FRIESLAND LAAT
SM
In de komende Decembermaand gaan in voetballand de vlaggen
uit. Het is dan precies driekwart eeuw geleden, dat de (Konink
lijke) Nederlandse Voetbal Bond werd opgericht en het zal dan
zestig jaar geleden zijn, dat de Friese Voetbal Bond ontstond.
In een serie artikelen wil 't Kleine Krantsje vertellen, hoe in de
achter ons liggende 75 jaar in Friesland de voetbal over de vel
den rolde. Dat wordt een verhaal over roemruchte kampioenen
als Frisia en Heerenveen, over het wel en wee van grote vereni
gingen als Leeuwarden en Sneek, maar ook over de ups en
downs van kleinere clubs als Nicator en Rood Geel en van eens
vermaarde clubjes, die al lang niet meer bestaan als U.D.I., Bri-
nio, L.V.V., Aristides en de Leeuwarder Boys
We beginnen bij het begin - waar klonk hier voor de allereerste
maal het gejuich voor een doelpunt op
Voetbalspel (al eeuwen oud!) blijft lang
een wilde bende Football Association
jaagt kogel door de kerk Tegenstanders
trappen niet meer toegestaan Gehol ach
ter bal is onbegrijpelijke dwaasheid Pim
Muiier zet door Nederlandsche Voetbal
Bond opgericht
Knaapje van elf richt Cricketclub Frisia
op Frisianen gaan ook voetballen
Historisch treffen tegen Be Quick Voet
ballers niet serieus te nemen Sinaasap-
pelkar in strafschopgebied
Wie gaat graven in de ge
schiedenis van de voetbalsport
mag wel sterke spieren heb
ben en een béste lep. Na het
blootleggen van 4e historische
feiten, die vijf en zeventig
jaar geleden tot het ontstaan
van onze Nederlandse Voet
bal Bond hebben geleid, zal
de geschiedschrijver immers
nog veel verder moeten gra
ven. Want eeuwen eerder
werd er in de wijde wereld al
gevoetbald om het werke
lijk woeste spel van de jonge
lui van toen met een beetje
goeie wil zo maar te betitelen.
Zo moeten de oude Grieken
al een soort voetbalspel heb
ben gekend en in de twaalfde
eeuw trapten hele horden jon
ge kerels uit verschillende
steden in Engeland al tegen
opgeblazen kalfsblazen aan
winnaar werd de ploeg, die
kans zag de blaas tot in het
midden van de stad van de
tegenstander te trappen.
Ook in Italië was „het spel
met de bad" al vroeg bekend
en wie er naar keek moet het
idee hebben gehad een veld
slag te zien.
Een wat fijnere variant op
dit spel werd later in Enge
land toegepast op een veld en
toen ging het er om de kalfs-
blaas over de doellijn van de
tegenpartij te krijgen.
Maar nog heel lang zou het
„gedraaf achter de grote bal
len" een wilde bende blijven
en herhaaldelijk moesten En
gelse koningen het voetballen
strafbaar stellen: wie het ver
bod overtrad ging de gevan
genis in.
In het begin van de zeven
tiende eeuw werd dat verbod
opgeheven, maar pas in 1862
kwam men er toe wat orde in
de chaos te brengen; er werden
toen tien regels opgesteld,
waaruit we kunnen leren, dat
het voetballen in die dagen
nog veel op rugby leek: de
bal mocht nog met de handen
gestoplt worden en voor de
voet op de grond worden ge
legd, ze mocht niet getrapt
worden, zolang ze in de lucht
zweefde, een bal over de zij
lijn getrapt moest door de
zelfde speler met een trap in
een rechte lijn naar het mid
Het eerste officiële Nederlandse voetbalelftal. Behalve Bok de Korver hebben ze allemaal een
petje op!
Football Association, die de
kogel door de kerk joeg en
het spel alleen-met-de-voeten
definitief losmaakte van wat
men toen al rugby noemde.
Deze Association verbood ook
het trappen van een tegen
stander; een volkomen be
grijpelijke regel in onze ogen,
maar nog niet zo logisch in
die tijd;: de leden van de ver
eniging Blackheath vonden
dit besluit te ver gaan en
trokken zich meteen uit de
Association terug
Net als bij rugby werd er
eerst nog met vijftien man
per ploeg gespeeld, maar
spelregel (1866), hands maken
mag niet meer (1869), het in
stellen van de hoekschop
(1873), er moet een scheids
rechter zijn (1881), grens
rechters langs de zijlijn (1884),
officiële erkenning van het
beroepsspel in Engeland
(1885), het uitschrijven van
de eerste competitie (1888), de
doellat wordt verplicht (1890)
er moeten ook doelnetten
zijn! (1891).
Dat de rage van het Engelse
voetbal naar het vasteland zou
overwaaien lag voor de hand
Nog in hetzelfde jaar 1879
richtte Pim Muiier de eerste
voetbalclub in Nederland op:
de Haarlemsche Football Club.
Kort daarna kwam er ook in
Amsterdam een club en toen
Hoogsteigenaardig regelde de
jonge N.V.B. haar eerste com
petitie, die eigenlijk geen
competitie was: het team, dat
een wedstrijd verloor was
meteen uitgeschakeld en
moest maar een jaar wachten
op de volgende officiële strijd!
In 1894 speelde voor de eerste
maal een Bondselftal een in
ternationale wedstrijd tegen
een Engelse club en het was
in ditzelfde, ook voor Fries
land gedenkwaardige jaar,
dat de Cricket- en Football
Club Frisia het besluit nam
toe te treden tot de Neder
landse Voetbal Bond.
Laten we dus in het volgende
verhaal eerst aan de wieg
gaan staan van deze L.A.C.
als oudste Friese voetbadclub
om daarna te zien, hoe na
„Holland" ook Friesland de
voetbal aan het rollen bracht.
In 't volgende nummer van 't Kleine Krantsje:
den weer in het veld worden
gebracht en een bal achter de
doellijn getrapt moest van-
dezelfde plaats af worden af
getrapt.
In hetzelfde jaar '62 werd
Notts County opgericht, de
oudste, nu nog bestaande club
uit de Engelse League en een
jaar later kon men al beslui
ten tot het oprichten van de
Engelse voetbal bond, de
spoedig werd,en het er elf en
toen de beoefenaars van het
rugby de ovale bal in gebruik
namen in plaats van de ron
de, was er weinig meer dat
het voetbal nog op het ru
were rugby deed lijken.
In de volgende dertig jaar
vielen er nog verscheidene
belangrijke besluiten, die wij
nu zo vanzelfsprekend vinden:
het toepassen van de buiten
en het was Neerlands sport-
promotor nummer 1, W. J. H.,
alias Pim Mulier, die in 1879
z'n vrienden in Haarlem in
wijdde in de geheimen van de
voetbalsport. En het moet
hier, in de Haarlemse Koe
kamp, zijn geweest, dat voor
de allereerste maal in ons
land het gejuich voor een
doelpunt weerklonk
duurde het niet lang meer of
overal rezen de clubjes als de
bekende paddestoelen uit de
grond.
Van de spelregels, voor zover
men daarvan al wat kaas
had gegeten, trok men zich
eerst maar niet al te veel aan
en pogingen om tot een soort
competitie te komen moesten
bij gebrek aan leiding stran
den.
Bovendien werd het gehol
door de jongelui achter het
leer nog algemeen als een
grote dwaasheid beschouwd
en er zouden nog heel wat
ballen worden stukgetrapt eer
ook de ouders en de onder
wijswereld er wat meer be
grip voor begonnen te krijgen.
Maar weer was het de ener
gieke Pim Mulier, die door
zette en op 8 december viel in
Café Central in Den Haag de
belangrijke hamerslag: de
Nederlandse Voetbal Bond
werd opgericht!
