COMMISSARIS VAN POLITIE
A. HOUWING
GAAT MET PENSIOEN
3
Maandblad, onder auspiciën van de
stichting „Leeuwarder Gemeenschap
17e jaargang no. 6 juni 1968
Redactiecommissie:
Mevr. A. J. Bearda Bakker-Stuiveling
H. Kingmans
Pastoor H. W. Dijkman O.P.
J. T. Vellenga
Redacteur: W. H. Kuipers, telef. 28203
Adres administratie:
Voorstreek 101-103, tel. 22046 en 22047
Redactie:
Stadhuis Leeuwarden, tel. 21141
Abonnementsprijs 3,00 per jaar
Gironummer 809910 ten name
N.V. Erven Koumans Smeding,
Leeuwarden
Dit wordt een moeilijk stukje, want het gaat over het aischeid van de commissaris van poli
tie, de heer A. Houwing, die op 1 juli met pensioen uit de dienst van de gemeente vertrekt.
Moeilijk, omdat de heer Houwing sterk gekant is tegen elk uiterlijk vertoon bij dit aischeid en
daaronder ressorteert ook het schrijven over zijn persoon in kranten oi tijdschriften. Nu zijn wij,
als gezagsgetrouwe burgers, gehouden de overheid te gehoorzamen en er in ieder geval voor te
zorgen, dat de overheid onkundig blijit van onze misdragingen. Dat geldt wel zeer in het bijzon
der voor een commissaris van politie, die Het Gezag in de meest directe zin vertegenwoordigt.
Niettemin, het moet ervan komen, want het
afscheid van een commissaris van politie kan
niet ongemerkt voorbijgaan, vooral wanneer
deze commissaris, zoals in het geval van de
heer Houwing, kort na de oorlog in deze func
tie is benoemd en dus de hele na-oorlogse ont
wikkeling heeft meegemaakt op een post, die
hem voortdurend heeft geconfronteerd met de
menselijke „handel en wandel", individueel en
collectief. Hoge politiefunctionarissen in an
dere steden hebben het daar moeilijker mee
gehad dan de Leeuwarder commissaris van po
litie. Dat ligt wellicht aan het verschil in men
taliteit van de bevolking, maar het moet ook
wel voor een deel teruggebracht kunnen wor
den tot het politiebeleid. Onrust hebben we
ook hier gekend en het indammen daarvan was
in de eerste plaats een taak van de politie.
Men kan daarover diepzinnige verhandelingen
houden, die zo diep graven, dat men er op het
niveau van de dagelijkse werkelijkheid niets
meer van kan bespeuren. Men kan ook een
paar simpele praktijkvoorbeelden nemen en
dan hopen, dat daar iets uit blijkt over de
Leeuwarder politie en zijn commissaris.
een paar luidruchtige jongelui in de richting
van de Waag, waar het rustig was. Hij deed
dit zonder bars bevel, maar met de simpele
aanbeveling: „En nou mar naar moeke toe..."
De jongens gingen; ze dropen af, na dit huise
lijke, vaderlijke vermaan, waartegen ze weer
lozer waren dan tegen een op barse toon uit
gesproken bevel. Met de verwijzing naar „moe
ke" werden ze zo klein gemaakt als ze in wer
kelijkheid waren.
Enige jaren later hadden we op de Nieuwestad
een draaiorgelconcours. Het publiek werd sa
mengebracht op het trottoir en de orgels ston
den'op de rijweg. In de dicht opeengepakte
menigte was een aantal jongens wel bereid wat
kwalijke wanorde te veroorzaken, maar lang
duurde het niet. De politie greep fel, snel en
doeltreffend in en zo raakte de aardigheid er
voor de onruststokers gauw af. Bij het con
cours was aanwezig mr. R. de Waard, onze na
tionale „pierementoloog" en rechter in de Am
sterdamse rechtbank. In deze laatste kwaliteit
kon hij wel een oordeel geven over het Leeu
warder politieoptreden en hij prees dit als re
soluut en doeltreffend. Hij trok zelfs een voor
Leeuwarden zeer vleiende vergelijking met het
Amsterdamse politiekorps.
ten dele wordt beïnvloed door de leiding, hoe
strak deze ook mag zijn. Het is van de heer
Houwing niet te verwachten, dat hij elke be
keuring van de afgelopen 22 jaren persoonlijk
voor zijn rekening neemt. Evenmin trouwens
als elk pardonneren van een overtreding. Een
agent die na het nuttigen van een smakelijke
maaltijd de straat opgaat is milder gestemd dan
zijn collega, die het huis verlaat na een fikse
ruzie met zijn vrouw. Daarvan kan men als
overtreder te ener zijde profiteren, te anderer
zijde de nadelige invloed ondervinden. Maar
men heeft er noch baat bij, noch last van, in
dien men geen overtreding begaat. En deze
laatste gedachte lijkt ons zeer specifiek bij de
heer Houwing te passen.
De heer Houwing was als commissaris van po
litie een man van strakke rechtlijnigheid, naar
binnen en naar buiten. Hij heeft verder zijn na
tuurlijk flegma bij het Leeuwarder politiekorps
ingedragen. Hij was geen man die zich opwond,
boos maakte of onder penibele omstandigheden
tekenen van nervositeit vertoonde. Een man
van weinig woorden en die weinige woorden
waren nooit harde woorden. Maar juist tegen
die kwasi-gemoedelijkheid waren de meesten
minder goed bestand dan tegen een bulderende
uitval. Je wist vaak niet precies hoe je het
had met de heer Houwing. De heer Houwing
wist daarentegen altijd heel precies hoe hij het
had met degenen, die onder zijn ogen moesten
verschijnen. Het onderwereldje van Leeuwar
den weet daar wel van mee te praten.
Zo, dat moest dan maar even gezegd worden
bij het afscheid van de heer Houwing. De schei
dende functionaris zal het misschien niet op
prijs stellen, maar men kan nu eenmaal niet
meer dan twintig jaar ongestraft commissaris
van politie zijn en dus bij aischeid journalistiek
buiten schot blijven
Het startsein voor veel jeugdrumoer was, nu
zo n vijftien jaar geleden, de vertoning van de
film „Rock around the clock", een onbenullig
werkje, dat evenwel niet naliet veel opwinding
te veroorzaken onder de bioscoopbezoekers,
die, eenmaal buiten het theater gekomen, hun
brooddronkenheid de vrije teugel lieten. Het
was op een dezer avonden dat de commissaris
van politie persoonlijk aanwezig was om aan
wijzingen te geven. De heer Houwing stond op
de hoek van de Nieuwestad en de Wirdumer-
aijk, het brandpunt van de strijd, en verwees
De heer Houwing heeft er nooit twijfel over
laten bestaan, dat een politiekorps slechts goed
kan functioneren onder een strakke, eenhoof
dige leiding. Die leiding is van hem uitgegaan
en we vinden deze weerspiegeld in het optre
den van de politie, zoals dit zich na de oorlog
heeft gemanifesteerd. Bij de beoordeling daar
van moet men natuurlijk in aanmerking nemen,
dat elke individueel optredende politieman
zijn eigen mentaliteit meedraagt, die slechts
