Groei van levende stad staat nooit stil
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
111
III
Redactie,
administratie en
advertentieafdeling
Vredeman de
Vriesstraat 1
a.d. Emmakade
Telefoon 20302
Postgiro 98 1 0 62
Bankrelaties
Raiffeisenbank
Amsterdamsche
Bank N.V.
'T KLEIDE mNTSJE
Een uitgave van
Fenno Schoustra's Publiciteitskantoor
Vredeman de Vriesstraat 1
aan de Emmakade - Leeuwarden
Abonnementsprijs
f 2,90 per half
jaar
f 5,80 per jaar
v. h. buitenland
f 7,50 per jaar
Losse nummers
40 cent
EERSTE JAARGANG NUMMER 18
Verschijnt eenmaal in de veertien dagen
2 JUNI 1965
Leeuwarden heeft de vorige week zaterdag een belangrijk
hotel verloren en er tegelijkertijd een nieuw zwembad bij
gekregen. De Groene Weide sloot z'n deuren als hotel en
vergaderplaats, de Kleine Wielen opende z'n poorten als
zwembad en recreatieterrein. Twee belangrijke feiten op één
dag, die typerend zijn voor een levende stad, waarin de
groei geen adempauze kent, waarin het proces van wording
en verwording altijd doorgang vindt, elke maand, elke
week, elke dag.
:i. 1 f-
Voor wie er op gaat letten is
het frappant te zien, hoe snel
de stad verandert, hoe snel de
verandering in het stadsbeeld-in
-detail zich voltrekt. In het.
kleine achterafstraatje, waarin
toch nog maar heel kort gele
den een rij onbewoonbaar ver
klaarde woninkjes stond, staat
nu plotseling het kantoor van
een belendende fabriek, op het
punt waar misschien eeuwen
lang en tot voor heel kort een
grote boerderij heeft gestaan,
rijst nu zomaar een flat van
acht of negen verdiepingen
omhoog.
Wie Leeuwarden, zeg vijftien of
twintig jaar geleden, verlaten
heeft, vindt nu een totaal ande-
Hoofdagent van politie houdt
op hoek Peperstraat en Weaze
een jonge fietser aan, die hij
een moment eerder zag rijden
door de voor rijwielen verbo
den Oude Oosterstraat. Jonge
man komt vlot naar de rand
van het trottoir en wil best ver
tellen, wie en wat hij is. Ge
valletje lijkt met een sisser af
te lopen, tot fietser plotseling
niet ifieer weet wanneer hij ge
boren is en bovendien agent
begint aan te manen tot grote
spoed: „Vooruit, opskiete, ik
hew haast, skrief mie nou mar
op, mar vlug een bitsje
Agent, niet van smoesjes ge
diend, trekt met routinegebaar
opschrijfboekje en plaatst fiets
van overtreder tegen winkelpui,
wanneer jongkerel aanstalten
maakt er vandoor te gaan. Dat
doet hij trouwens toch, maar
nu zonder fiets. Moment later
komt hij terug en zegt dan
ronduit, wat hij van pliesje
vindt: „grote sufferd, grote
kl.Fractie van seconde
daarna zit agent zélf op die
fiets en peddelt ermee in de
richting van het politiebureau,
nageschreeuwd door de goed
van de tongriem gesneden jon
geman: „dikke grauwkop, schele
mikmak, ak je weer tref skop
ik je dood, fietsedief Klein
incidentje in ons goede Leeu
warden, voorjaar 1965
re stad terug met asfaltwegen
op plaatsen, waar in zijn tijd
nog grint weggetjes liepen, met
reeksen flats en eengezinswo
ningen op punten, waar hij nog
duidelijk koeien ziet grazen,
zodra hij maar even de ogen
sluit.
De nieuwe veemarkt in de
Frieslandhal, het labyrinth van
straten in het Nijlan, de rond
weg in oost, zuid en west, de
Hermesbrug, de nieuwe Ver-
laatsbrug, de nieuwe Lange
Marktstraat, de honderden hui
zen oostelijk van Achter de Ho
ven, het nieuwe industrieter
rein, het nieuwe gebouw van
de Waterleiding, de Kinder
boerderij, het huizencomplex
ten noorden van de Meidoorn
straat, het nieuwe Telefoonkan
toor, het Heechterp, de nieuwe
kerken in alle windstreken,
niets, niets van dit alles heeft
de Leeuwarder gezien, die de
stad kort na de bevrijding ver
liet en hier nooit meer is terug
geweest.
Maar hij herinnert zich nog
wel de oude Veemarkt, de Wil-
helminabaan, de sloppen en
steegjes in de schaduw van de
Oldehove, de wankele wonin
kjes van de Weerklank, het
massieve Hotel De Doelen, het
gezellige Spoorzicht, de voor
historische Verlaatsbrug, het
smalle grachtje langs de gevan
genis en de boerderijen, die alle
invalswegen markeerden en van
dat alles vindt hij niets, of zo
goed als niets terug.
Leeuwarden bouwt en breekt,
als elke andere stad, die leeft;
vandaag gaat de villa Baens Ein
eraan en komen er weer drie
woningen gereed bij de Dok
kumer Ee, morgen slaan de slo
pers een krotwoning Achter
Tulpenburg tegen de vlakte en
schiet het nieuwe gebouw van
de Provinciale Bibliotheek weer
een eindje verder uit de grond,
overmorgen wordt er ergens
anders weer even verwoed ge
broken en gebouwd.
Zo krijgt Leeuwarden, niet eens
langzaam maar zéker, maar ze
ker en snel een ander gezicht,
het gezicht van een grote stad,
die zich op de kaarten van de
planologen al uitstrekt tot de
Grote Wielen, tot de Kleine
Wielen, tot ver het noorden in,
tot ver voorbij het Van Harinx-
makanaal
UK..
t|i0 fin
I -I--j
AM i-tBÉ-Kr
fiwHsSnS: 5&Hti rr. o. _l t, Ii_ j j. J 1_ - u> 1K -
i limp mmmmM lajplM
BiMiiiii|iiii|il||iiiii ■ilHÉptifönMnMMBf lliiiiiiiipiiiliiiiiii
«Jjllj".
V
li
lllllSlSi
ihpAA:',:;:"; A:!;-:!'
Ttd 1 1
jgg;
m ft Ji
Ik sta tussen Hoeksterkerkhof en Hoeksterachterom en wierp vroeger een vriendelijk licht
over de kleine huisjes van de Kogelschans. Maar wat is mijn taak sinds ze zijn afgebroken
en hun bewoners deze buurt de rug hebben toegekeerd Alles is nu woest en leeg om
me heen, de wereld lijkt verlaten, de huizen zijn onbewoond en scheefgezakt - of sta ik
zo scheef misschien Niets blijft er over van oud Leeuwarden, alle aardigheid gaat er af -
ik heb m'n kop maar laten hangen