin gen brengen het dan ook niet verder dan tot het derde of vierde jaar. Voor de ove rigen intusschen, die werken kunnen en willen, kan van overlading der hersenen eigenlijk geen sprake zijn; trouwens klach ten over de z.goverlading met onderwijs worden thans minder dan vroeger verno men. Een gebrek hier en elders is, dat het onderwijs berekend is voor de meest ge- willigen en ijverigen, doch zelfs voor dezen geen genoegzame gelegenheid bestaat, de stof te verwerken, om algemeene en dege lijke kennis op te doen. Niet allen, die het eindexamen met goed gevolg hebben afge legd, moeten als de uitstekenden, als de meest bruikbaren in de maatschappij wor den beschouwd". Op 15 en 16 september zullen zij naar Leeu warden komen, de oud-leerlingen van de Rijks H.B.S., al of niet gefrustreerd door het oordeel van dr. Kooperberg. Een groot feest zal het ongetwijfeld worden, deze viering van het eeuwfeest van de school. KOMT U BIJ DE BOER'S „MOTIQUE" dan is Uw richting altijd GOED gekozen! DOORSMEREN en OLIEVERVERSEN? Klaar terwijl U wacht, lekker lui gezeten aan de KOFFIEBAR, waarbij U onder meer het laatste nieuws kan zien en kopen DAG-, WEEK- en MAANDBLADEN: nationaal en internationaal Blijf bij de tijd kom er vaak! BLEEKLAAN 145 - Leeuwarden - telef. 23573 5 "N^iDiepiti-iJ. S.vxUauic'i S<N!"t kauwt c I; c 11 Xa aiot L - *setluv«vtei 1Hu>U»tu' j Secifccvvncx.'. L U-Ll Vaat v«-.< Ïïeeil;a»»ntt iïoeiiaimot ^eeifLi - °.bctia iic "Conp 5ïfÏ3fl W.liLvlwfjpi»U) U'it dütttfe èvLt'i t;u»iA'. (J^pcit pl«\ato 0\v»* nU*»tkii hu". 3 OtV- R$il>l io Bloei*. mkanu-t, «'ti tUViik^M-to i de\\ C i>»i«-i l'ja wq. Col\t\j i «*Li m«'j vtinLinJ ialvtaJcnMi..i|'!^ilvi.>Uniii...nl'SVcoiiGcMiu:t.- Yl-atlGule. tDiwcte.wt WiumeHllkmoJ ^uu" IJ j^actiodiwedl :;i i»Ur. li/*00.

Historisch Centrum Leeuwarden

Leeuwarder Gemeenschap | 1967 | | pagina 5