Hel mysterie
van
Kleine Gerrit
in
ju
ENAULT
OSIER
En het verkeer spoedt zich voort, dag in dag uit, jaar in jaar uit
'T KLEINE KRANTSJE
Kleine Syberen
VOOR
NAAR
AA/VWXAAAAAA.
't Sal so wat in de tied weest hewwe, dat er op 'e Voorstreek nog hankarren an de
kant van de gracht stonnen en oek nog bomen met paalsjes der omhene. Oek ston-
nen daar vaak. an de stille kant, groepkes stoelen van de meubelsaken daar, en
van die ligte lattekarkes. En even verderop, kalkvatten van Vermeulen en stapels
bouwstienen, krek om een lanteernpaal hene. En naast Vermeulen was een zaak
van electriciteit of so wat, ik weet dat no g so goed, omdat as wij üt skool kwamen
wij daar lans liepen en dan dat iezeren hekje wat daar voor die zaak war, beet
pakten, en dan een schok voelden, een trilling deur ons hene, niet so veul van
sels, want 't war allieneg te doen om ons wat skrik an te jagen, want we mochten
niet an dat hek kommeal was 't oek van iezer.
En dan op de hoeke van de
Tünen, war 't café van de
Vries, oud, groot en donker
van binnen. En dan war daar
't trapke brugje, met sienvijf
treden, waar ik vaak bij op
en del weest bin. Dan over 't
brugje hene, de Centraal Ap-
teek die der nou nog is en
daarnaast op 'e hoeke van de
Amelanse straat, de slachterij
van Van der Weide. En wij as
jonges vaak kieke, achterom
in de Amelanse straat naar 't
slachten, want de deur ston
wel es open eventsjes
mar, want br br die
arme beesten en wat een
bloed, deur de gote hene,
dat mag so nou niet meer,
mar goed oek.
Nou, 't sal so wat in die ja
ren weest hewwe, wat later
dan, want ik war al van skool
af, en hadde al een paar ba
zen had, dat de grote crisus
kwam, want die mutte der
altiet tussen deur komme,
so't skient, misschien omdat
de meensen anders te hoog-
hattig wudde. En met de cri
sus, werkeloosheid, en dan
verveling, en tied om na te
denken, en voor sig seis wat
beginne, noodgedwongen,
want een vrij gesel kreeg gien
steun, wat prebere te doen,
wat je anders nooit deden of
durfden En so gong 't
oek met mij, gien werk meer,
dus oek gien geld, hielemaal
rut. Nou hadde ik niet so seer
velet van werk, want heel
veul soorten werk binne niet
so geselleg, mar wel van cen
ten, o so'n velet. En ik soms
blied met een kwatsje, dat ik
van mien vader kreeg. Tot dat
so niet meer kon, bij mien ou
ders gien kostgeld betale, be
doel ik en vad,er teugen mij
sei, dou must wat ütviene,
wat doen, wat vediene, of is
't oek met negoosje bij de
deuren lans, mar breng d'r
wat in. Der binne wel meer,
die dat doene, skaam die maar
niet En so kwam ut dan,
dat ik in de hannel kwam, in
de kleine hannel dafi, een hie-
le kleine, bij de deuren lans,
met postpapier En daar is
oek móed voor nodig, en durf,
en een sekere onverskilligheid
mar vooral onderviening en
taaie volharding as je wat
verdiene wille temesen
En 't ééste hüs, wat ik anbelde
war bij de merk in Sneek, een
bovenhüs en 't was koud, en
der kwam niet ien voor en 'k
belde nog 's en nog 's, tot ik
wat hoorde en der ien van bo
ven kwam; een ouwe dame,
in hur nachthemd, gülende:
ik ben siek man, mutte jou
mij met geweld üt mien bed
belle; wat mutte jou, wat hè
je, negoosje, niks nodig; klap,
de deur dicht vlak voor mien
neus. Mar se gong boven voor
't raam staan, naar mij te kie
ken en sag, d.at ik gebrekkeg
war, deed 't raam open en
gooide een kwatsje naar mij
toe. Dat hew ik niet sien, sei
ze, dat jou en dat war
mien ééste klant
En so kreeg ik onderviening
met de meensen en met d.e
hannel, en begreep veul, en
sei dan mar niks. E'n dat gong
jaren so, en ik wudde niet al
te gouw meer kwaad
En nou kom ik an de ge
beurtenis toe, die ik hier ver-
telle wu. 't War op een maan
dag en ik su naar Bergum
met mien hannel op de fiets,
een mooi endsje trappen. Ik
war vroeg fut gaan die mor-
ges, en fietste daarom kalm
an, 't Ouwe Tolhüs verbij en
over de ééste hoge brugge en
over de tweede en 't war stil
en rustig weer. E'n even voor
't bos, wie sien ik daar sit-
ten, an 'e kant van de weg,
tussen de boomkes: kleine
Gerriet, oek een klein koop-
mans je, as ik. Mar der war
toch verskil, want ik had een
fiets, mar Gerriet betippelde
alles, naar de dorpen om de
stad hene, een blikken trom
mels je onder sien arm, en
mar lope, hiele einen met
kleine vlugge paskes. En Ger
riet sag mij an, heel eventjes
mar, en deed verders of hij
mij niet sag, want hij was
bang voor een concurrent. En
Gerriet had een voorgevoel
waar ik hene sü, naar Ber
gum, en daar sü hij oek krek
hene. En dat selde voorgevoel
had ik oek, en ik begon een
bitsje harder te trappen,
waarom eigelijk? Bij de vier
sprong rechtsof en dan nog
een mooi endsje en 't war se-
wat half negen, dat ik in
Bergum ankwam.
Ik war docht ik de éés-
ste, en sü beginne te venten,
mar ik keek raar op, want
wie sag ik daar oek al, naast
een grote veldwachter?
Kleine Gerriet hoe kon
dat nou, hoe war dat moge-
lik, dat hij eerder in Bergum
war dan ik? En Gerriet gong
rustig met de veldwachter
naar 't gemeentehüs, preces-
verbaal, omdat hij gien vent-
vegunning hadde seker, met
sien deftig gesichtje en sien
recht neuske. En ik hew hem
oek nooit vraagt, want ik war
altied een bitsje huverig van
him en ik hew hem oek nog
nooit praten hoord, Eh
's avons, weer precies so! ik
gong alweer na Liwadden,
toen hij nog an 't venten war
(bliekber teugen 't verbod
in!), ik oppe fiets en hij tip-
pele, mar wie tref ik dar bij
Wijbenga, de negoosjewinkel
oppe Voorstreek, waar nou
een Jaminzaak is? Kleine Ger.
riet en die sag mij hoog-
hattig an, net of hadde hij
hiel wat presteerd, ik oppe
fiets en hij tippele en hij nog
eerder dan ik hoe kon
dat nou, ik hew het nooit we
ten
Liwadden.
ROMKE SCHIPHOF.
/WVWWWWWWWWVA
Op 't Vliet daar woonde met
veul schuld
kleine Syberen met de bult
'k Bin hielemaal rut, zei hij
onder tranen
as de waarder him kwam
manen.
Van onder sien bult, keek hij
so benauwd
want hij had 'n hiel raar plan
ontvouwd
Want dat bultje was, gien ien
die 't wist
in werkelijkhijd sien cente-
kist.
WVWWWVWVWXAA/W
SPANJAARDSLAAN 162 - LEEUWARDEN-TELEF. 05100-20043
AAA/WV'VXAAAAAAAAAAAAAA/WWWWWWWWWWXAA/VXA/VXAAAAAAAAAAA/WVWWWWWWWWWWWXAAAAAAAAArtAAA/VWWWX