'T KLEINE KRANTSJE
6
HET WAS EEN WARME DONDERDAG IN DE MAAND JULI VAN HET JAAR 1911. DE STAD B OOD EEN FEEST
GEVING VAN DE WILHELMINABAAN. DE HELE STAD, DE HELE PROVINCIE JA ZELFS HET HELE LAND SPI
BEUREN. VIER MOEDIGE MANNEN GINGEN MET EEN VLIEGMACHINE DE LUCHT IN. SOMS MINUTEN LANG
ALS RUSSISCHE KOSMONAUTEN. OVER HET MOGELIJKE GEVAAR, DAT DEZE NIEUWE VINDING MET ZIC}
SCHOUWERS DIT, TOTDAT ZE HET AAN DEN LIJVE ONDERVONDEN. DE UIT DE KOERS GERAAKTE MONOPLi
GROTE TRIBUNE AF. EEN PANISCHE SCHRIK TYRANNISEERDE OP DAT MOMENT HET PUBLIEK. MANNEN
Bloed op de Will
tatie van techniek en durf.
wind en van vliegen is het
eerste uur dan ook geen spra
ke. De toeschouwers blijven
echter op hun plaats. Hun ge
duld wordt beloond. Om acht
uur gaan de deuren van de
hangar van Max Olieslagers
open. Zijn slanke monoplain-
Blériot taxiet naar buiten. De
monteur brengt de propeller
in beweging en even later is
de eerste machine in de lucht.
Iedereen kijkt vol bewonde
ring naar deze enorme pres
A1 weken van te voren gons
de het door de stad: Leeu
warden krijgt weer een vlieg -
week, evenals in 1910, maar
dan nog grootser. Iedereen in
teresseerde zich hiervoor en
iedereen maakte het tot on
derwerp van zijn gesprek.
Voor elke etalage in de bin
nenstad vormden afbeeldin
gen van vliegmachines de
blikvangers en op de Voor
streek zag men zelfs stuntelig
een vliegtuigje ronddraaien.
Advertenties in kranten en
veel schrijverij over de fees
telijkheden in de stad hadden
er voor gezorgd, dat het pu
bliek er ook .gewillig' voor
was geworden. Beschouwin
gen over vliegfeesten elders
en aankondigingen over de
Leeuwarder Kermis met als
hoofdattracties: Soesman's
Lustig Toneel (in de Stads
schouwburg), stoomcarrousels
en BennePs Bioscoop, kon
men elke dag weer lezen.
Geen wonder, dat het ieder
een aansprak, temeer nog om
dat er anders weinig te bele
ven viel in het Leeuwarden
rond 1911.
Het is woensdag 12 juli. Een
staalblauwe hemel en een
vriendelijk zonnetje begroeten
deze dag de stad. De ontelba
re schepen langs de noordelij
ke en westelijke oever van de
singel lijken een gepavoiseer-
de vloot met fietsen en nog
eens fietsen. Langs de Wes
tersingel staan schier ontelba
re kraampjes en tentjes met
allerlei etenswaren. Het heeft
iets weg van de boekenstallet
jes langs de Seine midden in
Parijs. Iedereen is op zijn zon
dags. De Wilhelminabaan her
bergt al vele honderden men
sen. Er heerst een geweldige
drukte. Jongens en meisjes
venten met chocola. Velen la
ten zich verleiden tot het uit
geven van een dubbeltje of
stuiver, want het wachten
duurt lang. De kaatspartij is
al afgelopen en iedereen ziet
af en toe onwillekeurig naar
de hangardeuren. Op de han
gars wapperen vier vlaggen,
ten teken dat er vier avia-
teurs aan de vliegfeesten zul
len deelnemen.
De Oranjevlag voor Sieb Ko
ning, de stoere Groninger
de favoriet van het noorden,
de Nederlandse driekleur voor
Jan van Bussel, een Rotter
dammer, de Belgische voor
Max Olieslagers en de Franse
tricolor voor Réné Cozic. Vier
moedige aviateurs, over wie
ieder met een niet verholen
bewondering spreekt.
De vlaggen op de Fortunafa-
briek en op de hangars wap
peren echter te stevig in de
VIER MINUTEN BLIJFT
OLIESLAGERS in de lucht.
De landing geschiedt niet he
lemaal naar wens, maar ten
slotte lukt het hem toch met
een zijwaartse manoeuvre. De
naam van de Belg ligt op dit
moment op ieders lippen. De
Fransman Réné Cozic is de
tweede. Hij rijdt zijn Voisin
tweedekker voor. „Wat een
gevaarte!" gaat het door het
publiek. Om twee minuten
over halfnegen maakt de Voi
sin zich los van de grond om
DRIE MINUTEN later weer
veilig te landen. De muziek
speelt en iedereen juicht en
klapt uitbundig bij de be
haalde successen.
De stemming zit er voor goed
in en nu daar de hangar de
poorten opent voor Sieb Ko
ning is alles tot een climax
gekomen. Iedereen weet im
mers te vertellen: „Zijn mon
teur gaat mee" en inderdaad
naast de piloot Koning zit
Ladouque, zijn monteur. Dit
betekent de eerste passagiers-
vlucht boven Leeuwarden. De
spanning is nu merkbaar. Al
le ogen zijn gericht op de
kleine tweedekker Goupy.
Ook de familie van Sieb Ko
ning is getuige van deze
vlucht. Zeven minuten lang
cirkelt Koning, de moedige
noorderling, in de lucht en
stijgt maar liefst tot een hoog
te van 200 meter. Bij het da
len van de aviateur breekt
ineens alle enthousiasme los.
Fier klinkt het Wilhelmus op
van de baan, terwijl de heer
Schoondermark, de voorzitter
van het comité Vlieg-
De vliegmachine anno 1911 op de foto: een netwerk van buizen en een lapje linnen, meer
was het eigenlijk niet. Op de achtergrond het duizendkoppige publiek, vol spanning het
moment verbeidend, waarop het vliegtuig de lucht in zal gaan.
Het grote wonder is geschied: het toestel heeft zich van de grond losgemaakt en het vliegt; wat een durf van de bestuur
der, wat een onverschrokkenheid